wieś | |
Przystanek kolejowy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
110[1] |
Strefa numeracyjna |
58 |
Kod pocztowy |
83-315, 83-316[2] |
Tablice rejestracyjne |
GKA |
SIMC |
0174088 |
Położenie na mapie gminy Stężyca | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego | |
54°14′02″N 18°05′04″E/54,233889 18,084444[3] |
Krzeszna (kaszub. Krzeszna) – wieś w północnej Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Stężyca. Krzeszna jest częścią składową sołectwa Potuły. Położona na Kaszubach.
Do 2001 r. istniały miejscowości: Stara Krzeszna, kolonia wsi Potuły; oraz Mała Krzeszna, część kolonii Stara Krzeszna. Nazwy te zlikwidowano[4].
Krzeszna 31 grudnia 2011 r. miała 85 stałych mieszkańców[5].
Ze stoków Wzgórz Szymbarskich rozpościera się panoramiczny widok na jeziora Ostrzyckie i Patulskie, będące częścią szlaku wodnego „Kółko Raduńskie”.
Obecnie Krzeszna jest przede wszystkim szybko rozwijającą się wsią letniskową, która zimą staje się ośrodkiem sportów zimowych. Znajdują się tu 4 kolejowe ośrodki rekreacyjno-wczasowe.
Krzeszna znajduje się na trasie dawnej magistrali węglowej Maksymilianowo–Kościerzyna–Gdynia (przystanek kolejowy Krzeszna – kilka połączeń dziennych z Gdynią i Kościerzyną). Prowadzi tędy również turystyczny Szlak Kaszubski.
Nazwa miejscowości
Nazwa miejscowości wywodzi się od rodziny Krusina, którzy przez kilka pokoleń prowadzili (od 1641) w tym miejscu karczmę. Alternatywne historycznie nazwy: Karczma Nadolna albo Kruzin (1664, 1672, 1724), Kruzyn, Kruzin, Kruszyn, Krusinno, niem. Kresin[6], Kruszyno (XIX), Krzeszna (XX), niem. nazwa okupacyjna Groß Kressin (1939–1945). Forma Krzeszna nawiązuje do kaszubskiego rzeczownika krzesznia (czereśnia).
Chronologia wydarzeń
Tereny Krzesznej należały:
- do 1308 – do kasztelanii w Chmielnie (Księstwo pomorskie)
- od 1308 – do państwa krzyżackiego
- 1466–1772 – do I Rzeczypospolitej
- od 1772 – zabór pruski, terytorium Prusy
- od 1793 – do Rejencji Zachodniopruskiej w Kwidzynie (Prusy Zachodnie)
- od 1815 – do Rejencji w Gdańsku (Prusy Zachodnie)
- 1818-1920 – do powiatu kartuskiego (Prusy Zachodnie)
- 1920-1939 – do powiatu kartuskiego (II Rzeczpospolita)
- 1939-1945 – do powiatu kartuskiego (III Rzesza)
- 1945-1975 – do gminy Stężyca, powiatu kartuskiego, województwa gdańskiego (PRL)
- 1975-1998 – do gminy Stężyca, województwa gdańskiego (Polska Rzeczpospolita Ludowa, Rzeczpospolita Polska)
- od 1999 – do gminy Stężyca, powiatu kartuskiego, województwa pomorskiego (Rzeczpospolita Polska)
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 635 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 63349
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
- ↑ Liczba ludności Gminy Stężyca – pobyt stały na dzień 31.12.2011r.. UG Stężyca. [dostęp 2012-02-06].
- ↑ Das Genealogische Orts-Verzeichnis
Linki zewnętrzne
- Mapa wojskowa z 1937 w skali 1:100 000. mapy.blink.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
- Mapa wojskowa z 1937 w skali 1:25 000