Kolcomysz ryftowa
Acomys percivali[1]
Dollman, 1911[2]
Ilustracja
Kolcomysz ryftowa na ilustracji opublikowanej między 1700 a 1880 rokiem
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

sztywniaki

Rodzaj

kolcomysz

Gatunek

kolcomysz ryftowa

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Kolcomysz ryftowa[4] (Acomys percivali) – gatunek ssaka z podrodziny sztywniaków (Deomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w Afryce Wschodniej[3][5].

Zasięg występowania

Kolcomysz ryftowa występuje w południowo-wschodnim Sudanie Południowym, południowo-zachodniej Etiopii, północno-wschodniej Ugandzie i zachodniej Kenii[6].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1911 roku brytyjski zoolog Guy Dollman nadając mu nazwę Acomys percivali[2]. Holotyp pochodził z Chanler Falls, znad rzeki Ewaso Ng’iro, w Kenii[5].

A. percivali był początkowo uważany za synonim A. kempi, ale był również zaliczany do A. cahirinus, przeciw czemu wielu autorów sprzeciwiało się już w 1919 roku[6]. Na podstawie morfologii (uzębienie) i badań genetycznych stwierdzono, że jest blisko spokrewniony z A. wilsoni[5] i oba gatunki żyją sympatrycznie w południowej Etiopii, gdzie są rozpoznawane na podstawie kariotypu 2n = 36 i FN = 68[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].

Etymologia

  • Acomys: gr. ακη akē „ostry punkt”; μυς mus, μυός muos „mysz”[7].
  • percivali: Arthur Blayney Percival (1875–1941), brytyjski kolekcjoner, ornitolog w Arabii i południowej Afryce, strażnik leśny w Kenii w latach 1901–1923[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 82–111 mm, długość ogona 39–92 mm (ogon stanowi 76% długości ciała), długość ucha 11–15 mm, długość tylnej stopy 9–15 mm; masa ciała 18–48 g[9].

Ekologia

Kolcomysz ryftowa żyje głównie na nizinach w obrębie Wielkiego Rowu Wschodniego, doliny ryftowej w Afryce (stąd nazwa). Jest spotykana do wysokości 1000 m n.p.m., szczególnie na terenach skalistych, pokrytych lawą. Jest to zwierzę owadożerne[5][3].

Populacja

Kolcomysz ryftowa zamieszkuje duży obszar i jest pospolita; choć jej populacja podlega cyklicznym zmianom liczebności, to generalnie jest stabilna. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje kolcomysz ryftową za gatunek najmniejszej troski. Nie wiadomo, czy potrafi się ona przystosować do zmian środowiska, ale na większości zamieszkiwanego terenu działalność ludzka ogranicza się do pasterstwa i obecnie nie są znane zagrożenia dla gatunku. Występuje na obszarach chronionych[3].

Przypisy

  1. ↑ Acomys percivali, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 G. Dollman. New and interesting Mammals from East Africa. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eighth series. 8, s. 126, 1911. (ang.).
  3. 1 2 3 4 F. Cassola, Acomys percivali, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-29] (ang.).
  4. ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 258. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  5. 1 2 3 4 D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Species: Acomys (Acomys) percivali. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-10].
  6. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 440. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 75, 1904. (ang.).
  8. ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 315. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  9. ↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 602. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.