Laser
Ilustracja
Laser trójklapowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

laser

Nazwa systematyczna
Laser Borkh.
Botaniker 13-15: 246 (1795)[3]
Typ nomenklatoryczny

L. trilobum (Linnaeus) Borkhausen ex P. G. Gaertner[4]

Synonimy
  • Acanthopleura K.Koch
  • Galbanum D.Don
  • Polylophium Boiss.[3]

Laser (Laser Borkh.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 7 gatunków[3]. Rośliny te występują w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowej oraz południowo-zachodniej Azji[3]. Do flory Polski należy tylko okrzyn jeleni Laser archangelica przeniesiony tu z rodzaju okrzyn Laserpitium[5][6][7]. Laser trójklapowy jest uprawiany, jego łodygi są jadalne, a owoce wykorzystywane jako przyprawa[8]. Gatunek ten ma też potencjalnie duże znaczenie w medycynie[9].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Daucinae, plemienia Scandiceae z podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) z rzędu selerowców (Apiales Lindl.)[2][10].

Analizy filogenetyczne wykazały, że monotypowy w tradycyjnym ujęciu rodzaj Laser tworzy klad wspólnie z gatunkami z rodzajów Polylophium i Laserpitium, z których ten ostatni okazał się być taksonem polifiletycznym. W efekcie dla uzyskania monofiletycznych rodzajów cała ta grupa uznana została za rodzaj Laser[6][3].

Wykaz gatunków[3]
  • Laser affine (Ledeb.) Wojew. & Spalik
  • Laser archangelica (Wulfen) Spalik & Wojew. – okrzyn jeleni
  • Laser carduchorum (Hedge & Lamond) Wojew. & Spalik
  • Laser involucratum (Pall. ex Schult.) Spalik & Wojew.
  • Laser panjutinii (Manden. & Schischk.) Banasiak, Wojew. & Spalik
  • Laser stevenii (Fisch. & Trautv.) Wojew. & Spalik
  • Laser trilobum (L.) Borkh. – laser trójklapowy[8]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-11-05] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-11-05] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 Laser Borkh., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-11-05].
  4. ↑ Laser Borkhausen ex P. G. Gaertner, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-11-05].
  5. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 106, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. 1 2 Łukasz Banasiak, Aneta Wojewódzka, Jakub Baczyński, Jean-Pierre Reduron, Marcin Piwczyński, Renata Kurzyna-Młynik, Rafał Gutaker, Agnieszka Czarnocka-Cieciura, Sylwia Kosmala-Grzechnik & Krzysztof Spalik. Phylogeny of Apiaceae subtribe Daucinae and the taxonomic delineation of its genera. „Takson”. 65, 3, s. 563–585, 2016. DOI: 10.12705/653.8.
  7. ↑ Aneta Wojewódzka, Jakub Baczyński, Łukasz Banasiak, Stephen R. Downie, Agnieszka Czarnocka-Cieciura, Michał Gierek, Kamil Frankiewicz & Krzysztof Spalik. Evolutionary shifts in fruit dispersal syndromes in Apiaceae tribe Scandiceae. „Plant Systematics and Evolution”. 305, s. 401–414, 2019.
  8. 1 2 B. Grabowska, T. Kubala: Encyklopedia bylin, tom II, K–Z. Poznań: Zysk i S-ka, 2012, s. 524. ISBN 978-83-7506-846-7. (pol.).
  9. ↑ Ahmet Parlatan, Cemalettin Sariçoban, Mehmet Musa Ozcan, Chemical composition and antimicrobial activity of the extracts of Kefe cumin (Laser trilobum L.) fruits from different regions, „Int J Food Sci Nutr”, 60 (7), 2009, s. 606-617, DOI: 10.3109/09637480801993938 [dostęp 2023-11-05].
  10. ↑ Genus Laser Borkh. ex G. Gaertn. et al.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-11-05].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.