Kościół Zbawiciela
formalnie: Kościół Przemienienia Pańskiego

Il-knisja Parrokkjali tas-Salvatur

00807 (NICPMI)[1]
Kościół parafialny
Państwo	Malta
Miejscowość	Lija
Adres	Triq Sir Ugo Mifsud
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Wezwanie	Przemienienia Pańskiego
Historia Data rozpoczęcia budowy 1694 Data zakończenia budowy 1700 Data poświęcenia 25 lipca 1782
Dane świątyni Styl barokowy Wieża kościelna • liczba wież 2 Kopuła • liczba kopuł 1
Położenie na mapie Malty Kościół Przemienienia Pańskiego (Zabawiciela) w Lija
Położenie na mapie Morza Śródziemnego Kościół Przemienienia Pańskiego (Zabawiciela) w Lija
35°54′05,8″N 14°26′47,6″E/35,901611 14,446556

Kościół Zbawiciela (malt. Il-knisja tas-Salvatur, ang. Our Saviour's Church) lub bardziej formalnie Kościół parafialny Przemienienia Pańskiego (ang. The Parish Church of the Transfiguration of Jesus) – rzymskokatolicki barokowy kościół parafialny w wiosce Lija na Malcie.

Historia

Parafia w Liji ustanowiona została 6 lutego 1594^[2]. Pierwszym kościołem parafialnym był stary kościół Christ the Saviour. Kamień węgielny pod aktualną świątynię położył 20 maja 1694 roku biskup Davide Cocco Palmieri; budowa została ukończona w roku 1700. Projektantem budowli był znany architekt Giovanni Barbara^[1][3], urodzony w Liji, który zamiast zapłaty za projekt, poprosił, aby po śmierci jego ciało mogło spocząć w krypcie pod głównym ołtarzem kościoła^[4]. W roku 1709 dobudowane zostały dwie dzwonnice, a kolejne modernizacje przeprowadzono w roku 1780. Pełne ukończenie budowy nastąpiło w roku 1782, i świątynia została konsekrowana przez biskupa Vincenzo Labiniego 25 lipca 1782 roku^[1][3].

Architektura

Kościół zbudowany jest na planie krzyża łacińskiego. Fasada kościoła, zwrócona na wschód, jest podzielona na trzy segmenty z korynckimi pilastrami w wielkim porządku wzniesionymi na cokołach. W centralnym segmencie mieści się wejście główne w portalu z naczółkiem, a nad nim prostokątna marmurowa tablica z inskrypcją, oraz bogato zdobione okno. Górna kondygnacja fasady kończy się dwoma dzwonnicami, z których każda mieści również zegar, oraz centralnym klasycznym trójkątnym frontonem, zwieńczonym krzyżem. Całość wznosi się ponad entablaturą, biegnącą dookoła budynku. Na tympanonie, w roku 1932 umieszczono, wykonane z brązu, popiersie Chrystusa z wyciągniętymi rękami, zamówione przez lokalnego budowniczego Carmelo Xerri’ego. Na skrzyżowaniu nawy i transeptu znajduje się kopuła na wysokim bębnie. Duże okna dobrze doświetlają nawę i transept kościoła^[1][4].

Wnętrze

Wnętrze kościoła wykonane jest w stylu toskańskim ze śladami stylu doryckiego.
Obraz tytularny przedstawia Przemienienie Jezusa na Górze Tabor i jest dziełem Mattia Pretiego, datowanym na rok 1698^[5].
W kaplicy po lewej stronie znajdują się^[5]:

• obraz Madonna Różańcowa pędzla Alessio Erardiego z roku 1702;
• Anioł Stróż Francesco Zahry (1757)
• Matka Boża z Góry Karmel Giuseppe Hyzlera z połowy XIX wieku.

W prawej kaplicy prace^[5]:

• Krzyż Święty Giuseppe Caliego (1891);
• dwa obrazy Mattia Pretiego – Św. Łukasz i Św. Mateusz;
• Matka Boża Pocieszenia pędzla Giuseppe D’Areny.

W nawie głównej znajdziemy cztery ołtarze z obrazami^[5]:

• św. Alfons Liguori – dzieło Lazzaro Pisaniego z 1877 roku. Na obrazie tym przedstawiona jest również św. Rozalia, dla przypomnienia, że kiedyś ten ołtarz był jej poświęcony;
• Madonna Giuseppe Calleji (poł. XIX w.);
• Niepokalane Poczęcie Giuseppe Caliego;
• Św. Piotra i św. Pawła Pustelnika z 1709 roku.

Freski w apsydzie kościoła wykonał w roku 1873 Ignazio Cortis. Przedstawiają one Boga Ojca w otoczeniu aniołów. Sklepienie kościoła oraz wnętrze kopuły ozdobił Giuseppe Cali^[5].

Ochrona dziedzictwa narodowego

27 sierpnia 2012 budynek kościoła umieszczony został na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 00807^[1].

Przypisy