Megalaimini | |||||
Blyth, 1852[1] | |||||
Przedstawiciel plemienia – pstrogłów żółtogardły (Psilopogon haemacephalus) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Plemię |
Megalaimini | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Plemię: Psilopogon S. Müller, 1836 | |||||
| |||||
Rodzaje i gatunki | |||||
|
Megalaimini – monotypowe plemię ptaków z podrodziny pstrogłowów (Megalaiminae) w obrębie rodziny tukanowatych (Ramphastidae).
Zasięg występowania
Plemię obejmuje gatunki występujące w orientalnej Azji[11].
Morfologia
Długość ciała 15–35 cm; masa ciała 26–295 g[11].
Systematyka
Do plemienia należy jeden rodzaj – Psilopogon, który zdefiniował w 1836 roku niemiecki przyrodnik Salomon Müller w artykule poświęconym faunie Sumatry opublikowanym w czasopiśmie Tijdschrift voor Natuurlijke Geschiedenis en Physiologie[10]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) pstrogłów żaroczuby (P. pyrolophus).
Etymologia
- Bucco: łac. bucca ‘policzek, zwłaszcza gdy jest nadęty’ (nazwa Bucco pierwotnie stosowana była na określenie tukanów i pstrogłowów ze względu na ich pełne policzki)[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Bucco grandis J.F. Gmelin, 1788 (= Bucco virens Boddaert, 1783).
- Psilopogon: gr. ψιλος psilos ‘goły, prosty, rzadki’; πωγων pōgōn, πωγωνος pōgōnos ‘broda’[13].
- Megalaima: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē ‘wielki, duży’; λαιμοα laimos ‘gardło’[14].
- Buccotrogon: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Bucco Temminck, 1820 (pstrogłów) oraz Trogon Brisson, 1760 (trogon)[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Buccotrogon torquatus Kreling, 1853 (= Psilopogon pyrolophus S. Müller, 1836).
- Pseudobucco: gr. ψευδος pseudos ‘fałszywy’; nowołac. bucco ‘pstrogłów’, od łac. bucca ‘policzek, zwłaszcza gdy jest nadęty’[16].
- Chotorea: epitet gatunkowy Bucco kotorea[uwaga 6] Temminck, 1831; syngaleska nazwa Kottōruwa dla pstrogłowów[17]. Gatunek typowy: Bonaparte wymienił kilka gatunków – Bucco javensis Horsfield, 1821, Capito lineatus Vieillot, 1816, Bucco corvinus Temminck, 1831, Bucco viridis Boddaert, 1783, Bucco caniceps[uwaga 7] Franklin, 1831, Megalaema hogdsoni[uwaga 8] Bonaparte, 1850 i Bucco chrysopogon Temminck, 1824 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Bucco javensis Horsfield, 1821[18].
- Cyanops: gr. κυανος kuanos ‘ciemnoniebieski’; ωψ ōps, ωπος ōpos ‘twarz, oblicze’[19]. Gatunek typowy: Bonaparte wymienił dwa gatunki – Bucco asiaticus Latham, 1790 i Bucco flavifrons Cuvier, 1816 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Bucco asiaticus Latham, 1790[18].
- Xantholaema: gr. ξανθος xanthos „żółty, złoto-żółty”; λαιμος laimos „gardło”[20]. Gatunek typowy: Bonaparte wymienił kilka gatunków – Bucco philippensis J.F. Gmelin, 1788 (= Bucco haemacephalus Statius Müller, 1776), Bucco rubrifrons Vieillot, 1816 (= Bucco pusillus Dumont, 1816), Bucco rubricapillus J.F. Gmelin, 1788, Bucco flavigula Boddaert, 1783 (= Bucco haemacephalus Statius Müller, 1776), Bucco ruseus Cuvier, 1817 (= ?) i Bucco rafflesius Boie, 1832 (= Bucco haemacephalus Statius Müller, 1776) – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Bucco philippensis J.F. Gmelin, 1788 (= Bucco haemacephalus Statius Müller, 1776)[18].
- Mezobucco: gr. μεζων mezōn „większy”, forma wyższa od μεγας megas „wielki”; rodzaj Bucco Temminck, 1820 (pstrogłów)[21]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Bucco duvaucelii Lesson, 1830.
- Geniates: gr. γενειατης geneiatēs „brodaty”, od γενειον geneion „broda, podbródek”, od γενυς genus „policzek”[22].
- Thereiceryx: gr. θερος theros „lato, gorąca pora”; κηρυξ kērux, κηρυκος kērukos „herald”[23]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Bucco zeylanicus J.F. Gmelin, 1788.
