N.R.M. na festiwalu wRock for Freedom (2007) | |
Rok założenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Gatunek | |
Skład | |
Pit Paułau Juraś Laukou Aleh Dziemidowicz | |
Byli członkowie | |
Lawon Wolski |
N.R.M. (biał. Niezaležnaja Respublika Mroja, dosł. Niepodległa Republika Marzeń) – białoruski zespół rockowy, założony w 1994 roku przez członków zespołu Mroja. Jest jednym z dwóch (obok grupy Lapis Trubieckoj) najpopularniejszych zespołów rockowych Białorusi[1][2]. Zespół śpiewa niemal wyłącznie po białorusku, a na okładkach płyt i w materiałach promocyjnych posługuje się łacinką.
Zespół powstał w 1994 roku z przekształcenia istniejącej od 1981 grupy Mroja[3]. Zmiana nazwy związana była z dojściem do władzy Aleksandra Łukaszenki i przywracaniem przez niego radzieckiej symboliki i odwołań do radzieckiej kultury i tradycji[3]. Odzwierciedlała też dążenie do swoistej wewnętrznej emigracji do „niezależnej republiki”, gdzie dozwolony jest komentarz artystyczny na temat polityki i kultury Białorusi[3].
W twórczości N.R.M. dość wyraźne są nawiązania do białoruskiej polityki, jednak krytyka niedemokratycznych rządów prezydenta Łukaszenki zazwyczaj jest ukryta, a jego nazwisko nie pada ani razu w żadnej z piosenek[3]. Przykładowo okładka wydanego w 1998 albumu Pašpart hramadzianina N.R.M. (dosł. Paszport obywatela N.R.M.) przedstawia stylizowaną okładkę paszportu i jest satyrą na przywrócone w 1995 godło Białorusi wzorowane na tym z czasów radzieckich: w miejsce sierpa i młota lub konturów państwa umieszczono symbol czaszki i skrzyżowanych piszczeli[3].
Muzyka zespołu bywa wpisywana na nieoficjalną czarną listę przez władze Białorusi i obejmowana zakazem koncertowania i nadawania piosenek w rozgłośniach radiowych i telewizjach[4][5]. W obawie przed powtórzeniem się na Białorusi ukraińskiej pomarańczowej rewolucji, w 2004 białoruskie władze objęły zespół zakazem cenzury w ramach represji za występ na wiecu demokratycznej opozycji[6]. Przez kolejne trzy lata zespół przeprowadzał próby w ukryciu i występował głównie za granicą: w Polsce (m.in. na festiwalu Basowiszcza), Niemczech, na Litwie i Słowacji oraz w Szwecji, a także na niewielkich koncertach niesankcjonowanych przez władze[4]. W 2010 grupa fanów zespołu została aresztowana podczas jednego z takich koncertów plenerowych za „eksponowanie ultranacjonalistycznych symboli”[7]. W 2012 były ambasador Szwecji w Mińsku, Stefan Ericsson wskazał Lawona Wolskiego jako „postać roku” w plebiscycie organizowanym przez białoruską sekcję Radia Wolna Europa[3].
Muzycy N.R.M. byli jednymi z bohaterów filmu dokumentalnego Mirosława Dembińskiego „Muzyczna partyzantka” z 2007 roku, zaprezentowanego na 7. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym WATCH DOCS Prawa Człowieka w Filmie, a także filmu dokumentalnego „Czas trzech żółwi” Joli Kilian prezentowanego na IX Międzynarodowych Dniach Filmu Dokumentalnego „Rozstaje Europy” w 2008 roku w Lublinie.
W 2010 roku z zespołu odszedł Lawon Wolski, od tego czasu N.R.M. gra jako trio.
Nie tylko zjawisko muzyczne, ale także fenomen socjologiczny – dzięki niemu wielu Białorusinów zaczęło używać na co dzień języka ojczystego. Dawna strona internetowa zespołu była swego rodzaju wirtualnym państwem.
