Prosty typ konidiogenezy
Rozgałęzione łańcuszki akropetalne u Alternaria alternata

Konidiogeneza lub zarodnikowanie konidialne – proces wytwarzania u grzybów zarodników zwanych konidiami. Jest to rozmnażanie bezpłciowe. Zachodzi w komórkach konidiotwórczych (konidiogennych), które znajdują się na zwykłych strzępkach, albo na specjalnie do tego celu tworzących się strzępkach zwanych konidioforami, albo w specjalnych strukturach zwanych konidiomami. Jest charakterystyczne głównie dla workowców, u podstawczaków zachodzi dużo rzadziej[1].

Konidiogeneza może zachodzić na wiele sposobów. W zależności od jej przebiegu wyróżnia się kilka rodzajów konidiogenezy:

  • konidiogeneza holoblastyczna lub holotaliczna – konidia powstają z komórki konidiotwórczej jako jej odgałęzienia
  • konidiogeneza enteroblastyczna – konidia powstają wewnątrz komórki konidiotwórczej w wyniku uwypuklenia się jej wewnętrznej ściany komórkowej. Uwalniane są na dwa sposoby:
    • przez por lub pory w jej ścianie zewnętrznej. Jest to konidiogeneza porowa
    • ściana komórkowa konidiów wytwarzana jest na nowo w komórce konidotwórczej fialidzie. Jest to konidiogeneza fialidowa[1].

W zależności od tego ile konidiów powstaje z jednego miejsac wyróżnia się 2 typy konidiogenezy:

  • konidiogeneza monoblastyczna – gdy na jednej komórce konidiotwórczej powstaje jedno konidium,
  • konidiogeneza poliblastyczna – gdy na jednej komórce konidiogennej powstaje kilka konidiów[2].

W najprostszym przypadku konidiogeneza polega na odrywaniu się od końca strzępki najstarszej komórki. Mówi się wówczas, że konidia powstają kolejno. Często jednak konidia tworzą główkowate skupiska lub łańcuszki. W główkach zarodniki mogą powstawać pojedynczo, lub kolejno. W łańcuszkach konidia mogą powstawać na dwa sposoby, w związku z tym wyróżnia się 2 typy łańcuszków:

Łańcuszki konidiów mogą być proste lub rozgałęzione[1]

W zależności od sposobu powstawania wyróżnia się kilka rodzajów konidiów powstających na strzępkach i konidioforach:

  • artrospory – krótkie, jednokomórkowe konidia wytwarzane przez fragmentację strzępek grzybni lub odgałęzień konidioforów,
  • artrospory merystemowe – powstają pojedynczo lub tworzą łańcuszki na szczycie trzonka komórki zarodnikotwórczej. Występują u grzybów z rodzaju Oidium oraz w rzędzie Erysiphales – tu nazywają się oidiami,
  • tretospory – przeważnie grubościenne i barwne konidia wytwarzane przez rozrastanie się wewnętrznej ściany komórki zarodnikotwórczej. Powstają pojedynczo lub tworzą łańcuszki. Występują np. u rodzajów Alternaria i Helminthosporium,
  • fialospory – wytwarzane są przez rozszerzone butelkowato komórki zwane fialidami i tworzą łańcuszki. Mogą powstawać na komórkach, lub w ich wnętrzu. U niektórych rodzajów (np. Acremonium i Fusarium) fialospory sklejone śluzowatą substancją tworzą główkowate skupiska[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Podstawy fitopatologii, t. 1, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0.
  2. ↑ Urszula Świderska-Burek, Cercosporoid fungi of Poland, „Monographiae Botanicae”, 105, Wrocław 2015, s. 1–166, DOI: 10.5586/mb.2015.001 (ang.).
  3. ↑ Janusz Błaszkowki, Mariusz Tadych, Tadeusz Madej, Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii, Szczecin: wyd. AR w Szczecinie, 1999, ISBN 83-87327-23-9.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.