Korona Europy – lista szczytów składająca się z najwyższego szczytu każdego państwa leżącego w granicach Europy wraz z ideą zdobycia wszystkich tych wzniesień. Powstała przez analogię do Korony Ziemi czy Korony Himalajów^[1][2].

Definicja

Różne warianty granicy Europa-Azja

Obecnie funkcjonuje równolegle kilka Koron Europy (w języku angielskim najczęściej funkcjonują jako Europe’s Highpoints lub Europe Highest Peaks), różniących się między sobą w niewielkim stopniu – przede wszystkim z uwagi na rozbieżne definiowanie przez autorów południowo-wschodnich granic Europy^[3][4].

Dany spis uwzględnia tylko te szczyty, które zdaniem jego autorów leżą w obrębie Europy, nawet jeśli nie są najwyższym punktem danego kraju. Przykładowo, najwyższy szczyt Hiszpanii – Teide (3718 m n.p.m.) leży na Teneryfie w archipelagu Wysp Kanaryjskich, na Oceanie Atlantyckim, zaś w kontynentalnej części Hiszpanii najwyższym szczytem jest Mulhacén. Inny przykład: najwyższy szczyt Kazachstanu – Chan Tengri (7010 m n.p.m.) leży w Azji w górach Tienszan, zaś najwyższe wzniesienie w europejskiej części tego kraju to w zależności od przyjętego wariantu granicy Europy – Iczka (259 m) lub bezimienny^[2] szczyt o współrzędnych geograficznych 50°44′09,35″N 58°11′27,31″E/50,735930 58,190920.

Kwestie sporne

Sporny jest przebieg granicy francusko-włoskiej w rejonie szczytu Mont Blanc. Francuzi twierdzą, iż główny wierzchołek leży w całości po stronie francuskiej, Włosi natomiast, iż granica przebiega granią przez wierzchołek główny.

Sporna jest geograficzna przynależność Azorów do Europy.

Jeśli jako granicę Europy przyjmiemy grań główną Kaukazu wówczas do Korony Europy musimy zdobyć rosyjski Elbrus oraz leżące na tej granicy, najwyższe szczyty Gruzji (Szchara) i Azerbejdżanu (Bazardüzü).

W zależności od przyjętego wariantu granicy Europy zmieniają się szczyty Kazachstanu, a według jednej z wersji Kazachstan leży w całości w Azji i w ogóle jego szczytu nie ma w Koronie Europy.

Wątpliwości budzi także kwestia Kosowa, które nie zostało uznane przez wszystkie państwa członkowskie ONZ, a więc może być traktowane jako autonomiczny okręg Serbii. Dodatkowo według niektórych źródeł najwyższa w Kosowie jest Wielka Rudoka, której wysokość określana jest na 2658 m n.p.m. W przypadku potwierdzenia wysokości oraz dokładnego wyznaczenia granicy Kosowa z Macedonią Północną Wielka Rudoka może być najwyższym szczytem Kosowa. Należy jednak pamiętać iż przed ogłoszeniem niepodległości przez Kosowo, granica Serbii z Macedonią biegła stokiem poniżej wierzchołka Wielkiej Rudoki, a więc wierzchołek ten znajdował się w całości w Macedonii.

Kolejną kwestią jest czy Wielką Brytanię traktować jako jedno państwo i zdobywać tylko Ben Nevis czy szczyty wszystkich krajów wchodzących w jej skład.

Korona Gór Europy

Czym innym jest Korona Gór Europy, która nie bierze pod uwagę granic państwowych, lecz granice łańcuchów górskich lub pasm górskich. W pierwszym przypadku zawierałaby kilkanaście szczytów, a w drugim kilkaset. W Europie nie istnieje jednak jeden uniwersalny podział łańcuchów górskich na pasma, co powoduje znaczny problem z określeniem konkretnych szczytów.

Lista szczytów

Przykładowa wersja listy szczytów przedstawia się następująco^[5][6]:

Zdobywcy

Przyjmując za najwyższy szczyt Rosji Elbrusa pierwszą osobą, która zdobyła wszystkie szczyty był Brytyjczyk Ginge Fullen. Zrobił to w roku 1999 (zajęło mu to 7 lat)^{[9][10][11][12]}. Pierwszą kobietą, która skompletowała szczyty z takiej listy, była Brytyjka, Rachel Crolla – osiągnęła to w 2007 roku^[13]. W 2000 roku podobnie, szeroko zdefiniowaną listę (obejmującą m.in. Szcharę i Ararat), skompletował w rekordowo szybkim czasie Rod Baber – zajęło mu to 835 dni^[14][15]. Szwedce Emmie Svensson zajęło to pomiędzy 2017 i 2018 mniej niż rok, przy czym lista ta obejmowała nieco inne szczyty^[16][17].

Rachel Crolla wraz z Carlem McKeatingiem napisali przewodnik po najwyższych szczytach Europy Europe’s High Points. Reaching the summit of every country in Europe^[4].

Zobacz też

• lista państw świata według najwyższego szczytu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• przewodnik praktyczny (ang.) Europe’s High Points
• przewodnik praktyczny Korona Europy