Kiszkowo
wieś
Ilustracja
Rynek i pomnik Poległym za Ojczyznę
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

gnieźnieński

Gmina

Kiszkowo

Liczba ludności (2022)

1172[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-280[2]

Tablice rejestracyjne

PGN

SIMC

0584892

Położenie na mapie gminy Kiszkowo
Mapa konturowa gminy Kiszkowo, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kiszkowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kiszkowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kiszkowo”
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego
Mapa konturowa powiatu gnieźnieńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kiszkowo”
Ziemia52°35′26″N 17°15′40″E/52,590556 17,261111[3]
Strona internetowa
Herb Kiszkowa
Centrum Kiszkowa

Kiszkowowieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Kiszkowo[4]. Pierwotnie miasto prywatne wzniesione na prawie magdeburskim. Pierwsza wzmianka 1382. Rozwinięte na planie wydłużonego wrzeciona, mniej więcej pośrodku czworoboczny rynek o zabudowie parterowej i piętrowej. Niedaleko rynku ulokowany kościół parafialny. Należało kolejno między innymi do: Mikołaja Krwawca z Wenecji (sędziego kaliskiego), w XV w. do Korzboków-Kiszkowskich, następnie Niemojewskich, Bojanowskich, Radzimińskich, Zastrowów. Miasto do XIX w.[5]

Położenie i historia

Wieś leży nad Małą Wełną. Kiszkowo uzyskało lokację miejską przed 1395 rokiem, zdegradowane przed 1900 rokiem[6].

W latach 1876–1881 w Kiszkowie pracował i tworzył Franciszek Ksawery Tuczyński, który opisał XVIII-wieczną obyczajowość miasteczka w powieści Ofiary zabobonu.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kiszkowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Kiszkowo.

Zabytki

Kiszkowo w kulturze

Kiszkowo zyskało „sławę” dzięki znanemu nawet dzisiaj przysłowiu: ślusarz zawinił, kowala powiesili. Historia niestety jest prawdziwa, dotyczy ona absurdalnego wyroku, gdy na śmierć został skazany jedyny w ówczesnym miasteczku ślusarz. Jednakże miasto posiadało dwóch kowali i by nie zabrakło w Kiszkowie ślusarza, zdecydowano się powiesić kowala[7]. Motyw sądu kiszkowskiego pojawił się m.in. w twórczości publicysty i krytyka literackiego, Antoniego Szabrańskiego (1802–1882) oraz Franciszka Tuczyńskiego. Do historii także przeszedł wyrok sądu kiszkowskiego, gdy na śmierć za uprawianie czarów w 1761 roku życie straciło dziesięć niewinnych kobiet spalonych w Gorzuchowie[8]. Na kanwie tych wydarzeń powstał film dokumentalny[9].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 479 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 53456
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Teresa Ruszczyńska, Aniela Sławska, Katalog zabytków sztuki w Polsce t.5, z.3.
  6. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.
  7. Wielkopolska ciekawie.Kościoły drewniane Puszczy Zielonki [dostęp 2021-08-17]
  8. Wielkopolska ciekawie.Zielarki z Gorzuchowa czyli o paleniu czarownic [dostęp 2021-08-17]
  9. Dawid Jung, Gorzuchowskie zielarki - fakty i legenda [w:] 13 pomysłów na Gniezno i okolice. Przewodnik tematyczny dla turystów (red. nauk. prof. Armin Mikos von Rohrscheidt), Gniezno 2016, s. 140

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.