Marzenia miłosne (węg. Szerelmi álmok – Liszt, ros. Ференц Лист — Грёзы любви) – węgiersko-radziecki dramat historyczny z 1970 roku w reżyserii Mártona Keleti, oparty na biografii węgierskiego kompozytora i pianisty Ferenca Liszta^[1].

Fabuła

Węgry, 1820 rok. Franciszek Liszt po ukończeniu 9 lat, wraz z rodziną przenosi się do Wiednia i otrzymuje dalszą edukację na fortepianie od kompozytora Carla Czernego.

Po latach dorosły Liszt konkuruje z wybitnym pianistą Sigismondem Thalbergiem w Paryżu. Publiczność toczy zażarte dyskusje, któremu z nich przyznać palmę pierwszeństwa. Spór rozstrzyga sam Thalberg, który po wspólnym koncercie uznaje się za pokonanego.

W tym czasie rodzi się miłość Liszta do pięknej hrabiny Marie d’Agoult. Ta porzuca męża i kochankowie wyjeżdżają do Genewy. Ich związek trwa 10 lat, wypełnionych tylko krótkimi spotkaniami w przerwach między koncertami Liszta we wszystkich europejskich stolicach. W Wiedniu Liszt przeznacza dochód z koncertów na ofiary powodzi w Budapeszcie, gdzie tam owacyjnie witany przez rodaków otrzymuje honorowe obywatelstwo. W Dreźnie wdaje się w kolejny romans z Hiszpanką Lolą Montez. Dla Marie to pretekst do ostatecznego zerwania.

Liszt wyrusza w trasę koncertową do Rosji. W Sankt Petersburgu jego genialna gra fortepianowa robi wrażenie na rodzinie carskiej i rosyjskiej arystokracji, zaś rosyjski kompozytor Michaił Glinka staje się jego przyjacielem. W Kijowie Liszt poznaje piękną szlachciankę Karolinę z Iwanowskich Saint-Wittgenstein, w której ze wzajemnością zakochuje się. Karolina wkrótce opuszcza męża dla Liszta i staje się jego muzą i inspiracją w tworzeniu dedykowanej jej najpiękniejszej kompozycję fortepianową – „Liebesträume”, która staje się przebojem.

Jednak nie mogą wziąć ślubu, ponieważ Karolina jako katoliczka nie rozwiązała swego dotychczasowego małżeństwa z wciąż żyjącym mężem. Niezamężna para przenosi się doWeimaru, gdzie Liszt zostaje kapelmistrzem orkiestry królewskiej, gdyż tylko pod opieką dworu mogą oni bezpiecznie rozpocząć wspólne życie. Staje się to najbardziej produktywnym i szczęśliwym okresem w życiu Liszta.

Po latach starań Karolina otrzymuje rozwód. W przededniu ślubu z Lisztem specjalny wysłannik kardynała przynosi zawiadomienie o cofnięciu dyspensy przez papieża, który pragnie ponownie przejrzeć akta unieważniające poprzednie małżeństwo. Karolina rezygnuje z dalszej walki o rozwód i rozstaje się z Lisztem, a resztę życia spędza samotnie poświęcając się studiom teologicznym. Liszt cierpi z powodu emocjonalnego bólu do końca życia, mimo powszechnego uwielbienia.

W latach 70. XIX wieku Liszt zakłada w Budapeszcie Królewską Narodową Węgierską Akademię Muzyczną, a także odwiedza na krótko Karolinę. W lipcu 1886 roku odwiedza swą córkę w Bayreuth, gdzie dokonuje żywota.

Obsada

• Imre Sinkovits – Franciszek Liszt
• Andriej Popow – Franciszek Liszt (głos, wersja radziecka)
  • Zsolt Kocsy – Franciszek Liszt w dzieciństwie
• Ariadna Szengełaja – Karolina Sayn-Wittgenstein
• Éva Ruttkai – Karolina Sayn-Wittgenstein (głos, wersja węgierska)
• Sándor Pécsi – Gaetano Belloni
• Kłara Łuczko – hr. Marie d’Agoult
• Zsuzsa Bánky – hr. Marie d’Agoult (głos, wersja węgierska)
• Igor Dmitrijew – książę Nikołaj Pietrowicz Wittgenstein
• Zoltán Latinovits – książę Nikołaj Pietrowicz Wittgenstein (głos, wersja węgierska)
• Łarisa Trembowelskaja – Lola Montez
• Ildikó Pécsi – Lola Montez (głos, wersja węgierska)
• Tamás Major – papież Pius IX
• Klári Tolnay – Cosima Wagner
• Lajos Básti – Ágoston Trefort
• Ferenc Bessenyei – Mihály Vörösmarty
• Ádám Szirtes – Miska
• Petr Shełochonow – Michaił Glinka
• Sándor Suka – Joseph Haydn
• Natalja Bajtalskaja – Wiera Timanowa
• Giennadij Bednostin
• Irina Gubanowa – Olga Janina
• Katalin Gyöngyössy – Olga Janina (głos, wersja węgierska)
• Tibor Bitskey – przyjaciel Liszta
• Kornél Gelley – ksiądz
• Péter Huszti – cesarz Franciszek Józef I
• Siergiej Iwanow – car Mikołaj I Romanow
• Władysław Strzelczyk – car Mikołaj I Romanow (głos, wersja radziecka)
• György Kálmán – policjant
• Aleksandr Diemjanienko – policjant (głos, wersja radziecka)
• Siergiej Karnowicz-Wałua – Karol Fryderyk, wielki książę Saksonii-Weimaru-Eisenach
• Iwan Kolejiew
• Walentin Kulik – Sigismond Thalberg
• Wasilij Leonow – Aleksandr Borodin
• Emil Keres – Aleksandr Borodin (głos)
• Gábor Mádi Szabó – Adam Liszt
• Vera Szemere – Anna Liszt
• László Márkus – Miklós Esterházy
• Siergiej Poleżajew – dworzanin
• Emmanuił Schwarzberg
• Anatolij Szwiedierskij – kard. Gustav Adolf von Hohenlohe-Schillingsfürst
• Bertalan Solti
• Géza Tordy – Carl Czerny
• Marina Jurasowa – wielka księżna Maria Pawłowna Romanowa

Wersja polska

Reżyseria: Maria Piotrowska
Wystąpili:

• Ryszard Sobolewski – Franciszek Liszt
• Maria Wawszczyk – Karolina Sayn-Wittgenstein
• Ryszard Dembiński – Gaetano Belloni
• Jadwiga Siennicka – hr. Marie d’Agoult
• Janusz Kubicki – książę Nikołaj Pietrowicz Wittgenstein

Źródło: ^[2]

Odbiór

Rafał Marszałek na łamach „Filmu” dał recenzję negatywną. Odniósł się do stereotypowości „postępowego filmu biograficznego” i na przykładzie Marzeń miłosnych wykpiwał powszechność motywu w tego typu kinie wiecznie nieszczęśliwego artysty mimo wielkiej sławy. Chwalił odwzorowanie muzyki Liszta, której nie szkodzi „mizerny filmowy konterfekt artysty”^[3].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Marzenia miłosne w bazie IMDb (ang.)
• Marzenia miłosne w bazie Filmweb