Jednym z wyróżników pierwiośnia jest kwitnienie mniszka pospolitego i rozwój liści brzozy brodawkowatej

Pierwiośnie, wczesna wiosna – fenologiczna pora roku[1][2], charakteryzująca się tym, że kwiaty drzew, krzewów oraz roślin zielnych rozwijają się równomiernie z rozwojem pierwszych liści. W tym okresie rozpoczyna się listnienie drzew później zakwitających[3]. W polskiej szerokości geograficznej i klimacie porą fenologiczną poprzedzającą pierwiośnie jest przedwiośnie, zaś porą fenologiczną następującą po pierwiośniu jest wiosna[4].

W okresie wczesnej wiosny zakwitają: czeremcha zwyczajna, porzeczka czerwona, porzeczka złota, poziomka pospolita, czereśnia, wiśnia pospolita, borówka czarna, głóg dwuszyjkowy. Ukazują się pierwsze liście: kasztanowca zwyczajnego, brzozy brodawkowatej, buka zwyczajnego, dębu szypułkowanego, klonu zwyczajnego, lipy drobnolistnej[3].

Czas trwania w Polsce

Początek wczesnej wiosny w Polsce notuje się w zależności od regionu w kwietniu i maju. W połowie XX w. przychodził na teren Polski nizinnej od zachodu w trzeciej dekadzie kwietnia i szybko docierał na obszary wschodnie, w pierwszej połowie maja na terenach Pojezierza Pomorskiego. Najpóźniej rozpoczynał się w północno-wschodnich terenach kraju, bo w drugiej połowie maja[3]. W okresie 2007–2021 najczęściej pojawiał się na początku kwietnia w rejonie Opola. W tym okresie dość wcześnie przychodził również w okolicach Tarnowa. W drugiej dekadzie kwietnia obejmował zachodnią i południową Polskę, z wyjątkiem rejonów wyżynnych i górskich. Do końca kwietnia obejmował całą Polskę z wyjątkiem Tatr i Podhala, gdzie docierał na początku maja[5]. Wczesna wiosna ustępuje pełni wiosny średnio najwcześniej w dolinie górnej i środkowej Odry oraz w rejonie Kalisza i Tarnowa – jeszcze w kwietniu. W pierwszej dekadzie maja kończy się prawie w całej Polsce, w drugiej dekadzie maja w Polsce północnej, a do końca maja w Tatrach[6].

Przypisy

  1. ↑ Stanisław Bac, Czesław Koźmiński, Marian Rojek, Agrometeorologia, Wyd. 2 zm, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 154–157, ISBN 978-83-01-12498-4 [dostęp 2024-03-10].
  2. ↑ Zofia Kaczorowska, Pogoda i klimat, Wyd. 2 popr, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1986, s. 277, ISBN 978-83-02-02688-1 [dostęp 2024-03-10].
  3. 1 2 3 Marian Molga, Meteorologia Rolnicza – podręcznik dla studentów wyższych szkół rolniczych, wyd. II, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1966, s. 440–457 (pol.).
  4. ↑ Marek Snowarski: Fenologiczne pory roku. atlas-roslin.pl, 2002. [dostęp 2024-04-05]. (pol.).
  5. ↑ Wczesna wiosna [online], Agrometeo – IMGW-PIB [dostęp 2024-03-12].
  6. ↑ Pełnia wiosny [online], Agrometeo – IMGW-PIB [dostęp 2024-03-12].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.