Kamienica Rynek-Ratusz 18-19
Symbol zabytku nr rej. A/1604/235 z 30.12.1970[1]
Ilustracja
Kamienica Rynek-Ratusz 18-19
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

Rynek-Ratusz 18-19

Kondygnacje

V

Zniszczono

1945

Odbudowano

1954

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Rynek-Ratusz 18-19”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica Rynek-Ratusz 18-19”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kamienica Rynek-Ratusz 18-19”
Ziemia51°06′36,75″N 17°01′49,41″E/51,110208 17,030392

Kamienica Rynek-Ratusz 18-19 znana również jako kamienica Pod Złotym Słońcem[2][3] – zabytkowa kamienica na wrocławskim Rynku, w północnej pierzei tretu[uwaga 1] tzw. stronie rymarzy lub stronie złotników[5].

Większość kamienic znajdujących się w północnej pierzei tretu ma rodowód sięgający XV–XVII[5]. Pierwotnie były to parterowe drewniane kramy, a następnie piętrowe murowane pomieszczenia mieszkalne przylegające do dwukondygnacyjnej murowanej ściany północnej smatruza. Z biegiem kolejnych lat pomieszczenia przekształcono w wielopiętrowe kamienice[6]. Po 1824 roku, kiedy to zlikwidowano smatruzy, właściciele kamienic z tej strony wykupili od miasta za kwotę 21 000 talarów, jej tereny i przedłużyli swoje budynki na południe. Zachowane z tego okresu zabudowania mają cechy architektury późnoklasycystycznej[5].

Działania wojenne podczas II wojny światowej częściowo zniszczyły pierzeję północną. Jej odbudowa została opracowana w 1954 roku przez profesora Edmunta Małachowicza w Pracowni Konserwacji Zabytków przy udziale prof. Stanisława Koziczuka, Jadwigi Hawrylak i Stefana Janusza Müllera[7].

Historia kamienicy

Pierwsza murowana zabudowa na obu działkach istniała już w okresie późnego renesansu. Z tego okresu zachowały się piwnice (obecnie zasypane), wybudowane jednocześnie w wątku niderlandzkim[8][9]. Kamienica w obecnej postaci, o szerokości 7,5 metra została wzniesiona w 1709 roku jako budynek o czterech osiach okiennych, pięciokondygnacyjny. Po bokach znajdowały się boniowane pilastry w osi środkowej rozdzielający dawne dwie kamienice pilaster zdwojony. Ponad gzymsem koronującym kamienica zwieńczona była dwukondygnacyjnym i dwuosiowym szczytem z trójkątnym tympanonem otoczonym wolutami[2]. Około roku 1900, na parterze i pierwszym piętrze, zmieniono układ otworów okiennych przetwarzając je w witryny[3].

Po 1945

Podczas działań wojennych w 1945 roku kamienica uległa uszkodzeniu. W 1955 roku została odrestaurowana według projektu Stanisława Koziczuka z zachowaniem starej formy, ale już bez XIX wiecznych dodatków na fasadzie. W części parterowej lewe wejście prowadzi do pomieszczenia sklepu, a prawe do sieni przechodzącej przez kamienicę i prowadzącej do schodów umieszczonych już w budynku nr 17 i obsługujących trzy kamienice[2][10].

Przypisy

Uwagi

  1. ↑ Tret to inaczej rynek, na którym sprzedawano drobiazgi, targowisko. Inne znaczenie: to bruk, chodnik, droga, przejście[4]

Bibliografia

  • Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
  • Zdzisław Wiśniewski, Czesław Lasota: Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych cz.II. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski Instytut Archeologii, 2002.
  • Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985.
  • Wojciech Brzezowski: Dom mieszkalny we Wrocławiu w okresie baroku. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005.
  • Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.