I-3-43/46 z 17.12.1946 oraz 89 z 11.01.1969[1] | |||||||||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
Widok od frontu | |||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||
Adres |
ul. Stefana Jaracza | ||||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne |
ostatnia niedziela kwietnia oraz pierwsza niedziela października | ||||||||||||||||||||
Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||||||||
Cudowne wizerunki |
obraz Najświętszej Maryi Panny Różańcowej | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Lisia Góra | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego | |||||||||||||||||||||
50°04′54,7″N 21°01′39,0″E/50,081861 21,027500 |
Kościół Świętego Wojciecha – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii Matki Bożej Różańcowej w Lisiej Górze (dekanat Tarnów Północ diecezji tarnowskiej).
Obecna świątynia została wzniesiona w latach 1716−28 na miejscu drewnianej, spalonej w 1710 roku. Nowa świątynia została również uszkodzona przez pożar w 1747 roku, a następnie została wyremontowana. W 2. połowie XIX wieku kościół został rozbudowany poprzez przedłużenie nawy, wybudowanie wieży oraz zakrystii od strony południowej[2].
Jest to budowla barokowa, murowana, wzniesiona z cegły i otynkowana. Posiada jedną nawę z prezbiterium zamkniętym ścianą prostą, po bokach którego są umieszczone przybudówki zakrystyjne. Przy nawie znajdują się dwie kaplice od strony południowej i północnej, wieża od strony zachodniej oraz przedsionek od strony południowej zwany babińcem. Wnętrze nakrywa sklepienie kolebkowe z lunetami. Otwór tęczy jest półkolisty. Wieża posiada przedsionek w przyziemiu i jest nakryta neobarokowym dachem hełmowym w 1978 roku. Kościół posiada dach dwuspadowy nakryty blachą. Nad nawą główną znajduje się mała wieżyczka. Polichromia o charakterze figuralnym i ornamentalnym powstała w 1925 roku i jest dziełem Stanisława Gucwy[3].
Ołtarz główny w stylu późnobarokowym posiada bramki po bokach oraz rzeźby świętych i aniołów; w polu głównym jest umieszczony obraz Najświętszej Maryi Panny oraz drugi obraz na zasuwie św. Wojciecha ukazywany w kwietniu. Natomiast w górnej kondygnacji znajduje się owalny obraz Matki Boskiej Różańcowej ze świętymi: Dominikiem i Katarzyną Sieneńską, w stylu późnobarokowym powstały w 2. połowie XVIII wieku. Dwa ołtarze boczne, w stylu późnobarokowym pochodzą z 2. połowy XVIII wieku: Serca Pana Jezusa i świętego Antoniego. W kaplicach bocznych dawniej znajdowały się kolejne dwa ołtarze boczne z przełomu XVIII i XIX wieku: świętej Anny oraz Przemiemienia Pańskiego. W latach osiemdziesiątych ołtarze zostały usunięte, a w ich miejsce wstawione konfesjonały. Do dnia dzisiejszego w bocznych kaplicach pozostały obrazy z dawnych bocznych ołtarzy: świętej Anny i Przemienienia Pańskiego. Ponadto do lat osiemdziesiątych XX wieku obok ambony znajdował się ołtarz boczny świętego Stanisława Biskupa i Męczennika, a obok chrzcielnicy ołtarz boczny świętego Józefa. Współcześnie w miejscu tych dwóch ołtarzy pozostały same tylko obrazy tychże świętych. Podsumowując należy stwierdzić, że do lat osiemdziesiątych XX wieku kościół w Lisiej Górze posiadał 6 ołtarzy bocznych: Serca Pana Jezusa, świętego Antoniego, świętej Anny, Przemienienia Pańskiego, świętego Stanisława Biskupa i Męczennika oraz świętego Józefa. Obecnie pozostały dwa ołtarze boczne: Serca Pana Jezusa i świętego Antoniego. Chrzcielnica wykonana z marmuru, w stylu późnobarokowym pochodzi z XVIII wieku i jest ozdobiona płaskorzeźbionym rokokowym zapleckiem ze sceną Chrztu Chrystusa w Jordanie, wykonanym w 2. połowie XVIII wieku. Ambona w stylu rokokowym jest ozdobiona rzeźbami czterech Ojców Kościoła na parapecie oraz Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej na baldachimie. W kościele znajdowały się dawniej stalle i balaski komunijne, które zostały usunięte w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Na belce tęczowej znajduje się krucyfiks późnogotycki z XVI albo XVII wieku, a także rzeźby Matki Bożej i świętego Jana Ewangelisty, w stylu późnobarokowym powstałe pod koniec XVIII wieku. Świątynia posiada ponadto duży krucyfiks w stylu późnobarokowym, który umieszczony jest w przedsionku pod wieżą oraz cztery konfesjonały. Organy o 15 głosach są dziełem Tomasza Falla i powstały na przełomie XIX i XX wieku. W kościele znajduje się wiele zabytkowych szat liturgicznych: ornaty, kapy, stuły, manipularze, welony kielichowe, bursy do przechowywania korporału; a także zabytkowe feretrony i chorągwie procesyjne[3][4].
Kościół posiada cztery dzwony. Na dużej wieży: „św. Wojciech" odlany w 1936 roku oraz „Matka Boża Różańcowa" i „św. Stanisław Kostka" odlane w 1979 roku. Na małej wieżyczce mały dzwon zwany sygnaturką, którym dzwoniono 5 minut przed rozpoczęciem Mszy świętej[3].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-01-25] .
- ↑ Lisia Góra - Kościół św. Wojciecha - zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-04-15] .
- 1 2 3 Marek Sztorc , Lisia Góra, kościół św. Wojciecha [online], tarnowskiekoscioly.net [dostęp 2023-04-15] (pol.).
- ↑ Historia parafii – Parafia Rzymskokatolicka pw. Matki Bożej Różańcowej w Lisie Górze [online] [dostęp 2023-04-15] (pol.).