Mleczaj żółknący
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

mleczaj

Gatunek

mleczaj żółknący

Nazwa systematyczna
Lactarius decipiens Quél.
C. r. Assoc. Franç. Avancem. Sci. 14(2): 448 (1886)
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie

Mleczaj żółknący, mleczaj łudzący (Lactarius decipiens Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1886 r. Lucien Quélet i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1]. Ma 4 synonimy:

  • Lactarius rubescens Bres. 1887
  • Lactarius rufus var. decipiens (Quél.) Killerm. 1933
  • Lactarius theiogalus var. decipiens (Quél.) Maire 1937
  • Lactifluus decipiens (Quél.) Kuntze 1891[2].

Alina Skirgiełło w 1998 r. nadała mu polską nazwę mleczaj łudzący, Władysław Wojewoda w 2003 r. zarekomendował nazwę mleczaj żółknący[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–6, rzadko do 8 cm, początkowo silnie wypukły, w miarę rozwoju coraz bardziej płaski, na koniec silnie wklęsły z niewielkim garbkiem. W stanie wilgotnym nieco śliski. Powierzchnia gładka, o barwie od różowoochrowej do beżowoochrowej, na środku nieco ciemniejsza, miejscami z brudnymi plamami. Brzeg długo pozostaje podwinięty, na koniec jednak płaski, często nieco falisty i prążkowany[4].

Blaszki

Gęste z blaszeczkami, przyrośnięte lub nieco zbiegające, cielistożółtawe. U młodych okazów mleczko wycieka obficie, u starszych skąpo. Jest białe, na powietrzu po kilku minutach przebarwia się na żółto. Smak początkowo łagodny, potem gorzki i piekący[4].

Trzon

O wysokości 3–8 cm i grubości 0,3–1 cm, cylindryczny, kruchy, tej samej barwy co kapelusz[4].

Miąższ

Cienki i miękki, białoróżowawy, o zapachu pelargonii, w smaku początkowo łagodny, potem gorzki[4].

Wysyp zarodników

Jasnożółty[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7,5–9 × 6,5–7,5, słabo brodawkowato-siateczkowate. Podstawki 40–48 × 8–10,5 µm. Cheilocystydy wrzecionowate, licznie występujące zarówno na ostrzu, jak i bokach blaszek[4].

Występowanie i siedlisko

W Europie podano liczne stanowiska tego gatunku i jest tu szeroko rozprzestrzeniony. Poza Europą podano tylko pojedyncze stanowiska w Azji i Ameryce Północnej[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył pięć stanowisk z uwagą, że jego rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Mała liczba stanowisk w Polsce wynika z tego, że jest mało znany[4]. W późniejszych latach podano nowe stanowiska[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach liściastych i mieszanych pod grabami i dębami. Owocniki tworzy od maja do października[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-04-05] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-04-05] (ang.).
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Alina Skirgiełło, Mleczaj (''Lactarius''). Grzyby (''Mycota''), tom 25. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), mleczaj (''Lactarius''), Kraków: PWN, 1998, ISBN 83-85444-65-3.
  5. ↑ Występowanie Lactarius decipiens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-04-01] (ang.).
  6. ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-04-05].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.