Data i miejsce urodzenia |
22 września 1907 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość | |
Język | |
Dziedzina sztuki |
Maurice Blanchot fr.: mo'ʀis blɑ̃:'ʃo, (ur. 22 września 1907 w Quain w gminie Bourgogne[1] zm. 20 lutego 2003 w Le Mesnil-Saint-Denis) – francuski pisarz, filozof i teoretyk literatury, jeden z prekursorów nowej powieści. Przyjaciel Emmanuela Levinasa. Zainspirował wielu myślicieli poststrukutralistycznych, w tym Jacques'a Derridę.
Życiorys
W latach 30. XX wieku pisał artykuły dla skrajnie prawicowej prasy, wymowa artykułów była anty-komunistyczna i anty-kapitalistyczna[1]. Niewiele wiadomo na temat jego życia w okresie II Wojny Światowej. Uratował Emanuela Levinasa przed deportacją do obozu koncentracyjnego. W tym okresie zaprzyjaźnił się z Georges'm Bataille'm[2]. Po wojnie publikował w czasopismach L’Arche (redagowaym przez Andre Gide'a, Les Temps Modernes (redagowanym przez Sartre'a), Critique (redagowanym przez Bataille'a)[2]. W latach 40. i 50 opublikował 5 powieści[2]. W latach 50. zaangażował się politycznie po stronie przeciwników generała De Gaulle'a. W 1960 roku był jednym z sygnatariuszy Manifestu 121 - listu otwartego francuskich intelektualistów, w którym wzywają do uznania prawa Algierii do niepodległości[3]. Pod koniec lat 60. wycofał się z życia publicznego, nie udzielał wywiadów, nie komentował spraw publicznych[3].
Poglądy
Uważał, że literatura umyka definicji, pojęcie literatury ma swoje odrębne znaczenie, które nie ma nic wspólnego z moralnością czy polityką[4]. Doświadczenie czytania danego tekstu nie daje się zmieścić w słowach[5]. Choć istnieje cały przemysł literacki, teoria, krytycy, to jednak tworzone w ramach tych praktyk teksty nie wyczerpują tekstów literackich[5]. Blanchot podkreśla, że w rozumieniu tekstu kluczowe nie są intencje autora lub nasze własne doświadczenia, ale raczej autonomia samego tekstu[6].
Twórczość
Literatura piękna
- Thomas l'obscur (1941), wyd. polskie Tomasz Mroczny (2009)
- L'Arrêt de mort (1948), wyd. polskie Wyrok śmierci (2021)
- Le Très-Haut (1949)
- Le Pas au-delà (1973)
- La Folie du jour (1973), wyd. polskie Szaleństwo dnia (2009)
- L'Instant de ma mort (1994)
Prace teoretyczne lub filozoficzne
- Faux pas (1943)
- La Part du feu (1949)
- L'Espace littéraire (1955), wyd. polskie Przestrzeń literacka (2016)
- L'Entretien infini (1969)
- L'Ecriture du désastre (1980)
- Le Livre à venir (1959)
- De Kafka à Kafka (1981), wyd. polskie Wokół Kafki (1996)
- Une voix venue d'ailleurs (2002)
Przypisy
- 1 2 Haase i Large 2001 ↓, s. 4.
- 1 2 3 Haase i Large 2001 ↓, s. 5.
- 1 2 Haase i Large 2001 ↓, s. 6.
- ↑ Haase i Large 2001 ↓, s. 11.
- 1 2 Haase i Large 2001 ↓, s. 12.
- ↑ Haase i Large 2001 ↓, s. 21.
Bibliografia
- Ulrich Haase, William Large: Maurice Blanchot. 2001. ISBN 978-0-203-17101-1.
Linki zewnętrzne
- Mateusz Pytko: Maurice Blanchot, Przestrzeń literacka. Machina Myśli, 2016-08-07. [dostęp 2016-08-21]. (pol.).
- ISNI: 000000012283766X
- VIAF: 104910662
- ULAN: 500255219
- LCCN: n50009903
- GND: 118511521
- NDL: 00433473
- LIBRIS: hftwwml121bxh2p
- BnF: 118922922
- SUDOC: 026731827
- SBN: CFIV003193
- NKC: jn20000600893
- DBNL: blan082
- BNE: XX853733
- NTA: 068639546
- BIBSYS: 90073153
- CiNii: DA00332044
- Open Library: OL78980A
- PLWABN: 9810659068505606
- NUKAT: n95101042
- J9U: 987007300330805171
- PTBNP: 38839
- CANTIC: a10840321
- ΕΒΕ: 71189
- KRNLK: KAC199602694