Cosima Wagner (ur. 24 grudnia 1837 w Bellagio, zm. 1 kwietnia 1930 w Bayreuth) – żona niemieckiego kompozytora Richarda Wagnera.
Życiorys
Cosima była córką Franciszka Liszta, węgierskiego wirtuoza pianisty i kompozytora, oraz księżnej Marie d’Agoult, francuskiej pisarki tworzącej pod pseudonimem Daniel Stern, długoletniej kochanki Liszta.
W roku 1857 wyszła za kompozytora i dyrygenta Hansa von Bülowa. Bülow, który zdecydował się na karierę muzyczną pod wpływem muzyki Wagnera i później wielokrotnie dyrygował wykonaniami jego dzieł, przedstawił Cosimę Wagnerowi około roku 1862. Od tego czasu datuje się jej romans z Wagnerem, zakończony w roku 1870 rozwodem z Bülowem (który znany był z autokratycznego usposobienia) i małżeństwem z Wagnerem zawartym 25 sierpnia 1870. Odchodząc od Bülowa, Cosima zabrała ze sobą dwójkę dzieci, jakie miała z tego związku. Jeszcze przed uzyskaniem rozwodu urodziła kolejnych troje ze związku z Wagnerem – Izoldę, Ewę i Siegfrieda. Swe przeżycia z tego okresu spisywała w pamiętniku prowadzonym aż do śmierci Wagnera. Po jego śmierci chodziła tylko w czerni, a w ostatniej woli nakazała rozsypanie swoich prochów nad jego grobem.
W 1872 roku konwertowała z katolicyzmu na protestantyzm[1].
Wiadomo, że była przedmiotem uczuć Friedricha Nietzschego – jeden z ostatnich listów filozofa, pisany już na granicy obłędu i adresowany właśnie do Cosimy, nosi nagłówek: „Do księżniczki Ariadny, mej ukochanej”[2].
W latach 1869-1883 Cosima prowadziła pamiętnik, który później został opublikowany.
Po śmierci Wagnera w roku 1883 została dyrektorem festiwalu wagnerowskiego w Bayreuth. Kierownictwo artystyczne tego festiwalu zachowała do 1908 roku.
Bibliografia
- Cosima Wagner. Chronology [online], dermeister.nl [dostęp 2014-12-17] (ang.).
Przypisy
- ↑ Oliver Hilmes , Cosima Wagner: The Lady of Bayreuth, Yale University Press, 25 maja 2010, ISBN 978-0-300-16823-5 [dostęp 2022-12-31] (ang.).
- ↑ „Ariadno, kocham cię. Dionizos” por. Z. Kuderowicz, „Nietzsche”, Warszawa 1990, s. 18
- ISNI: 0000000368578215, 0000000368578223, 0000000110570179
- VIAF: 39385271
- ULAN: 500092780
- LCCN: n50021342
- GND: 118628232
- NDL: 00621621
- LIBRIS: 64jlmfmq4knfsv7
- BnF: 119287600
- SUDOC: 027191303
- NLA: 35692314
- NKC: jn20000701924
- BNE: XX1604104
- NTA: 068840845
- BIBSYS: 90192202
- CiNii: DA08795501
- Open Library: OL370821A
- PLWABN: 9810671516205606
- NUKAT: n01041961
- J9U: 987007269529105171
- PTBNP: 444519
- CONOR: 256232803
- RISM: people/107308
- WorldCat: lccn-n50021342