Kaplica | |||||||||||
Tablica informacyjna w miejscu kapliczki św. Walentego, zniszczonej w 1941 r. | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
|
Kapliczka św. Walentego w Łodzi – nieistniejąca dziś, modrzewiowa kapliczka pw. św. Walentego z I poł. XVIII w., znajdująca się w lesie łagiewnickim w Łodzi (przy ulicy Okólnej). Posiadała ona podziemia i służyła m.in. jako kaplica cmentarna (sam cmentarz znajdował się obok).
Budowa i funkcjonowanie
Kapliczka została wzniesiona w 1729 r. na planie prostokąta, z drewna pochodzącego z pierwszego kościoła w Łagiewnikach. Znajdowała się na niewielkim wzniesieniu, nieco na południe od klasztoru Franciszkanów. Ówczesny przełożony klasztoru franciszkanów, o. Antoni Trevani, tak podsumował wydatki związane z budową: Cieśli wypłacono 270 zł, za ołtarz 76 zł, za obrazy 19 zł. Razem za wszystkie prace związane wtedy z budową kaplic wypłacono 485 zł i 6 gr.
Opiekę nad kapliczką sprawowali przełożeni miejscowego klasztoru. W 1751 r. wyremontowano ją wraz z barokową wieżyczką i otoczono drewnianym parkanem[1]. Na przełomie XVIII/XIX w., podczas kolejnych remontów, nakryto kapliczkę blachą i dostawiono niewielkie prezbiterium.
To właśnie w kaplicy św. Walentego bł. o. Rafał Chyliński odmawiał modlitwy nad chorymi, przybywającymi z pielgrzymką do Łagiewnik w nadziei na odzyskanie zdrowia. Kapliczka służyła ponadto jako jedna z czterech stacji-ołtarzy podczas procesji do 4 ołtarzy w uroczystość Bożego Ciała.
W pobliżu kaplicy znajdował się cmentarz grzebalny, gdzie – uzyskawszy pozwolenie proboszcza ze Zgierza – chowano zmarłych dobrodziejów klasztoru. Na tym cmentarzu spoczęła m.in. matka bł. o. Rafała Chylińskiego, która przez ostatnie lata życia (1738–1742) mieszkała przy klasztorze „na dewocji”, poświęcając czas na modlitwę i działalność dobroczynną.
II wojna światowa
Tragiczne losy II wojny światowej nie ominęły również tego miejsca. 12 listopada 1939 r. Niemcy rozstrzelali tu aresztowanych wcześniej nauczycieli[2], pracujących w okolicznych szkołach łódzkich. Zbiorowy grób pomordowanych znajduje się na parafialnym cmentarzu łagiewnickim[3]. Sama zaś kapliczka została barbarzyńsko zdewastowana i zniszczona jesienią 1941 r. Pozostały po niej tylko fundamenty. W tym czasie rozebrano i spalono dwie inne kapliczki: Matki Bożej Anielskiej oraz kaplicę domek ojca Rafała.
Obecnie w miejscu, gdzie znajdowała się kapliczka św. Walentego, na niewielkim wzniesieniu otoczonym wieńcem drzew, stoi 7-metrowy krzyż z pamiątkową tablicą. Napis na tablicy brzmi: Miejsce kaplicy św. Walentego – cmentarza z XVIII wieku – zdewastowanych przez hitlerowców w 1941 r.
24 maja 2011 r. podczas prac porządkowych na terenie nieistniejącej kapliczki św. Walentego odkryto cmentarzysko ludzkich szczątków. Pochodzą one z XVIII-wiecznego cmentarza, jaki istniał w tym miejscu[4].
W pobliżu
- Pałac Ludwika Heinzla w Łagiewnikach
- Łódzki Klub Jeździecki
- Kościół św. Antoniego w Łodzi
- Klasztor Franciszkanów w Łodzi-Łagiewnikach
- Kapliczki św. Rocha i św. Antoniego w Łodzi
- Wyższe Seminarium Duchowne oo. Franciszkanów w Łodzi
- Kapliczka Przemienienia Pańskiego w Łodzi
- Cmentarz w Łodzi – Łagiewnikach
- Festiwal Muzyki w Starym Klasztorze
Przypisy
- ↑ Adam Zawacki OFMConv: Kaplica św. Walentego w Łodzi-Łagiewnikach. Łódź-Łagiewniki: Instytut Franciszkański, 2000, s. 12. ISBN 83-87143-73-1.
- ↑ Straceni w łagiewnickim lesie (1939). [dostęp 2020-04-21].
- ↑ Adam Zawacki OFMConv: Kaplica św. Walentego w Łodzi-Łagiewnikach. Łódź-Łagiewniki: Instytut Franciszkański, 2000, s. 15. ISBN 83-87143-73-1.
- ↑ Obok klasztoru w Łagiewnikach odkryto stary cmentarz Łódź – Naszemiasto.pl]
Bibliografia
- Piotr Mielczarek OFMConv., Sanktuarium św. Antoniego w Łagiewnikach. Wydawnictwo Ojców Franciszkanów, Niepokalanów, 1996, ISBN 83-86412-67-4
- Andrzej Gramsz, Las Łagiewnicki i okoliczne wsie. Łódź 2002, s. 64.
- Adam Zawacki OFMConv., Kaplica św. Walentego w Łodzi-Łagiewnikach. Instytut Franciszkański Łódź-Łagiewniki 2000, ISBN 83-87143-73-1