| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
169[1] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-225[2] |
| Tablice rejestracyjne |
TST |
| SIMC |
0260617[3] |
Położenie na mapie gminy Pawłów _location_map.png.webp) | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego  | |
 50°56′41″N 21°05′55″E/50,944722 21,098611[4] | |
Nowy Jawor (d. Jawór Opatowski) – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Pawłów[3][5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
W Nowym Jaworze był dwór, który uległ zniszczeniu w okresie I wojny światowej. Dziedzicami tego dworu była rodzina Szermentowskich.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Pawłowie[6].
Historia
Jawor dawniej Jawór Opatowski - obecnie Nowy Jawor i Stary Jawor, wieś w powiecie iłżeckim, gminie Tarczek, parafii Świętomarz[7]
W 1827 było tu 11 domów 95 mieszkańców.
W roku 1885 15 domostw i 110 mieszkańców.
Folwark Jawor od stacji pocztowej Brody odległy o wiorst 10. Rozległość folwarczna wynosi mórg 308 a w tym grunta orne i ogrody 253 mórg, łąk mórg 23, pastwisk mórg 18, wody (staw) mórg 1, place mórg 1. Budynków drewnianych spisano 12. Folwark ma pokłady wapna. Wieś Jawor osad 19, z gruntem mórg 74, folwark ten w r. 1872 oddzielony od dóbr Wawrzeńczyce.
Według spisu powszechnego z roku 1921 miejscowość Nowy Jawór posiadała 25 domów i 169 mieszkańców [8]
Zwyczaje wiejskie
W Nowym Jaworze istniał zwyczaj „pałowania”, czyli obchodu wsi przez kolejnych gospodarzy z „pałą” – długą lagą ozdobioną wyrytymi napisami przeważnie o niecenzuralnej treści. Pałowanie miało na celu ochronę przed ewentualnymi próbami kradzieży, podpalenia itp. Istnieje żartobliwy wiersz dotyczący pałowania: „Pałowanie w całej swej powadze zaczyna się na Kuładze, przez całą wieś utyka i kończy się u Bacyka”. Zwyczaj ten zanikł w latach 70. XX wieku.
Przypisy
- ↑ Wieś Nowy Jawor w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 834 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 90067
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Jawor (4) J. opatowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 512.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. Województwo kieleckie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2015-04-28].
