ulica Grobla
Osiedle Stare Miasto
Ilustracja
Ulica Grobla, widok w kierunku ul. Mostowej i ul. Garbary
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Długość

650 m

Przebieg
światła ul. Wodna, ul. Garbary 650 m
światła ul. Mostowa 600 m
ul. Łazienna 500 m
ul. Wierzbowa 270 m
ul. Za Groblą, ul. Ewangelicka 150 m
światła ul. Mostowa, Most św. Rocha 0 m
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „ulica Grobla”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „ulica Grobla”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Grobla”
Ziemia52°24′18,4″N 16°56′29,3″E/52,405120 16,941468
Grobla na mapie z 1856
Muzeum Etnograficzne w Poznaniu
Stara Gazownia
Instytut Zachodni

Grobla – część Poznania, położona w centrum miasta, pomiędzy Chwaliszewem na północy, Garbarami na zachodzie i częściowo Piaskami na południowym zachodzie. Znajduje się ok. 500 m na południowy wschód od Starego Rynku, w obrębie Osiedla Stare Miasto.

Historia

Osada Nowa Grobla powstała jako konkurencja dla kapitulnego Chwaliszewa, które konkurowało z ulokowanym w 1253 na nowym miejscu Poznaniem. Początkowo było tu tylko pastwisko pomiędzy dwoma odnogami Warty (ówczesnym głównym nurtem, a tzw. Starą Rzeką), przez które usypano w 1447 groblę dla ułatwienia przejazdu. Spowodowało to obniżenie poziomu wód i stopniowe wysuszenie terenu[1]. Grobla skonstruowana była z gliny, piasku oraz faszyny, a brzegi umacniano drewnianymi palami. Pełniła rolę przede wszystkim komunikacyjną, łącząc lewobrzeżny Poznań (od Bramy Wodnej) z prawym brzegiem Warty w okolicy obecnego Mostu Św. Rocha[2]. Nową Groblę założono z inicjatywy rajców poznańskich. W 1447 król Kazimierz IV Jagiellończyk potwierdził prawa miejskie tej osady. W 1460 istniał już most łączący miasteczko z Bramą Wodną. XV wiek był okresem intensywnego rozwoju ekonomicznego Grobli.

Na tzw. planie saskim (1734) obszar wyspy podzielony jest już na działki, co wskazuje na ekonomiczną eksploatację tego terenu w połowie XVIII wieku (musiało już wtedy nastąpić osuszenie gruntów). W tym czasie wyspę nazywano już Nową Groblą[2].

Następny ważny okres dla tej części miasta nastąpił w XIX i początkach XX wieku. Wtedy to, w wyniku postępujące industrializacji, powstawały na Grobli liczne zakłady przemysłowe, fabryki i okazałe kamienice.

W domu przy ul. Grobla 14 mieszkał, wraz z matką (Anną Kazmierczak) i babcią (Apolonią z domu Bilewicz), Ludwig Kazmierczak – dziadek Angeli Merkel ze strony ojca. Potem rodzina przeprowadziła się na Piekary[3].

Pod numerem 11, w latach 1928-1930 mieściła się siedziba komitetu Okręgu Poznańskiego Polskiej Partii Socjalistycznej-Lewicy, co upamiętniała tablica pamiątkowa odsłonięta 29 kwietnia 1983[4].

Podczas okupacji hitlerowskiej, w domu przy ul. Mostowej 15, mieścił się zakonspirowany punkt kontaktowy komendy poznańskiego okręgu Armii Krajowej. Tutaj, jesienią 1943 odbywały się rozmowy pomiędzy AK a PPR. Informuje o tym stosowna tablica na budynku.

Architektura

Na tym terenie znajduje się wiele siedzib instytucji i budynków, w tym m.in.:

Komunikacja

Południowym skrajem Grobli przebiega trasa tramwajowa – linie 5, 13, 16 – przystanek Most św. Rocha.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Słownik ulic Poznania – dodatek do Gazety Wyborczej, Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu, 24 marca 2007, s. 9
  2. 1 2 Tomasz Stępnik, Z badań nad osadnictwem w rejonie Starego Miasta w Poznaniu, w: Kronika Miasta Poznania, nr 3-4/1993, s.336-337, ISSN 0137-3552
  3. ↑ Maciej Roik, Rodzina Angeli Merkel magnesem na turystów?, w: Głos Wielkopolski, 22 sierpnia 2013, s. 4
  4. ↑ Wydarzenia w Poznaniu w 1983 roku. Część druga, w: Kronika Miasta Poznania, nr 1-2/1984, s.197, ISSN 0137-3552
  5. ↑ Jan Skuratowicz Jakie tajemnice kryją kamienice? – ul. Mostowa 24 w: "IKS Poznański Informator Kulturalny, Sportowy i Turystyczny" Poznań, Wydawnictwo Miejskie, wrzesień 2008, ISSN 1231-9139

Bibliografia

  • Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2008, ISBN 978-83-7445-018-8
  • Praca zbiorowa, Atlas architektury Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2008, ss.139-142, ISBN 978-83-7503-058-7
  • Jerzy Topolski (redakcja), Dzieje Poznania, Warszawa-Poznań, PWN, 1988, s.232, ISBN 83-01-08194-5
  • Marcin Libicki, Poznań - przewodnik, Piotr Libicki (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Gazeta Handlowa, 1997, s. 175, ISBN 83-902028-4-0, OCLC 69302402.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.