Mordechaj Ben-Porat

‏מרדכי בן-פורת‎

Data i miejsce urodzenia	12 września 1923 Bagdad, Królestwo Iraku
Data śmierci	3 stycznia 2022
Minister bez teki w II rządzie M. Begina oraz w I rządzie I. Szamira
Okres	od 5 lipca 1982 do 31 stycznia 1984
Przynależność polityczna	Telem, Ruch na rzecz Odnowy Społecznego Syjonizmu
Poseł do Knesetu
Okres	od 22 listopada 1965 do 13 czerwca 1977
Przynależność polityczna	Rafi, Partia Pracy, Koalicja Pracy
Poseł do Knesetu
Okres	od 20 lipca 1981 do 13 sierpnia 1984
Przynależność polityczna	Telem, Ruch na rzecz Odnowy Społecznego Syjonizmu
Odznaczenia

Mordechaj Ben-Porat (hebr. מרדכי בן-פורת, ang. Mordechai Ben-Porat, ur. 12 września 1923 w Bagdadzie, zm. 3 stycznia 2022) – izraelski polityk, w latach 1982–1984 minister bez teki, latach 1965–1977 oraz 1981–1984 poseł do Knesetu z list różnych ugrupowań politycznych.

Życiorys

Urodził się 12 września 1923 w Bagdadzie – stolicy Królestwa Iraku, podlegającym wówczas Brytyjskiemu Mandatowi Mezopotamii. Ukończył tam szkołę średnią. Od 1942 należał do żydowskiej organizacji młodzieżowej He-Chaluc^[1].

W 1945 wyemigrował do Palestyny, gdzie dwa lata później przyłączył się do żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana. W 1948 ukończył pierwszy kurs oficerski Sił Obronnych Izraela i walczył w wojnie o niepodległość Izraela (1948–1949). W latach 1949–1951 wielokrotnie powracał do Iraku^[1], jako szpieg Mosadu^[2][3], organizując masową imigrację irackich Żydów, zagrożonych prześladowaniami i pogromami ze strony arabskiej większości^[1][3]. Był w tym czasie kilkakrotnie aresztowany przez irackie władze^[1].

Ukończył politologię na Uniwersytecie Hebrajskim (oddział w Tel Awiwie) oraz zarządzanie i administrację na Uniwersytecie Telawiwskim^[1].

Politycznie związał się Partią Robotników Ziemi Izraela (Mapai). W latach 1955–1969 był przewodniczącym rady miasta Or Jehuda. W 1965 był jednym z założycieli partii Rafi i właśnie z listy nowego ugrupowania Dawida Ben Guriona po raz pierwszy dostał się do izraelskiego parlamentu w wyborach parlamentarnych w 1965. W trakcie kadencji opuścił to ugrupowanie przystępując do Partii Pracy, która wkrótce wraz z Rafi, Mapam i innymi ugrupowaniami lewicowymi utworzyła Koalicję Pracy^[1]. Z listy Koalicji uzyskał mandat w kolejnych wyborach parlamentarnych. W latach 1970–1972 był zastępcą sekretarza generalnego Izraelskiej Partii Pracy. W wyborach w 1973 ponownie dostał się do Knesetu z listy Koalicji Pracy^[1]. W 1975 był jednym z założycieli i długoletnim nadzwyczajnym przewodniczącym World Organization of Jews from Arab Countries (Światowej Organizacji Żydów z Państw Arabskich)^[1]. 15 marca 1977 opuścił zarówno Partię Pracy, jak i parlamentarną frakcję Koalicji Pracy i do końca kadencji pozostał posłem niezależnym^[4].

W 1979, po rewolucji islamskiej w Iranie, został wysłany jako specjalny emisariusz Agencji Żydowskiej nadzorujący emigrację irańskich Żydów. Był jednym z liderów, założonej przez Moszego Dajana partii Telem (Ruch na rzecz Odnowy Narodowej), z listy której powrócił do Knesetu w wyborach w 1981^[1]. 5 lipca 1982 wszedł w skład drugiego rządu Menachema Begina jako minister bez teki^[5]. 6 czerwca 1983 opuścił Telem, zakładając nowe ugrupowanie – Ruch na rzecz Odnowy Społecznego Syjonizmu^[4]. Pozostał ministrem bez teki również w powołanym 10 października 1983 rządzie Icchaka Szamira. Pełnił funkcję do 31 stycznia 1984^[6]. W 1984 nie dostał się do Knesetu. W 1988 został członkiem Likudu^[1].

Był założycielem i przewodniczącym Centrum Kultury Żydów Babilońskich w Or Jehuda^[1]. W 2001 otrzymał Nagrodę Izraela^[7].

Zmarł 2 stycznia 2022^[8].

Przypisy