Pałecznica grubonasadowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pałecznicowate

Rodzaj

pałecznica

Gatunek

pałecznica grubonasadowa

Nazwa systematyczna
Typhula phacorrhiza (Reichard) Fr.
Observ. mycol. (Havniae) 2: 298 (1818)

Pałecznica grubonasadowa (Typhula phacorrhiza (Reichard) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny pałecznicowatych (Typhulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Typhula, Typhulaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1780 roku Johann Jacob Reichard nadając mu nazwę Clavaria phacorrhiza[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1818 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Clavaria phacorrhiza Reichard 1780
  • Clavaria phacorrhiza var. epiphylla Alb. & Schwein. 1805
  • Sclerotium complanatum Tode 1790
  • Sclerotium scutellatum Alb. & Schwein. 1805
  • Typhula complanata (Tode) de Bary 1884
  • Typhula phacorrhiza var. complanata (Tode) Sacc. 1889
  • Typhula phacorrhiza var. heterogenea Berthier 1976

Nazwę polską podał Stanisław Chełchowski w 1898 r. Franciszek Błoński w 1896 r. opisywał ten gatunek pod nazwą macnik grubonasadowy[3].

Morfologia

Owocnik

O wysokości 4–12 cm, o kształcie od cylindrycznego do nitkowatego ze słabo oddzielonym, krótkim trzonem. Początkowo o barwie od żółtobrązowej do czerwonobrązowej, potem (w dojrzałym stanie) białawy. Owocnik wyrasta z dyskowatego, żółtobrązowe go i przyrośniętego do podłoża sklerocjum o wymiarach 2–3 × 0,5 mm. Owocnik jest lekko włochaty[4]. Budowa mikroskopowa: Wysyp zarodników biały. Zarodniki 12–16 × 4,5–5,5 µm, cylindryczne lub elipsoidalne, nieamyloidalne. W strzępkach obecne sprzążki[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie pałecznicy grubonasadowej w Europie, Ameryce Północnej, w Rosji, Maroku i Indiach[5]. W zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski Władysław Wojewoda przytoczył liczne stanowiska tego gatunku z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3]. W internetowym atlasie grzybów podane są nowe stanowiska tego gatunku. Zaliczony on tu jest do gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].

Występuje na polanach, polach i leśnych drogach, gdzie rośnie na próchniejących gałęziach drzew liściastych, ich opadłych liściach i martwych łodygach traw i innych roślin. Owocniki pojawiają się najczęściej od sierpnia do listopada[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2021-07-10].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-07-10].
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 L. Hansen, H. Knudsen, Nordic Macromycetes vol. 3. Heterobasidioid, Aphyllophoroid and Gasteromycetoid Basidiomycete, Kopenhaga: Nordsvamp, 1997.
  5. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-07-10].
  6. Nowe stanowiska pałecznicy grubonasadowej w Polsce [online] [dostęp 2021-07-10].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.