Jawornik Wielki
Явірник Великий
Państwo

 Ukraina

Położenie
Pasmo

Bieszczady Wschodnie (Grzbiet Wierchowiński)

Wysokość

1120 m n.p.m.

Wybitność

148 m

Położenie na mapie Bieszczadów Wschodnich
Mapa konturowa Bieszczadów Wschodnich, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jawornik Wielki”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jawornik Wielki”
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich
Mapa konturowa Beskidów Wschodnich, blisko centrum na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Jawornik Wielki”
Ziemia48°46′32″N 23°17′08″E/48,775556 23,285556

Jawornik Wielki[1] (ukr. Явірник Великий, Jawirnyk Wełykyj) – szczyt górski w Bieszczadach Wschodnich zlokalizowany na granicy ukraińskich obwodów lwowskiego i zakarpackiego.

Topografia

Znajduje się środkowej części grzbietu wododziałowego Bieszczadów Wschodnich. Wznosi się na wysokość 1120 m n.p.m.[2] przy wybitności wynoszącej 148 m[3]. Od wschodu poprzedza go Beskid Wierch (965 m n.p.m., odległość 4 km), od zachodu Garbek (1061 m n.p.m., odległość 1,2 km) a dalej Przełęcz Beskid. Północne zbocza góry stanowią obszar źródliskowy Stryja (po stronie zachodniej) i Oporu (po stronie wschodniej). Stoki południowe odwadniane są przez potoki uchodzące do Wyczy[1][2].

Z wierzchołka rozpościera się widok na Bieszczady: Zachodnie (na północnym zachodzie; Wielka Rawka, Tarnica, Krzemień) i Wschodnie (od zachodu po wschód; Pikuj, Wielki Wierch, Berdo, Paraszka, Wysoki Wierch, Czarna Repa) oraz Gorgany (od wschodu po południowy wschód; Gorgan Ilemski, Jajko Ilemskie, Mołoda, Grofa, Parenki, Popadia) i Połoninę Czerwoną (na południowym wschodzie; Syhłański, Topas, Menczuł). Od południa i południowego wschodu panoramę domykają pasma Połoniny Borżawskiej (Kuk, Magura Żydowska, Hymba, Wielki Wierch, Stoj, Temnatyk) oraz Połoniny Równej (Równa, Hostra Hora)[3].

Turystyka

Współcześnie przez szczyt nie prowadzi żaden znakowany szlak turystyczny[4]. W latach 30. XX wieku Jawornik Wielki stanowił węzeł znakowanych szlaków pieszych. Od wschodu wiódł na niego czerwony szlak wschodniobeskidzki (fragment Głównego Szlaku Karpackiego PTT), który na wierzchołku odbijał na północ, w kierunku Ławocznego i Trościana. Grzbietem wododziałowym prowadził natomiast dalej znakowany na niebiesko szlak wariantowy przez Jawornik Mały i Gniłą. Oba szlaki łączyły się ponownie na Czarnej Repie[1][5][6][7].

Przypisy

  1. 1 2 3 Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Pikuj (pas 53, słup 36), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.).
  2. 1 2 Явірник Великий w OpenStreetMap
  3. 1 2 Yavirnik Velikii [online], peakvisor.com [dostęp 2023-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-01].
  4. Âvírnik Velikij (1120 m) [online], mapy.cz [dostęp 2023-12-01] (pol.).
  5. Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Sławsko (pas 53, słup 37), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.).
  6. Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Seneczów (pas 54, słup 37), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.).
  7. Henryk Gąsiorowski, Przewodnik po Beskidach Wschodnich, t. I, cz. 1: Bieszczady, Lwów – Warszawa: Książnica-Atlas, 1933, s. 169, 208–209, 211, 213 (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.