Kościół Chrystusa Pana Zbawiciela
A/195 z dnia 13.02.1967
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Miejscowość

Podgórze

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół łaciński

Diecezja

Archidiecezja lubelska

Wezwanie

Chrystusa Pana Zbawiciela

Położenie na mapie gminy wiejskiej Chełm
Mapa konturowa gminy wiejskiej Chełm, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Chrystusa Pana Zbawiciela”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Chrystusa Pana Zbawiciela”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Chrystusa Pana Zbawiciela”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Chrystusa Pana Zbawiciela”
Ziemia51°09′16,20″N 23°21′20,33″E/51,154500 23,355647

Kościół Chrystusa Pana Zbawiciela w Podgórzu – rzymskokatolicki kościół w Podgórzu, dawna cerkiew prawosławnego, a następnie unickiego monasteru Przemienienia Pańskiego.

Historia

Prawosławny męski klasztor w Podgórzu (pierwotnie Monastyrze, Spasie) powstał przed 1440. Według legendy zapisanej przez unickiego biskupa chełmskiego Jakuba Suszę jego cerkiew była przebudowaną pogańską świątynią lub wieżą obronną. Konstrukcja świątyni pozwala uznać tę wersję za częściowo prawdopodobną – nawa świątyni wzniesiona jest z kamienia, a swoimi wymiarami przypominała wieżę obronną w Bieławinie. Ponadto przed przebudową w XIX stuleciu obiekt posiadał wysoko umieszczone okna, być może strzelnicze. Fakty te mogą świadczyć o wzniesieniu obiektu jeszcze w XII-XIII w., nie wiadomo przy tym, kiedy dokładnie zaczął on pełnić funkcje sakralne[1].

Monaster w Spasie nie przyjął unii brzeskiej natychmiast po jej podpisaniu, lecz w 1622 został siłą przejęty przez unitów[2]. Do XVIII w. funkcjonował jako męski klasztor unicki. W II poł. XVII w. świątynia monasterska została przebudowana, uzyskując obecną (pocz. XXI w.) formę[1]. Po zamknięciu klasztoru, na skutek spadku liczby mnichów, co nastąpiło po 1723, cerkiew stała się unicką świątynią parafialną[2].

Świątynia w Spasie przeszła ponownie na własność prawosławnych w 1864[1] lub 1866[2]. Została w tym okresie poważnie przebudowana[1]. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę cerkiew została zrewindykowana na rzecz Kościoła rzymskokatolickiego po ostrym sporze między lokalnymi społecznościami prawosławną i katolicką. Ostatecznie przeszła w ręce katolików w 1924 i jest od tego czasu kościołem parafialnym[2].

Architektura

Dawna cerkiew w Podgórzu jest budowlą orientowaną, reprezentuje styl barokowy, posiada jedną nawę o wysokości równej prezbiterium, do którego przylegają dwie zakrystie. Budowla kryta jest dachem dwuspadowym i wsparta skośnymi narożnymi przyporami dostawionymi do niej w XVIII w. W narożnikach prezbiterium znajdują się lizeny. Okna kościoła zamykają łuki odcinkowe obramione profilowanymi gzymsami. Elewacja frontowa świątyni zwieńczona jest profilowanym gzymsem, zaś wokół nawy znajduje się gzyms kostkowy[1].

W ołtarzu głównym dużych rozmiarów krucyfiks i obraz Matki Bożej Częstochwskiej Wnętrze zdobi klasycystyczna polichromia wykonana w I poł. XIX w., na suficie znajduje się plafon z wyobrażeniem Trójcy Świętej[1]. W ołtarzach bocznych znajdują się obraz Chrztu Pana Jezusa w Jordanie i ikona Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem[2].

W sąsiedztwie świątyni znajduje się wzniesiona w końcu XIX w.[1] lub na początku XX w.[2] ceglana dzwonnica w stylu bizantyjsko-rosyjskim[2].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 K. Prożogo, Podgórze - Kościół z XVII wieku. [dostęp 2013-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  2. 1 2 3 4 5 6 7 Podgórze. [dostęp 2013-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.