Rozkolcowate
Muricidae[1]
Rafinesque, 1815
Ilustracja
Trzy przykładowe gatunki rozkolców, od lewej: Haustellum haustellum, Phyllonotus erythrostomus i Murex pecten
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Gromada

ślimaki

Podgromada

Caenogastropoda[2]

Rząd

Neogastropoda[2]

Nadrodzina

Muricoidea[2]

Rodzina

rozkolcowate

Rozkolcowate (Muricidae) – rodzina ślimaków morskich z rzędu Neogastropoda.

Budowa

Rozkolcowate to bardzo liczna rodzina skupiająca (włącznie z taksonami kopalnymi) ponad 2600 gatunków podzielonych na ponad 230 rodzajów[2]. Zamieszkują wody morskie całego świata, od równika po umiarkowaną strefę klimatyczną (głównie dzielnica Indo-Pacyfiku i Panamy).

Istnieje duża rozpiętość kształtów i wielkości. Muszle są przeważnie grubościenne, ze spiczastą skrętką. Powierzchnia zewnętrzna jest misternie pokryta kolcami, palmiastymi wyrostkami, guzami. Z reguły na powierzchni skrętki widać rozmieszczone w regularnych odstępach zgrubienia kolabralne (zgodne z kształtem linii wzrostu muszli) – ślady istnienia wcześniejszych ujść. W przeciwieństwie do rodziny Ranellidae, u których przypadają dwa takie zgrubienia na każdy skręt, rozkolce charakteryzują się obecnością co najmniej 3 zgrubień na skręcie. Ujście owalne lub w kształcie kropli, z wargami zaopatrzonymi w ząbki lub postrzępionymi. Czasami na wardze zewnętrznej mają wykształcony specjalny ząb służący do otwierania muszli małży. Wrzeciono zwykle gładkie, bez dodatkowych tworów. Kanał syfonalny szeroki i prawie zamknięty, długością może czasem przewyższać dwukrotnie pozostałą część muszli. Konchiolinowe wieczko jest brązowe, owalne lub w kształcie łezki, z zawiązkiem położonym blisko syfonu.

Podział systematyczny

Do rodziny rozkolcowatych należą następujące podrodziny[2]:

  • Aspellinae Keen, 1971
  • Coralliophilinae Chenu, 1859
  • Ergalataxinae Kuroda, Habe & Oyama, 1971
  • Haustrinae K.S. Tan, 2003
  • Muricinae Rafinesque, 1815 (np. rodzaj rozkolec)
  • Ocenebrinae Cossmann, 1903 (np. rodzaj wiercielec)
  • Pagodulinae Barco, Schiaparelli, Houart & Oliverio, 2012
  • Rapaninae Gray, 1853 (np. rodzaje rapana i szkarłatnik)
  • Typhinae Cossmann, 1903 (np. rodzaj Typhis)
  • nienazwana podrodzina obejmująca następujące rodzaje:
    • Daphnellopsis Schepman, 1913
    • Flexopteron Shuto, 1969
    • Harmatia Noszky, 1940 †
    • Homalocantha Mörch, 1852
    • Ingensiella B.A. Marshall & Houart, 2022
    • Lenitrophon H. J. Finlay, 1926
    • Lirosoma Conrad, 1862 †
    • Minortrophon H.J. Finlay, 1926
    • Nucellopsis Merle, 2005 †
    • Paramorea Wade, 1917 †
    • Ponderia Houart, 1986
    • Pterynotus Swainson, 1833
    • Scalaspira Conrad, 1862 †
    • Stephanosalpinx Petuch, 1988 †
    • Timbellus De Gregorio, 1885
    • Uttleya Marwick, 1934
    • Vitularia Swainson, 1840

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Muricidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 MolluscaBase eds., Muricidae Rafinesque, 1815, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-14] (ang.).

Bibliografia

  • Rafał Wąsowski, Przewodnik MUSZLE, Wyd. Multico, Warszawa 2000.
  • Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.