Mleczaj łuseczkowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

mleczaj

Gatunek

mleczaj łuseczkowaty

Nazwa systematyczna
Lactarius spinosulus Quél. & Le Bret.
Bull. Soc. Amis Sci. Nat. Rouen, Sér. II 15: 168 (1880) [1879]
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie

Mleczaj łuseczkowaty (Lactarius spinosulus Quél. & Le Bret.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1880 r. Lucien Quélet i André le Breton. Według Index Fungorum jest to takson niepewny[1]. Alina Skirgiełło w 1988 r. nadała mu nazwę mleczaj kolczasty, będącą tłumaczeniem nazwy naukowej, Władysław Wojewoda w 2003 r. uznał ją za nieodpowiednią i zarekomendował nazwę mleczaj łuseczkowaty[2].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–6 cm, początkowo płaski, potem lejkowaty, zazwyczaj z małym garbkiem. Powierzchnia matowa, sucha, z promieniście ułożonymi włókienkami zakończonymi ostrymi łuskami o wysokości do 2 mm, o barwie od mięsistoróżowej do czerwonoliliowej, jednolicie ubarwiona lub z kilkoma kolistymi, słabo zaznaczonymi, ciemniejszymi pręgami. Brzeg początkowo nieco podwinięty, potem wyprostowany[3].

Blaszki

Przyrośnięto-zbiegające, z blaszeczkami, jasnoochrowe, po uszkodzeniu nieco plamiące się[3].

Trzon

O wysokości 3–5 cm i średnicy 0,2–0,8 cm, walcowaty, wysmukły, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia o barwie mięsistoliliowej lub cielistoróżowej, jaśniejsza niż na kapeluszu, u podstawy biaława, czasami z żółtawą grzybnią[3].

Miąższ

Białawy lub nieco jasnoochrowy, o łagodnym smaku, ale pozostawiający gorzki posmak. Mleczko białe, początkowo o łagodnym smaku, ale potem gorzkawe[3].

Wysyp zarodników

Jasnoochrowy[3].

Cechy mikroskopowe

Podstawki 40–48 × 9–10 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy liczne, wrzecionowate, czasami zakończone ostrym wyrostkiem. Zarodniki o wymiarach 7–8,5 × 5,5–7,5 µm, elipsoidalne, o powierzchni pokrytej brodawkami i gęstymi, łączącymi je listewkami tworzącymi sznureczki wokół zarodnika,

Gatunki podobne

Podobny jest mleczaj liliowy (Lactarius lilacinus), ale jest większy, nie ma łuseczkowatego kapelusza, nie jest cielistoróżowy i ma jaśniejszy wysyp zarodników[3].

Występowanie i siedlisko

Znane są jego stanowiska w Europie i Azji[4]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył dwa stanowiska[2], w późniejszych latach podano kilka następnych[5]. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status V – gatunek narażony, który zapewne w najbliższej przyszłości przesunie się do kategorii wymierających, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[6].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach mieszanych pod olszami i brzozami[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-04-21] (ang.).
  2. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  3. 1 2 3 4 5 6 Alina Skirgiełło, Mleczaj (''Lactarius''). Grzyby (''Mycota''), tom 25. Podstawczaki (''Basidiomycetes''), gołąbkowce (''Russulales''), gołąbkowate (''Russulaceae''), mleczaj (''Lactarius''), Kraków: PWN, 1998, ISBN 83-85444-65-3.
  4. ↑ Występowanie Lactarius spinosulus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-04-21] (ang.).
  5. ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-04-21].
  6. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.