Kuflik
Ilustracja
Callistemon rigidus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mirtowce

Rodzina

mirtowate

Rodzaj

kuflik

Nazwa systematyczna
Callistemon R. Br.
Flinders, Voyage Terra Austr. 2(App. 3): 547. 18 Jul-10 Aug 1814; Gen. Rem. 15. 1814
Typ nomenklatoryczny

C. rigidus R. Brown[3]

Zasięg
Mapa zasięgu

Kuflik, kalistemon (Callistemon) – rodzaj roślin z rodziny mirtowatych, w niektórych ujęciach taksonomicznych włączany do rodzaju melaleuka Melaleuca. W tradycyjnym ujęciu obejmuje ok. 30 gatunków występujących w Australii. Rosną one w miejscach skalistych i piaszczystych, suchych i wzdłuż strumieni, często też na wybrzeżu. Kwiaty zapylane są głównie przez ptaki, a nasiona uwalniane są z twardych, zdrewniałych torebek zwykle po działaniu ognia[4].

Rośliny te uprawiane są w innych częściach świata jako ozdobne[4].

Morfologia

Pokrój
Krzewy i drzewa do 6 m wysokości, często z korą papierzastą[4]. Wiele gatunków ma „płaczący” pokrój[5].
Liście
Zimozielone, skrętoległe, pojedyncze, zwykle niewielkie, lancetowate, często aromatyczne[4].
Kwiaty
Skupione na pędach tuż pod tegorocznymi przyrostami (oś kłosopodobnego kwiatostanu kontynuuje wzrost wegetatywny). Kielich u dołu kubeczkowaty lub dzwonkowaty, powstaje ze zrośniętych pięciu działek, o końcach wolnych, równej długości. Płatki korony w liczbie 5, są drobne i zaokrąglone. Pręciki są najbardziej widocznym elementem kwiatu – są liczne, okazałe (znacznie dłuższe od okwiatu) i barwne – zwykle czerwone, rzadziej różowe, białe i zielone. Dolna zalążnia tworzona jest przez trzy lub cztery owocolistki zawierające liczne zalążki, zwieńczona pojedynczą, długą szyjką słupka, podobnej długości jak pręciki[4].
Owoce
Drewniejące, twarde torebki, często uwalniające nasiona dopiero pod wpływem działania ognia[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Melaleuceae, podrodziny Myrtoideae, rodziny mirtowatych (Myrtaceae)[6]. Rodzaj w tradycyjnym ujęciu okazał się być rozdzielony na dwie grupy gatunków zagnieżdżonych w obrębie dwóch z trzech kladów rodzaju melaleuka Melaleuca (podobnie zagnieżdżone w tym rodzaju okazały się inne rodzaje z plemienia Melaleuceae). W efekcie gatunki tu zaliczane przeniesione zostały do rodzaju melaleuka[7]. Takie rozwiązanie zostało przyjęte w różnych bazach danych taksonomicznych i przez wielu autorów[8][2][9]. Pogląd nie jest jednak akceptowany powszechnie, wskazywany jest m.in. problem z morfologicznym zdefiniowaniem tak szeroko ujmowanego rodzaju melaleuka[10]. Proponowane jest utrzymanie potwierdzonego jako takson monofiletyczny rodzaju kuflik Callistemon w odniesieniu do grupy gatunków australijskich[10].

Wykaz gatunków[11]
  • Callistemon acuminatus Cheel
  • Callistemon brachyandrus Lindl.
  • Callistemon chisholmii Cheel
  • Callistemon citrinus (Curtis) Skeels – kuflik cytrynowy
  • Callistemon coccineus F.Muell.
  • Callistemon comboynensis Cheel
  • Callistemon flavovirens (Cheel) Cheel
  • Callistemon formosus S.T.Blake
  • Callistemon forresterae Molyneux
  • Callistemon genofluvialis Molyneux
  • Callistemon kenmorrisonii Molyneux
  • Callistemon lanceolatus (Sm.) Sweet
  • Callistemon linearifolius (Link) DC.
  • Callistemon linearis (Schrad. & J.C.Wendl.) Colv. ex Sweet
  • Callistemon macropunctatus (Dum.Cours.) Court
  • Callistemon montanus C.T.White ex S.T.Blake
  • Callistemon nyallingensis Molyneux
  • Callistemon pachyphyllus Cheel
  • Callistemon pallidus (Bonpl.) DC.
  • Callistemon pauciflorus R.D.Spencer & Lumley
  • Callistemon pearsonii R.D.Spencer & Lumley
  • Callistemon phoeniceus Lindl.
  • Callistemon pinifolius (J.C.Wendl.) Sweet
  • Callistemon pityoides F.Muell.
  • Callistemon polandii F.M.Bailey
  • Callistemon pungens Lumley & R.D.Spencer
  • Callistemon recurvus R.D.Spencer & Lumley
  • Callistemon rigidus R.Br.
  • Callistemon salignus (Sm.) Colv. ex Sweet – kuflik wierzbowaty
  • Callistemon shiressii Blakely
  • Callistemon sieberi DC.
  • Callistemon speciosus (Sims) Sweet
  • Callistemon subulatus Cheel
  • Callistemon teretifolius F.Muell.
  • Callistemon viminalis (Sol. ex Gaertn.) G.Don
  • Callistemon viridiflorus (Sieber ex Sims) Sweet
  • Callistemon wimmerensis Marriott & G.W.Carr

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-17] (ang.).
  3. ↑ Callistemon. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-23].
  4. 1 2 3 4 5 6 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 318. ISBN 0-333-73003-8.
  5. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  6. ↑ Genus Callistemon R. Br.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-01-23].
  7. ↑ Robert D. Edwards, Lyn A. Craven, Michael D. Crisp, Lyn G. Cook. Melaleuca revisited: cpDNA and morphological data confirm that Melaleuca L. (Myrtaceae) is not monophyletic. „Taxon”. 59, 3, s. 744-754, 2010. DOI: 10.1002/tax.593007.
  8. ↑ Callistemon R.Br.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-23].
  9. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 572, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  10. 1 2 Frank Udovicic, Roger Spencer. New combinations in Callistemon (Myrtaceae). „Muelleria”. 30, 1, s. 23–25, 2012.
  11. ↑ Callistemon. The Plant List. [dostęp 2016-09-19]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.