Kolczakówka piekąca
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

chropiatkowce

Rodzina

kolcownicowate

Rodzaj

kolczakówka

Gatunek

kolczakówka piekąca

Nazwa systematyczna
Hydnellum peckii Banker
Bull. N.Y. St. Mus. 157: 28 (1912)

Kolczakówka piekąca (Hydnellum peckii Banker) – gatunek grzybów należący do rodziny kolcownicowatych (Bankeraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hydnellum, Bankeraceae, Thelephorales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Calodon diabolus (Banker) Snell 1956
  • Calodon peckii (Banker) Snell & E.A. Dick 1956
  • Hydnellum diabolus Banker 1913
  • Hydnellum rhizopes Coker 1939
  • Hydnum diabolus (Banker) Trotter 1925
  • Hydnum peckii (Banker) Sacc. 1925

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[3].

Morfologia

Kapelusz

Pilśniowaty, biały i z krwistoczerwonymi kroplami wodnistej wydzieliny. Barwa z wiekiem rdzawobrązowa i ciemniejąca do brązowoczarnej, w miejscach uciśniętych powoli czernieje. Początkowo wierzch wypukły, potem płaski, w końcu wklęśnięty pośrodku. Powierzchnia guzkowata, promieniście bruzdowana, z odstającymi zaostrzonymi łuskami. Kolce białe, z wiekiem purpurowobrązowe, gęste, zbiegające po trzonie; do 5 mm długości[4].

Trzon

Rdzawobrązowy, czerwonobrązowy, cylindryczny, pełny; powierzchnia pilśniowata[4].

Miąższ

Różowy do rdzawobrązowego, koncentrycznie strefowany, z wieloma czarniawymi kropkami; korkowaty. Smak palący, ostry. Zapach słaby, kwaskowaty[4].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej, Europie i Azji[5]. W Polsce do 2020 r. podano 16 stanowisk[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas Polski[7]. W latach 1995–2004 był pod ochroną częściową, od roku 2004 objęty ochroną ścisłą bez możliwości zastosowania wyłączeń spod ochrony uzasadnionych względami gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej[6]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Danii, Niemczech, Anglii, Holandii, Słowacji[3].

Grzyb ektomykoryzowy, współżyjący głównie z sosną i świerkiem[6]. Rośnie pojedynczo lub w grupach w górskich lasach iglastych, na ziemi, ale czasem również na opadłych szyszkach, od lata do jesieni[4].

Gatunki podobne

Kolczakówka kasztanowata (Hydnellum ferrugineum), która ma miąższ o łagodnym smaku.

Przypisy

  1. 1 2 Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12].
  3. 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 Czesław Narkiewicz, Grzyby chronione Dolnego Śląska, Jelenia Góra: Wydawnictwo Muzeum Przyrodniczego, 2005, ISBN 83-89863-20-0.
  5. ↑ Mapa występowania kolczakówki piekącej na świecie [online] [dostęp 2021-11-19].
  6. 1 2 3 Anna Kujawa, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Izabela L. Kałucka (red.), Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne, Poznań: Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego Polskiej Akademii Nauk, 2020, ISBN 978-83-938379-8-4.
  7. ↑ IAktualne stanowiska kolczakówki piekącej w Polsce [online] [dostęp 2021-11-19].
  8. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.