Pałac Anderschów w Poznaniu
Symbol zabytku nr rej. 228 z 20.03.1980[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Poznań

Adres

Al. Marcinkowskiego 20

Architekt

Gustav Schultz

Ukończenie budowy

1856

Pierwszy właściciel

Anderschowie

Kolejni właściciele

Konstancja Mielżyńska

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Anderschów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Anderschów”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac Anderschów”
Ziemia52°24′24,91″N 16°55′41,70″E/52,406919 16,928250

Pałac Anderschów – miejski pałac, zlokalizowany w Poznaniu przy Alejach Marcinkowskiego 20, w ścisłym centrum miasta.

Dzieje

Budynek zrealizowano w 1856 z inicjatywy Wilhelma Ernsta i Carla Anderschów – kupców poznańskich branży winiarskiej. Projektantem obiektu był Gustav Schultz – architekt popularny wśród poznańskich Niemców. Było to jego pierwsze znaczące dzieło. Później nadano mu pseudonim Fasaden Schulz, w związku z okazałymi fasadami, w jakich tworzeniu się specjalizował. Oprócz pomieszczeń zajmowanych przez rodzinę Anderschów, w pałacu apartamenty wynajmowali bogaci przedsiębiorcy. Były tu także reprezentacyjne składy handlowe, m.in. swoje towary sprzedawał Roman May – znany ówczesny fabrykant branży chemicznej (posiada swoją ulicę na Starołęce, gdzie istniała jego fabryka). Łącznie pałac zawierał 40 pokojów, nie licząc składów.

W 1896 pałac sprzedano, potem rozbudowano oficyny, a na początku XX wieku, obiekt nabyła hrabina Konstancja Mielżyńska. W okresie międzywojennym mieścił się w budynku m.in. Dom Pocztowca.

Architektura

Architektura nawiązuje do renesansowych pałacowych wzorów weneckich z XV wieku. Środkowy ryzalit imituje loggię, a w naczółkach okien pierwszego piętra znajdują się rzeźbione główki, będące alegoriami zawodów i stanów. Zachowana jest oryginalna klatka schodowa z żeliwnymi kolumnami.

Waga uliczna

Z obiektem sąsiadują inne ważne budowle tego rejonu centrum: Plac Wolności, Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, Muzeum Narodowe, kościół św. Marcina, punktowce Piekary, Oddział 1 PKO BP i wiele innych. Prostopadle do elewacji głównej budynku usytuowana jest ul. Podgórna – w pobliżu, przy niej, stoi dom, w którym mieszkał Karol Marcinkowski, a później urodził się Paul von Hindenburg. Przy samej elewacji pałacu stoi stara, sprawna, czerwona waga publiczna, jakie kiedyś były powszechne w większości miast (na wrzucane monety). Do 1971 przed budynkiem stała Studzienka Hygiei, która dziś zdobi Plac Wolności. Sąsiadującą kamienicę natomiast rozebrano, celem przeprowadzenia szerokiej Trasy Piekary w latach 70. XX w. W 2013 otwarto w tym miejscu Galerię MM.

Waga uliczna

Do elewacji pałacu przylega uliczna osobowa waga wrzutowa wpisana do rejestru zabytków. Wyprodukowano ją prawdopodobnie w latach 30. lub 50. XX wieku i jest jednym z niewielu zachowanych tego typu urządzeń w Polsce. W 2018 została odrestaurowana[2].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. ↑ Joanna Labuda, Waga odzyska dawną świetność, w: Głos Wielkopolski, 7.9.2018, s. 5

Bibliografia

  • Poznań – atlas aglomeracji 1:15 000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań 2008, ISBN 978-83-7445-018-8.
  • Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 189, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.
  • Praca zbiorowa, Poznań – spis zabytków architektury, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2004, s. 152-153, ISBN 83-89525-07-0.
  • Marcin Libicki, Poznań – przewodnik, Piotr Libicki (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Gazeta Handlowa, 1997, s. 144-145, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402.
  • Audyt turystyczny – Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu, Opracowanie Strategii Rozwoju Narodowego Produktu Turystycznego „Trakt Królewsko-Cesarski w Poznaniu” wraz z katalogiem projektów operacyjnych do 2013 r., Konsorcjum PART S.A. i RES Management, Poznań, listopad 2005, s. 57.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.