Skład
- Pit Paułau – gitara, wokal (od 1994)
- Juraś Laukou – gitara basowa, wokal (od 1994)
- Aleh Dziemidowicz – perkusja, wokal (od 1994)
- Lawon Wolski – gitara, wokal (1994–2010)
Dyskografia
Albumy studyjne
|
Kompilacje
Albumy koncertowe
Single
|
Wspólne projekty
- Pieśniarok (tribute dla Piesniarów, 1997)
- Narodny Albom (1997)
- Ja naradziusia tut (2000)
Wydawnictwa, na których znalazły się utwory zespołu
Rok | Dane dot. albumu | Utwór |
---|---|---|
1999 | Wolnyja tancy – słuchaj swajo
|
„Pieśni pra kachańnie” „Pieśnia padziemnych žycharoŭ” |
2001 | Wolnyja tancy – alternatywa_by
|
„Katlet-matlet” (remix) |
2001 | Serca Europy in rock
|
„NajNajNaj” |
2002 | Personal Depeche
|
„Twoj Jezus (Personal Jesus)” |
2004 | Hienierały ajczynnaha roku
|
„Lasnaja pieśnia (Oj, biarozy dy sosny)” |
2008 | NiezależnyJA
|
„Try čarapachi” (new) |
Bibliografia
- Brian Bennett , The Last Dictatorship in Europe: Belarus Under Lukashenko, Hurst, 2011, ISBN 978-1-84904-167-6 [dostęp 2015-07-17] (ang.).
- Mary Rose Bonk , Worldmark Yearbook, Gale Group, 2000 [dostęp 2015-07-16] (ang.).
- Viktar Dziatlikovič , Ich Mroja, ich NRM, Mińsk: Sučasny litaratar, 2005, ISBN 978-985-14-1115-9, OCLC 70278851 .
- Tom Masters , Eastern Europe, Lonely Planet, 2007, ISBN 978-1-74104-476-8 [dostęp 2015-07-16] (ang.).
- Jeremy Page , Belarus hardman drowns out the sounds of revolution, „Times Online”, 5 lutego 2005 [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
- Maria Paula Survilla , Music from the Embassy to the Underground in a Post-Soviet Belarus, [w:] Rebekah Ahrendt, Mark Ferraguto, Damien Mahiet (red.), Music and Diplomacy from the Early Modern Era to the Present, Palgrave Macmillan, 10 grudnia 2014, s. 169–190, ISBN 978-1-137-46325-8 [dostęp 2015-07-16] (ang.).
- Mara Vorhees , Eastern Europe, Lonely Planet, 2009, ISBN 978-1-74104-854-4 [dostęp 2015-07-16] (ang.).
Uwagi
Przypisy
- ↑ Vorhees 2009 ↓, s. 76.
- ↑ Олег Климов, Сергей Шаруба. Убить N.R.M., или К неутешительным итогам музыкального года. „Muzykalnaya Gazeta”. 4, 2004. [dostęp 2020-09-07]. [zarchiwizowane z adresu 2020-09-11]. (ros.).
- 1 2 3 4 5 6 Survilla 2014 ↓, s. 178–182, 187.
- 1 2 Masters 2007 ↓, s. 79.
- ↑ Bennett 2011 ↓, s. 165.
- ↑ Page 2005 ↓, ¶ 1–12.
- ↑ Bonk 2000 ↓, s. 318.
- ↑ БМА Group. Беларускi рок-н-рол i альтэрнаты╒ная музыка - наши акции - Вольные Танцы [online], web.archive.org, 7 lutego 2006 [dostęp 2019-09-23] [zarchiwizowane z adresu 2006-02-07] .
- ↑ Various - Вольныя Танцы: Альтэрнатыва_by [online], Discogs [dostęp 2019-09-23] (ros.).
- ↑ Various - Сэрца Эўропы In Rock [online], Discogs [dostęp 2019-09-23] (ang.).
- ↑ Змест - tribute.depechemode.by [online], tribute.depechemode.by [dostęp 2019-09-23] .
- ↑ Various - Генералы Айчыннага Року [online], Discogs [dostęp 2019-09-23] (ang.).
- ↑ Various - Незалежныя [online], Discogs [dostęp 2019-09-23] (ang.).
Linki zewnętrzne
- Oficjalny profil zespołu na portalu YouTube
- Strona oficjalnego fanklubu zespołu
- Wcześniejsza archiwalna oficjalna strona zespołu. nrm.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-31)].*