Leon Feldhendler
Ilustracja
Leon Feldhendler na fotografii z 1933
Imię i nazwisko

Lejb Feldhendler

Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1910
Turobin

Data i miejsce śmierci

prawdopodobnie 2 kwietnia 1945
Lublin

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Męstwa (Federacja Rosyjska)

Leon Feldhendler, właściwie Lejb Feldhendler[1] (ur. 1 czerwca 1910 w Turobinie, zm. prawdopodobnie 2 kwietnia 1945 w Lublinie) – polski Żyd, jeden z organizatorów i przywódców powstania w obozie zagłady w Sobiborze.

Życiorys

Urodził się w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej[2]. Był synem rabina z Żółkiewki, gdzie przed wojną pracował jako młynarz. Jego rodzicami byli Symcha Felhendler i Gitla z domu Fersztendik[2]. Miał pięcioro rodzeństwa. Podczas okupacji niemieckiej pełnił funkcję prezesa tamtejszego Judenratu. Deportowany do obozu zagłady w Sobiborze, był jednym z inicjatorów tamtejszej konspiracji i pomysłodawcą ucieczki, która ostatecznie przerodziła się w jedyne udane powstanie w historii niemieckich obozów zagłady. 14 października 1943 roku pokierował wraz z oficerem Armii Czerwonej Aleksandrem „Saszą” Peczerskim buntem więźniów, w wyniku którego udało mu się zbiec do lasu.

Końca wojny doczekał w wyzwolonym przez wojska sowieckie Lublinie, gdzie w październiku 1944 roku złożył swą relację w Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej. W Lublinie mieszkał przy ul. Kowalskiej 4 z pięcioma innymi uczestnikami buntu: Jankielem i Herszem Blankami, Towiem Blattem, Szlomem Podchlebnikiem i Szlomem Szmajsnerem[3]. Prowadził firmę, w której zatrudniał byłych więźniów obozów zagłady, w tym Sobiboru.

Został zastrzelony w swoim mieszkaniu prawdopodobnie jako przypadkowa ofiara egzekucji dokonanej na Herszu Blanku, wówczas oficerze MBP i NKWD, przez żołnierzy antykomunistycznego podziemia na polecenie majora Stanisława Piotrowskiego ps. „Jar”, byłego komendanta obwodu AK Lublin. Sprawcy zamachu: podporucznik Czesław Rossiński ps. „Jemioła”, Romuald Szydelski ps. „Pawełek”, Franciszek Bujalski ps. „Sosna” i Eugeniusz Jaroszyński ps. „Ojciec” przyznali się do winy i zostali skazani na karę śmierci; wyrok wykonano 12 kwietnia 1945 r. na lubelskim zamku. Feldhendler nie został wymieniony w dokumentach procesowych, a o okolicznościach jego śmierci wiadomo jedynie z relacji Towiego Blatta[3].

W filmie Ucieczka z Sobiboru z 1987 roku w postać Feldhendlera wcielił się Alan Arkin.

Odznaczenia

Grupa powstańców z Sobiboru. W górnym rzędzie, pierwszy z prawej, Leon Feldhendler

Przypisy

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.