Piroksykam

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C15H13N3O4S
Masa molowa	331,35 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	36322-90-4
PubChem	5280452
DrugBank	APRD01187
SMILES CN1C(=C(NC2=CC=CC=N2)O)C(=O)C3=CC=CC=C3S1(=O)=O
Właściwości Temperatura topnienia 198–200 °C[1]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	M01 AC01 M02 AA07 S01 BC06
Stosowanie w ciąży	kategoria C, D jeśli używany w trzecim trymestrze ciąży lub blisko rozwiązania
Farmakokinetyka Okres półtrwania 30-86 godz.[1] Metabolizm 4-10% w nerkach Wydalanie 4-10% przez nerki
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie, doodbytniczo, dożylnie

Piroksykam (ang. Piroxicam) – niesteroidowy lek przeciwzapalny z grupy oksykamów o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Jego działanie polega głównie na hamowaniu cyklooksygenazy. Stosowany przeważnie w chorobie zwyrodnieniowej stawów oraz w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Dość często (ok 30%) u pacjentów przyjmujących przewlekle piroksykam występują działania niepożądane, najczęściej są to zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego.

Mechanizm działania

Hamowanie działalności cyklooksygenazy typu 1 (COX-1) oraz cyklooksygenazy typu 2 (COX-2), odpowiedzialnej za syntezę prostaglandyn prozapalnych.

Hamuje agregację płytek krwi.

Jest metabolizowany w wątrobie poprzez hydroksylację pierścienia pirydolowego łańcucha bocznego i sprzęganie z kwasem glukuronowym.

Wskazania

• choroba zwyrodnieniowa stawów
• reumatoidalne zapalenie stawów
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
• dna moczanowa
• bolesne miesiączkowanie
• przeciwbólowo po niewielkich zabiegach dentystycznych, ortopedycznych i chirurgicznych

Przeciwwskazania

• nadwrażliwość na lek
• astma aspirynowa
• czynna choroba wrzodowa

Ostrożnie:

• niewydolność nerek
• niewydolność wątroby
• choroba wrzodowa w wywiadzie
• niewyrównana niewydolność serca
• nadciśnienie tętnicze
• choroby nerek
• obrzęki
• zaburzenia krzepnięcia krwi
• osoby w podeszłym wieku

Działania niepożądane

• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego
  • zapalenie jamy ustnej
  • owrzodzenia
  • zapalenie żołądka
  • brak apetytu
  • bóle brzucha
  • nudności
  • zaparcia
  • wzdęcia
  • niestrawność
  • wymioty
  • zaburzenia czynności wątroby
  • żółtaczka
  • krwawienia z przewodu pokarmowego
• zaburzenia hematologiczne:
  • niedokrwistość
  • leukopenia
  • eozynofilia
  • małopłytkowość
  • aplazja szpiku
• obrzęki
• zawroty głowy
• senność
• zmiany skórne:
  • świąd
  • osutka
  • rumień wielopostaciowy
  • zespół Stevensa-Johnsona
  • martwica toksyczna rozpływna naskórka
  • wyprysk pęcherzowy
• zaburzenia czynności nerek:
  • krwiomocz
  • białkomocz
  • śródmiąższowe zapalenie nerek
  • zespół nerczycowy
  • kłębuszkowe zapalenie nerek
  • hiperkaliemia
  • martwica brodawek nerkowych
  • niewydolność nerek
• depresja
• szum w uszach
• złe samopoczucie
• bóle głowy

Stosowanie w trakcie ciąży i karmienia

Kategoria B. W okresie okołoporodowym – D. W I i II trymestrze ciąży stosować tylko w razie zdecydowanej konieczności. Nie stosować w III trymestrze i okresie karmienia piersią.

Dawkowanie

Według zaleceń lekarza.

Preparaty

• Apo-Piroxicam
• Feldene
• Flamexin
• Hotemin
• Piroxicam

Bibliografia

• Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, s. 511-512. ISBN 83-7430-060-4.

Przypisy