Kolcomysz południowoafrykańska
Acomys spinosissimus[1]
Peters, 1852
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

sztywniaki

Rodzaj

kolcomysz

Gatunek

kolcomysz południowoafrykańska

Synonimy

Mus (Acomys) spinosissimus Peters, 1852[2]

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Kolcomysz południowoafrykańska[4] (Acomys spinosissimus) – gatunek ssaka z podrodziny sztywniaków (Deomyinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w południowo-wschodniej Afryce[3][5].

Zasięg występowania

Kolcomysz południowoafrykańska występuje od południowej Demokratycznej Republiki Konga, północno-wschodniej Zambii i północnego Malawi na południe do Zimbabwe i Mozambiku, na północ od rzeki Limpopo; granice południowe niepewne[6].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1852 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters nadając mu nazwę Mus (Acomys) spinosissimus[2]. Holotyp pochodził z Buio i Tete, w Mozambiku[5].

Analizy genetyczne i molekularne A. spinosissimus potwierdzają jego ważność, granice morfologiczne i odrębność od A. selousi i A. subspinosus[6]. Ostatnio przeprowadzone analizy molekularne i morfometryczne dotyczące kompleksu gatunkowego A. spinosissimus wykazały, że składa się on z trzech trzy różnych kladów, a okazy z Mozambiku i Malawi należą do A. spinosissimus sensu stricto, w przeciwieństwie do okazów z Tanzanii przypisywanych do A. muzei i A. ngurui oraz okazów z Zambezi należących do A. selousi[6]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[6].

Etymologia

  • Acomys: gr. ακη akē „ostry punkt”; μυς mus, μυός muos „mysz”[7].
  • spinosissimus: łac. spinosissimus „bardzo ciernisty”, forma wyższa od spinosus „ciernisty”, od spina „cierń”[8].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 79–97 mm, długość ogona 67–90 mm, długość ucha 12–15 mm, długość tylnej stopy 12–19 mm; masa ciała 20–31 g[9].

Ekologia

Kolcomysz południowoafrykańska występuje do wysokości 1800 m n.p.m., na skalistych wzniesieniach na terenach leśno–sawannowych. Gryzonie te są owadożerne[3].

Populacja

Kolcomysz południowoafrykańska żyje na rozległym obszarze, jej populacja jest prawdopodobnie duża i stabilna; szczególnie pospolita jest w południowej części obszaru występowania. Nie wiadomo, czy potrafi dostosować się do antropogenicznych zmian środowiska. Występuje w wielu obszarach chronionych. Jest ona uznawana za gatunek najmniejszej troski[3].

Przypisy

  1. Acomys spinosissimus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 W.C.H. Peters: Naturwissenschaftliche Reise nach Mossambique, auf Befehl Seiner Majestät des Königs Friedrich Wilhelm IV, in den Jahren 1842 bis 1848 ausgeführt. Zoologie. I Säugethiere. Berlin: G. Reimer, 1852, s. 160. (niem.).
  3. 1 2 3 4 D. MacFadyen & K. Medger, Acomys spinosissimus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-29] (ang.).
  4. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 258. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol.  ang.).
  5. 1 2 D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Species: Acomys (Acomys) spinosissimus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-10].
  6. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 440. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 75, 1904. (ang.).
  8. U. Eggli & L.E. Newton: Etymological Dictionary of Succulent Plant Names. Berlin: Springer Science & Business Media, 2004, s. 225. ISBN 3-540-00489-0. (ang.).
  9. Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 604. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.