Mitridae | |
Swainson, 1831 | |
Stary sztych przedstawiający ślimaka Mitra mitra | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Podgromada |
Caenogastropoda[1] |
Rząd | |
Nadrodzina |
Mitroidea[1] |
Rodzina |
mitry |
Mitry (Mitridae) – rodzina ślimaków morskich z rzędu Neogastropoda. Liczy około 450 występujących współcześnie gatunków oraz wiele gatunków kopalnych, znanych tylko ze skamielin[1].
Budowa
Muszle pod względem wielkości wahają się od małych do dużych rozmiarów, są grubościenne, wydłużone, kształtu owalnego do wrzecionowatego, z wysoką, ostro zakończoną skrętką. Powierzchnia zewnętrzna może być gładka lub pokryta spiralnymi bruzdami i osiowymi żeberkami. Skorupki wielu gatunków pokrywają ciekawe, kolorowe wzory, złożone z elementów pasiastych i plam. Ujście jest małe, wąskie i wydłużone. Warga zewnętrzna zwykle gładka, w niektórych przypadkach pofalowana. Na skrętach skrętki można wyróżnić trzy lub więcej spiralnych fałdów – te, które znajdują się bliżej wierzchołkowej części skrętów, s ą zazwyczaj szersze. Wcięcie syfonu jest krótkie. Niektóre muszle pokrywa bardzo cienkie periostrakum, zasłaniające piękne ubarwienie. U większości występuje małe, rogowe wieczko. Na małej, wąskiej głowie ślimaków wyrasta para czułków z osadzonymi na nich oczami (w 1/3 długości). Noga z reguły długa i wąska. Długi syfon.
Występowanie, odżywianie
Mitry mają gruczoł jadowy. Niektóre ślimaki podczas podrażnienia wydzielają cuchnący, purpurowy płyn. Są w przeważającej części mięsożercami, które żywią się polipami koralowymi, robakami, małymi ślimakami, małżami, drobnymi organizmami morskimi; nieliczne żywią się padliną. W celu pobrania pokarmu wysuwają długi ryjek o bańkowatym zakończeniu. Większość gatunków spędza życie w jamach na piaszczystych dnach, inne żyją na łąkach morskich, pod skałami koralowymi lub w rozpadlinach skał koralowych. Głównie występują w strefie litoralnej, ale bywają gatunki zamieszkujące strefę głębin. Ślimaki przebywające na stałe w strefie litoralnej ukrywają się za dnia pod skałami i koralowcami, by żerować nocą. Składają jaja w małych rogowych kapsułkach i przymocowują je do kamieni. Mitry można spotkać w wodach morskich całego świata od klimatu umiarkowanego do tropikalnego, ale największe i najbardziej atrakcyjne muszle pozyskuje się z prowincji Indo-Pacyfiku.
Podział systematyczny
Do rodziny mitr należą następujące podrodziny i rodzaje[1]:
- Cylindromitrinae Cossmann, 1899
- Nebularia Swainson, 1840
- Pterygia Röding, 1798
- Wormsina Harzhauser & Landau, 2021 †
- Imbricariinae Troschel, 1867
- Austroimbricaria A.M. Olivera & Camacho, 1992 †
- Cancilla Swainson, 1840
- Imbricaria Schumacher, 1817
- Imbricariopsis Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Neocancilla Cernohorsky, 1966
- Scabricola Swainson, 1840
- Swainsonia H. Adams & A. Adams, 1853
- Isarinae Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Isara H. Adams & A. Adams, 1853
- Subcancilla Olsson & Harbison, 1953
- Mitrinae Swainson, 1831
- Acromargarita S.-I Huang, 2021
- Calcimitra S.-I Huang, 2011
- Cancillopsis Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Dentimitra Koenen, 1890 †
- Domiporta Cernohorsky, 1970
- Episcomitra Monterosato, 1917
- Eumitra Tate, 1889
- Fraudiziba Harzhauser & Landau, 2021 †
- Fusidomiporta Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Gemmulimitra Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Mitra Lamarck, 1798
- Neotiara Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Profundimitra Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Pseudocancilla Staadt in Cossmann, 1913 †
- Pseudonebularia Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Quasimitra Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Roseomitra Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Ziba H. Adams & A. Adams, 1853
- Pleioptygmatinae Quinn, 1989
- Pleioptygma Conrad, 1863
- Strigatellinae Troschel, 1869
- Strigatella Swainson, 1840
- nienazwana podrodzina Mitridae
- Atrimitra Dall, 1918
- Carinomitra Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Clifdenia Laws, 1932 †
- Condylomitra Fedosov, Herrmann, Kantor & Bouchet, 2018
- Dibaphimitra Cernohorsky, 1970
- Fusimitra Conrad, 1855 †
- Magnamitra S.-I Huang & R. Salisbury, 2017
- Probata Sarasúa, 1989
- Vicimitra Iredale, 1929
Dwóch kopalnych rodzajów nie przypisano jak dotąd do żadnej z podrodzin[1]:
- Butonina Beets, 1942 †
- Plochelaea Gabb, 1873 †
Galeria
- Muszlia Mitra mitra od strony zewnętrznej
- Muszla Mitra mitra od strony ujścia
- Muszla Scabricola olivaeformis
- Muszla Imbricaria bacillum
- Muszle ślimaków z rodziny Mitridae
Zobacz też
- konchiologia – nauka poświęcona budowie muszli
- Cypraeidae – porcelanki
- Muricidae – rozkolce
- Strombidae – skrzydelniki
- Conidae – stożki
- Triviidae – triwie
- Cymatiidae – trytony
- Turbinidae – turbany
Przypisy
Bibliografia
- Rafał Wąsowski, Przewodnik MUSZLE, Wyd. Multico, Warszawa 2000.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia muszli slimaków z rodziny Mitridae, [w:] Shell Encyclopedia [online] [dostęp 2024-03-13] (ang.).