Kamienica Podelwie
Symbol zabytku nr rej. A-216 z 11.03.1966[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Grodzka 32

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kamienica Podelwie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kamienica Podelwie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kamienica Podelwie”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kamienica Podelwie”
Ziemia50°03′30,9″N 19°56′17,4″E/50,058583 19,938167

Kamienica Podelwie – zabytkowa kamienica, zlokalizowana przy ulicy Grodzkiej 32 na krakowskim Starym Mieście.

Historia kamienicy

Kamienica została wzniesiona na początku XV wieku przez Parkiera[2]. Około 1430 nad portalem umieszczono godło kamieniczne przedstawiające lwa, pochylonego nad dwoma lwiątkami, od którego pochodzi nazwa budynku[3]. W I połowie XVI wieku kamienica należała do rodziny Bonerów. W 1562 Jan Boner sprzedał ją miastu, w którego posiadaniu znajdowała się do 1809[2]. W latach 1817–1830 została gruntownie przebudowana. Budynek spłonął podczas wielkiego pożaru Krakowa w 1850, jednak wkrótce został odbudowany. Z tego okresu pochodzi klasycystyczna fasada. W 1924 kamienicę nadbudowano o trzecie piętro[3].

Architektura

Trzypiętrowa kamienica została wymurowana z cegły, otynkowana, na planie prostokąta, podpiwniczona. Klasycystyczna fasada jest siedmioosiowa, z kutą bramą obramioną kamiennym portalem w osi środkowej, nad którym znajduje się godło przedstawiające lwa pochylającego się nad dwoma lwiątkami. Okno nad nim, na poziomie piętra jest zwieńczone trókątnym przyczółkiem. Kondygnacje wydzielone są profilowanymi gzymsami. Wszystkie otwory okienne są prostokątne, bez obramień. W poziomie przyziemia znajdują się duże, prostokątne okna wystawowe lokali handlowych[4].

Godło kamienicy

Godło pochodzi z 1431 roku i jest najstarszym zachowanym godłem w Krakowie[5][6]. Przedstawienie lwa pochylającego się nad dwoma lwiątkami nawiązuje do treści zawartych w średniowiecznych bestiariuszach. Wśród opisów lwa pojawiała się opowieść, że lwica urodziła martwe lwiątka, które po trzech dniach lew ożywił swoim oddechem. Na godle lew właśnie pochyla się nad lwiątkami i chucha na nie[7].

Godło domu.
Najstarsze z zachowanych w Krakowie.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2018-02-25].
  2. 1 2 Właściciele w Krakowie. Od średniowiecza do czasów współczesnych. Rejon Okołu
  3. 1 2 Ulica Grodzka – Przewodnik Kraków
  4. ↑ Dom zw. Pod Lwem, ul. Godzka 32. Karta zielona.. zabytek.pl. [dostęp 2024-04-24].
  5. ↑ Adolf Sternschus: Godła domów krakowskich. sbc.org.pl. [dostęp 2024-05-03].
  6. ↑ Encyklopedia Krakowa. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, 2023, s. 206, ISBN 978-83-66334-91-5ISBN 978-83-66253-47-6.
  7. ↑ Magdalena Łanuszka: Spacer szlakiem godeł krakowskich kamienic. malopolskatogo.pl. [dostęp 2024-05-03].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.