Kalwaria na Górze Świętej Anny
Symbol zabytku nr rej. R 2010/74 z 30 grudnia 1989
Ilustracja
Kaplica Schodów i Ratusz Piłata, 2010
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Góra Świętej Anny

Ukończenie budowy

XVIII

Położenie na mapie gminy Leśnica
Mapa konturowa gminy Leśnica, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kalwaria na Górze Świętej Anny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kalwaria na Górze Świętej Anny”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kalwaria na Górze Świętej Anny”
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego
Mapa konturowa powiatu strzeleckiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kalwaria na Górze Świętej Anny”
Ziemia50°27′14,547″N 18°10′08,456″E/50,454041 18,169016
Kalwaria na Górze Świętej Anny
Kaplica II Upadek
Kaplica II Upadek
Kaplica Cedron
Dom Kajfasza
Dom Kajfasza
Kaplica Koronacji NMP
Kaplica Królowej Aniołów
Kaplica Matka Miłosierdzia
Kaplica Ogrójec
Pałac Heroda
Kaplica Spotkanie z Matką
Kaplica św. Rafała
Matka Boska Wniebowzięta
Matka Boska Wniebowzięta
Bazylika św. Anny (fasada)
Bazylika św. Anny (wnętrze)
Pomnik Jana Pawła II

Kalwaria na Górze Świętej Anny – zabytkowa kalwaria w miejscowości Góra Świętej Anny w województwie opolskim.

Kalwaria jest częścią zespołu zabytków w klasztorze franciszkanów należącego do Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu, obejmuje[1]:

  • 26 kaplic Drogi Męki Pańskiej i Dróżek Matki Boskiej,
  • 6 kaplic maryjnych z XVIII w
  • kaplica św. Józefa.

Historia

Kalwaria została ufundowana w 1700 przez Georga Adama de Gaschina[2]. Budowę rozpoczęto 27 maja 1700[3] według projektu Domenico Signo[4]. Architekt wzorował się na układzie istniejącej już Kalwarii Zebrzydowskiej. Pierwszy etap budowy zakończono 24 lipca 1709. Powstały wówczas 33 kaplice[5]. Pierwsze nabożeństwo kalwaryjskie odprawiono 14 września 1764[4]. W 1764 r. Klemens XIII udzielił odpust pielgrzymom do świętoannskiej kalwarii[6].

19 sierpnia 1784 sanktuarium odwiedził król pruski Fryderyk Wilhelm II. W 1810 król pruski wydał dekret sekularyzacyjny, na podstawie którego majątek klasztoru przejęły władze świeckie. W 1832 dobra klasztorne wraz z kalwarią przekazane zostały biskupom wrocławskim. Franciszkanie powrócili do konwentu 13 sierpnia 1859. W 1866 poświęcono Kaplicę III Upadku Pana Jezusa. Franciszkanie musieli drugi raz opuścić klasztor w dobie Kulturkampfu za rządów Ottona von Bismarcka w lipcu 1875. Gdy nastawienie władz berlińskich do Kościoła katolickiego zelżało, franciszkanie znowu pojawili się na Górze Świętej Anny w 1887. W 1889 wybudowano tzw. Plac Rajski, w latach 1912–1914 Grotę Lourdzką. W 1929 rozpoczęto budowę domu pielgrzyma, w 1938 przejętego przez władze Trzeciej Rzeszy. W czasie II wojny światowej zakonnicy ponownie musieli opuścić klasztor i kalwarię. Powrócili po przejściu linii frontu w 1945. W 1980 kościołowi św. Anny z 1490 nadano tytuł bazyliki mniejszej. W czerwcu 1983 kalwarię odwiedził papież Jan Paweł II. Wraz z pątnikami odprawione wówczas zostały nieszpory[7].

