Oposik
Gracilinanus
A.L. Gardner & Creighton, 1989[1]
Ilustracja
Oposik zwinny (G. agilis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Nadrząd

torbacze

Rząd

dydelfokształtne

Rodzina

dydelfowate

Podrodzina

dydelfy

Plemię

Thylamyini

Rodzaj

oposik

Typ nomenklatoryczny

Didelphys microtarsus J.A. Wagner, 1842

Gatunki

7 gatunków – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania
Mapa występowania

Oposik[2] (Gracilinanus) – rodzaj ssaków z podrodziny dydelfów (Didelphinae) w obrębie rodziny dydelfowatych (Didelphidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[3][4][5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 6,7–18,5 cm, długość ogona 7–17,7 cm; masa ciała 10–58 g[4][6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowali w 1989 roku amerykańscy zoolodzy Alfred L. Gardner i G. Ken Creighton w artykule poświęconym opisowi nowej nazwy rodzajowej dla grupy gatunkowej microtarsus Tate’a, opublikowanym na łamach Proceedings of the Biological Society of Washington[1]. Jako gatunek typowy autorzy wyznaczyli (oryginalne oznaczenie) oposika małostopego (G. microtarsus).

Etymologia

Gracilinanus: łac. gracilis lub gracilus ‘smukły, cienki’; gr. νανος nanos ‘karzeł’[1].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[7][3]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[2] Podgatunki[4][3][6] Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] Podstawowe wymiary[4][6]
(DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała)		 Status IUCN[8]
Gracilinanus emiliae (O. Thomas, 1909) oposik brazylijski monotypowy wschodnia Kolumbia, północna, wschodnia i południowo-wschodnia Wenezuela, region Gujana, północna Brazylia i północno-wschodni Paragwaj (Loreto) DC: 7,2–8,7 cm; DO: 12,8–15,1 cm; MC: 10–14 g  DD 
Gracilinanus agilis (Burmeister, 1854) oposik zwinny monotypowy wschodnia i południowa Brazylia oraz wschodni Paragwaj DC: 8–12 cm; DO: 10,1–15,8 cm; MC: 12–41 g  LC 
Gracilinanus peruanus (Tate, 1931) monotypowy wschodnie Peru, północna i środkowa Brazylia oraz zachodnio-środkowa Brazylia (Rondônia i Mato Grosso) DC: 8,5–12,1 cm; DO: 13–15,5 cm; MC: 10–49 g  NE 
Gracilinanus aceramarcae (Tate, 1931) oposik andyjski monotypowy południowo-wschodnie Peru (Cuzco i Puno) i zachodnia Boliwia (La Paz) DC: 8,3–10,3 cm; DO: 11,2–14,5 cm; MC: 18,5–23 g  LC 
Gracilinanus microtarsus (J.A. Wagner, 1842) oposik małostopy monotypowy wschodnia i południowo-wschodnia Brazylia (środkowa Bahia do północnego Rio Grande do Sul) oraz północno-wschodnia Argentyna (Misiones) DC: 6,7–18,5 cm; DO: 7–17,7 cm; MC: 12–58 g  LC 
Gracilinanus dryas (O. Thomas, 1898) oposik wenezuelski monotypowy Andy w północno-wschodniej Kolumbii (Cundinamarca) i zachodnia Wenezuela (Trujillo, Mérida i Táchira) DC: 9–10 cm; DO: 13–15 cm; MC: około 18 g  LC 
Gracilinanus marica (O. Thomas, 1898) oposik północny monotypowy północna i środkowa Kolumbia (La Guajira do Cundinamarci) oraz zachodnia i północna Wenezuela DC: 9,6–11,6 cm; DO: 13,1–15,1 cm; MC: 24–30 g  LC 

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski,  DD  – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia;  NE  – gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

Przypisy

  1. 1 2 3 A.L. Gardner & G.K. Creighton. A new generic name for Tate’s (1933) microtarsus group of South American mouse opossums (Marsupialia: Didelphidae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 102, s. 4, 1989. (ang.).
  2. 1 2 W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 2–3. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  3. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest (redaktorzy): Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 52–54. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  4. 1 2 3 4 5 D. Astúa: Family Didelphidae (Opossums). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 170–173. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
  5. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Gracilinanus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-20].
  6. 1 2 3 4 Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 38. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  7. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12.1) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
  8. ↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-05-07]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.