Lisia Góra
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wojciecha w Lisiej Górze
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

tarnowski

Gmina

Lisia Góra

Wysokość

254 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

3258[1]

Strefa numeracyjna

14

Kod pocztowy

33-140[2]

Tablice rejestracyjne

KTA

SIMC

0822400

Położenie na mapie gminy Lisia Góra
Mapa konturowa gminy Lisia Góra, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Lisia Góra”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Lisia Góra”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Lisia Góra”
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego
Mapa konturowa powiatu tarnowskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Lisia Góra”
Ziemia50°04′46″N 21°02′35″E/50,079444 21,043056[3]

Lisia Góra – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Lisia Góra[4].

Miejscowość jest siedzibą gminy Lisia Góra.

Części wsi

Integralne części wsi Lisia Góra[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
1051040Dębiarzeczęść wsi
0822469Głodna Wieśprzysiółek
1051057Partułyczęść wsi
1051070Podkościeleczęść wsi
1051086Za Gościńcemczęść wsi

Historia

Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego pod koniec XIX wieku Lisia Góra położona na wysokości 254 m n.p.m. przy gościńcu z Tarnowa do Dąbrowy posiadała parafię rzymskokatolicką, jednoklasową szkołę ludową z dwoma nauczycielami oraz wiatrak. Wieś miała w tym czasie 1797 mieszkańców wyznania rzymskokatolickiego. Znajdujący się tu ówcześnie drewniany kościół pochodził z 1343 roku[7].
W 1946 roku gmina i wieś została zelektryfikowana. Stację transformatorową poświęcił po mszy 25 sierpnia 1946 roku proboszcz Jan Obłęk[8].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lisia Góra. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].

W niedzielę 6 października 1861 roku z kościoła katedralnego w Tarnowie podczas uroczystej procesji przeniesiono do Lisiej Góry krzyż żelazny z koroną cierniową. Podobne procesje z krzyżami odbyły się z Krakowa do Mogiły, a z Nowego Sącza do Kobylanki. Jego fundatorem był Boczkowski, mieszkaniec Tarnowa. Podstawę kamienną pod krzyż kazał ustawić i ufundował Eliasiewicz. Budowy fundamentów pod krzyż dopilnował i miejscowego proboszcza ks. Rybarskiego do wyjścia naprzeciw procesji namówił Szeligowicz. Na głazie służącym za fundament dla krzyża miał znajdować się napis „za braci niewinnie pomordowanych w Warszawie i Wilnie w r. 1861”[10], a po drugiej stronie „Bądź wola Twoja”. Krzyż ustawiono na dawnym cmentarzu[11], obok kościoła, gdzie stoi do dnia dzisiejszego. Pierwszą tabliczkę zdjęto prawdopodobnie w 1863 roku po procesie który odbył się marcu w tej sprawie[10].

Ludzie związani z Lisią Górą

  • Zygmunt Banek – księgarz i wydawca, założyciel i kierownik Krakowskiego Towarzystwa Wydawniczego
  • Nikodem Bętkowski – lekarz, działacz tajnych stowarzyszeń niepodległościowych, polityk demokratyczny, poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu
  • Marian Janiszewski – ksiądz katolicki, Honorowy Obywatel Miasta Wiśnicza
  • Stanisław Morgenstern – ksiądz katolicki, poseł do Sejmu Krajowego Galicji i Rady Państwa w Wiedniu, odnowiciel sanktuarium w Odporyszowie
  • Jan Rybowicz – polski poeta, prozaik
  • Stanisław Zaucha – komandor, żołnierz Legionów Polskich, obrońca Wybrzeża w 1939

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 658 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 69360
  4. ↑ Wieś Lisia Góra w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-30] (pol.).
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
  6. ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. ↑ F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880–1885, t. V, s. 302
  8. ↑ Światło elektryczne zabłysło w Lisiej Górze, „Dziennik Polski” (233), 26 sierpnia 1947, s. 4.
  9. ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
  10. 1 2 Czas 1863 nr 65
  11. ↑ Czas 1861 nr 236

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.