Zespół kościołów i kaplic

  1. Bazylika św. Anny Samotrzeciej
  2. Grota Lourdzka
  3. Kaplica św. Rafała
  4. Kaplica Koronacji NMP
  5. Ołtarz papieski
  6. Kaplica przyjęcia w niebie NMP
  7. Kaplica pożegnania z Matką
  8. Kaplica Królowej Patriarchów
  9. Kaplica Królowej Aniołów
  10. Kaplica Matki Miłosierdzia
  11. Kościół Wniebowzięcia NMP
  12. Kaplica Ogrójec
  13. Kaplica Pojmania – zdrady Judasza
  14. VI stacja pogrzebowa
  15. III stacja pogrzebowa
  16. II stacja pogrzebowa
  17. Kaplica Domek NMP
  18. Kaplica Wieczernik
  19. Kaplica Pałac Annasza
  20. Kaplica Pałac Kajfasza i Więzienie
  21. Kaplica Pałąc Heroda
  22. Kaplica Gradusy
  23. Kaplica Ratusz Piłata
  24. „U Piłatowej”
  25. Kaplica włożenia Krzyża
  26. Kaplica I Upadek
  27. Kaplica Serce NMP
  28. Kaplica Szymon Cyrenejczyk
  29. Kaplica św. Weronika
  30. Kaplica II Upadek – Brama Wschodnia
  31. Kaplica Płaczące Niewiasty
  32. Kaplica III Upadek
  33. Pustelnia
  34. Kaplica Obnażenie Pana Jezusa
  35. Kościół św. Krzyża
  36. Kaplica Namaszczenia
  37. Kaplica Grób Pana Jezusa
  38. Kaplica św. Marii Magdaleny
  39. Kaplica św. Heleny
  40. Dom Pielgrzyma
  41. Pomnik Jana Pawła II

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 116.
  2. ↑ Pojawiająca się w literaturze (np. u Reischa) informacja, że była to realizacja testamentu hrabiego Melchiora Ferdynanda, który na Górę Świętej Anny sprowadził w 1656 franciszkanów reformatów jest błędna, bo dokument ów nie odnosi się do kalwarii, patrz: Bania Z., 2005: Góra Świętej Anny – Jerozolima i Rzym Górnego Śląska. W: Joanna Lubos-Kozieł (red.): Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku. Acta Universitatis Wratislaviensis nr 2846, Historia Sztuki nr XXII, Wrocław, s. 49.
  3. ↑ Bania Z., 2005: Góra Świętej Anny – Jerozolima i Rzym Górnego Śląska. W: Joanna Lubos-Kozieł (red.): Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku. Acta Universitatis Wratislaviensis nr 2846, Historia Sztuki nr XXII, Wrocław, s. 53.
  4. 1 2 Jubileusz 300-lecia Kalwarii. www.swanna.com.pl. [dostęp 2014-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-15)]. (pol.).
  5. ↑ Bania Z., 2005: Góra Świętej Anny – Jerozolima i Rzym Górnego Śląska. W: Joanna Lubos-Kozieł (red.): Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku. Acta Universitatis Wratislaviensis nr 2846, Historia Sztuki nr XXII, Wrocław, s. 49 i 53.
  6. ↑ Bania Z., 2005: Góra Świętej Anny – Jerozolima i Rzym Górnego Śląska. W: Joanna Lubos-Kozieł (red.): Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku. Acta Universitatis Wratislaviensis nr 2846, Historia Sztuki nr XXII, Wrocław, s. 54.
  7. ↑ Historia Sanktuarium św. Anny. www.swanna.com.pl. [dostęp 2014-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)]. (pol.).

Bibliografia

  • Bania Z., 2005: Góra Świętej Anny – Jerozolima i Rzym Górnego Śląska. W: Joanna Lubos-Kozieł (red.): Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku. Acta Universitatis Wratislaviensis nr 2846, Historia Sztuki nr XXII, Wrocław, s. 564, ISBN 83-229-2736-3.
  • Lubos-Kozieł, Joanna, Grota lurdzka na Górze Świętej Anny na tle innych śląskich naśladownictw Groty Massabielle, [w:] Lubos-Kozieł, Joanna ; Gorzelik, Jerzy ; Filipczyk, Joanna ; Lipnicki, Albert (red.): Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku. Wrocław 2005, s. 115-129. ISBN 83-229-2736-3 8

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.