Podział systematyczny
Do plemienia należy jeden rodzaj z następującymi gatunkami[24]:
- Psilopogon malabaricus (Blyth, 1847) – pstrogłów malabarski
- Psilopogon rubricapillus (J.F. Gmelin, 1788) – pstrogłów czerwonoczelny
- Psilopogon haemacephalus (Statius Müller, 1776) – pstrogłów żółtogardły
- Psilopogon eximius (Sharpe, 1892) – pstrogłów czarnogardły
- Psilopogon cyanotis (Blyth, 1847) – pstrogłów modrouchy
- Psilopogon duvaucelii (Lesson, 1830) – pstrogłów czarnouchy
- Psilopogon australis (Horsfield, 1821) – pstrogłów żółtouchy
- Psilopogon pyrolophus S. Müller, 1836 – pstrogłów żaroczuby
- Psilopogon virens (Boddaert, 1783) – pstrogłów żółtodzioby
- Psilopogon lagrandieri (J. Verreaux, 1868) – pstrogłów błękitnobrewy
- Psilopogon rafflesii (Lesson, 1839) – pstrogłów krasnoczapkowy
- Psilopogon mystacophanos (Temminck, 1824) – pstrogłów czerwonogardły
- Psilopogon javensis (Horsfield, 1821) – pstrogłów obrożny
- Psilopogon pulcherrimus (Sharpe, 1888) – pstrogłów złotokarkowy
- Psilopogon henricii (Temminck, 1831) – pstrogłów złotoczelny
- Psilopogon armillaris (Temminck, 1821) – pstrogłów okularowy
- Psilopogon faiostrictus (Temminck, 1832) – pstrogłów zielonolicy
- Psilopogon lineatus (Vieillot, 1816) – pstrogłów plamkowany
- Psilopogon zeylanicus (J.F. Gmelin, 1788) – pstrogłów nakrapiany
- Psilopogon viridis (Boddaert, 1783) – pstrogłów białolicy
- Psilopogon flavifrons (Cuvier, 1816) – pstrogłów żółtoczelny
- Psilopogon auricularis (Robinson & Kloss, 1919) – pstrogłów złotogardły
- Psilopogon franklinii (Blyth, 1842) – pstrogłów złotobrody
- Psilopogon monticola (Sharpe, 1889) – pstrogłów górski
- Psilopogon corvinus (Temminck, 1831) – pstrogłów brązowogardły
- Psilopogon chrysopogon (Temminck, 1824) – pstrogłów złotawy
- Psilopogon incognitus (Hume, 1874) – pstrogłów czarnowąsy
- Psilopogon faber (Swinhoe, 1870) – pstrogłów hajnański
- Psilopogon nuchalis (Gould, 1863) – pstrogłów tajwański
- Psilopogon chersonesus (Chasen & Kloss, 1927) – pstrogłów tajlandzki
- Psilopogon oorti (S. Müller, 1836) – pstrogłów czarnobrewy
- Psilopogon asiaticus (Latham, 1790) – pstrogłów niebieskolicy
Uwagi
- ↑ Pisownia oryginalna, takson zdefiniowany w randze rodziny.
- ↑ Młodszy homonim Bucco Brisson, 1760 (Bucconidae).
- ↑ Nowa nazwa dla Bucco Temminck, 1820.
- ↑ Nowa nazwa dla Psilopogon S. Müller, 1836 ponieważ autor uważał że jest zajęta przez Psilopogon Boie, 1825 (nazwa nieważna).
- ↑ Nazwa zastępcza dla Chotorea Bonaparte, 1854 ze względu na puryzm.
- ↑ Synonim M. javensis.
- ↑ Podgatunek P. zeylonicus.
- ↑ Podgatunek P. lineatus.
Przypisy
- 1 2 E. Blyth: Catalogue of the birds in the Museum Asiatic Society. Calcutta: J. Thomas, 1849, s. 65. (ang.).
- ↑ C.J. Temminck: Manuel d’ornithologie, ou, Tableau systématique des oiseaux qui se trouvent en Europe: précédé d’une analyse du système général d’ornithologie, et suivi d’une table alphabétique des espèces. Wyd. 2. Cz. 1. Paris: Chez H. Cousin, 1820, s. lxxvii. (fr.).
- ↑ G.R. Gray: Appendix to A list of the genera of birds. London: Richard and John E. Taylor, 1842, s. 12. (ang.).
- ↑ W. Kreling. „Jahresbericht über die Wirksamkeit und den Zustand der naturforschenden Gesellschaft in Emden”. 1852, s. 20, 1852. (niem.).
- ↑ M.A.P.O. Des Murs: Oiseaux. W: J.Ch. Chenu: Encyclopédie d’histoire naturelle; ou, traité complet de cette science d’après les travaux des naturalistes les plus éminents de tous les pays et de toutes les époques: Buffon, Daubenton, Lacépède, G. Cuvier, F. Cuvier, Geoffroy Saint-Hilaire, Latreille, De Jussieu, Brongniart, etc.. Cz. 2. Paris: Maresq, 1853, s. 13, 23. (fr.).
- 1 2 3 Ch.L. Bonaparte. Conspectus Volucrum Zygodactylorum. „Ateneo Italiano”. 2, s. 127, 1854. (łac.).
- ↑ G.E. Shelley. On some new Genera and Species of the Family Capitonidae. „Ibis”. Sixth Series. 1, s. 477, 1889. (ang.).
- ↑ F. Heine & A. Reichenow: Nomenclator Musei Heineani Ornithologici; Verzeichniss der Vogel-Sammlung des Kgl. Oberamtmanns Ferdinand Heine. Berlin: R. Friedländer & Sohn, 1882–1890, s. 225. (niem.).
- ↑ W.T. Blanford. On some Genera of Oriental Barbets. „Ibis”. Sixth Series. 5, s. 237, 1893. (ang.).
- 1 2 S. Müller. Aanteekeningen, over de natuurlijke gesteldheid van een gedeelte der westkust en binnenlanden van Sumatra; met bijvoeging van eenige waarnemingen en beschrijvingen van verscheidene , op dit, en andere Sunda — eilanden voorkomende dieren. „Tijdschrift voor Natuurlijke Geschiedenis en Physiologie”. 2, s. 339, 1835. (niderl.).
- 1 2 D.W. Winkler , S.M. Billerman & I.J. Lovette , Asian Barbets (Megalaimidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, DOI: 10.2173/bow.megala2.01 [dostęp 2020-10-07] (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Bucco [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Psilopogon [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Megalaima [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Buccotrogon [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pseudobucco [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Chotorea [dostęp 2024-02-12] .
- 1 2 3 G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 90. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cyanops [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Xantholaema [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Mezobucco [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Geniates [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Thereiceryx [dostęp 2024-02-12] .
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Megalaimini Blyth, 1852 (Wersja: 2023-12-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-12].
Bibliografia
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).