Jaskinia w Rodakach
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Rodaki, Świniuszka

Właściciel

prywatny

Długość

45,3 m

Głębokość

10,3 m

Deniwelacja

10,3

Wysokość otworów

468 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

60 m

Ekspozycja otworów

ku północnemu wschodowi

Kod

J.Cz.IV-02.05

Położenie na mapie gminy Klucze
Mapa konturowa gminy Klucze, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Rodakach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Rodakach”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Rodakach”
Położenie na mapie powiatu olkuskiego
Mapa konturowa powiatu olkuskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Rodakach”
Ziemia50°24′24″N 19°32′30″E/50,406667 19,541667
Strona internetowa

Jaskinia w Rodakach – jaskinia na wzniesieniu Świniuszka, we wsi Rodaki, w gminie Klucze, w powiecie olkuskim, w województwie małopolskim[1]. Wzniesienie to należy do mikroregionu Pasmo Niegowonicko-Smoleńskie na Wyżynie Częstochowskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Opis obiektu

Jaskinia znajduje się w lesie, wysoko na południowym zboczu Świniuszki (60 m nad dnem doliny). Kilkadziesiąt metrów od niej na zachód i nieco niżej jest Jaskinia Niska w Świniuszce. Otwór Jaskini w Rodakach o północno-wschodniej ekspozycji znajduje się w sztucznym zagłębieniu pod korzeniami drzewa[3].

Jaskinia powstała na równoległych szczelinach w późnojurajskich wapieniach skalistych. Szczeliny te łączą się poprzecznymi korytarzami. Za niskim otworem wejściowym w dół do niewielkiej salki opada krótki korytarzyk, który został wytworzony przez przepływ wody. Podobnej genezy są pozostałe korytarzyki w górnej części jaskini. Od salki opada w dół masywu do niżej położonych szczelin stroma studnia. Niżej położone szczeliny są pochodzenia tektonicznego i brak w nich śladów przepływu wody. Łączą się sobą płytkimi studzienkami i ciasnym przełazem pod zaklinowanymi skałami[3].

W korytarzyku za otworem wejściowym duża ilość liści nawianych przez wiatr. Namulisko jaskiniowe jest kamieniste lub piaszczysto-kamieniste, w górnej części z domieszką próchnicy, w dolnej iłu. Zachowały się z niszczone polewy krystalicznego kalcytu o grubości kilkunastu centymetrów. W stropie jaskini wapienna brekcja sklejona osadami jaskiniowymi. W szczelinach występują ceglasto-czerwone osady[3].

Jaskinia jest całkowicie ciemna. Brak roślin, w niektórych miejscach jednak jej strop przebijają korzenie drzew. Dzięki dość dużej rozległości i niewielkiemu otworowi wejściowemu, jaskinia ma własny mikroklimat. Brak przewiewu, zimą jednak wypływa z niej cieplejsze powietrze wytapiające śnieg przy otworze. Obserwowano dużą ilość pająków sieciarzy jaskiniowych i motyli nocnych. Kazimierz Kowalski podawał, że była w niej kolonia nietoperzy, później jednak nie obserwowano ich[3].

Historia poznania i eksploatacji

Jaskinia znana była od dawna. Dawno temu poszukiwacze szpatu poszerzyli jej górną część. Ślady ich eksploracji opisał Kazimierz Kowalski[4]. Zachowane na ścianach ślady po otworach wiertniczych wskazują, że przy wydobyciu używano materiałów wybuchowych. Ślady rozkopywania znaleziono także w najniżej położonej części jaskini. Próbowano pogłębić wąską i wypełnioną skalnym rumoszem szczelinę i umocnić jej osypujące się ściany sklejając skalny rumosz poliuretanową pianką montażową[3].

Po raz pierwszy opisał jaskinię K. Kowalski w 1951 r. Sporządził też jej plan[4]. Grotołazi ponownie pomierzyli jaskinię w marcu 1981 r. W 2009 r. nowy plan opracował A. Polonius[3].

Na Świniuszce znajduje się jeszcze kilka innych jaskiń: Jaskinia na Świniuszce, Jaskinia Niska w Świniuszce, Schronisko na Świniuszce, Schronisko w Ostańcu Pierwsze, Schronisko w Ostańcu Drugie[5]. Wchodzą w skład geostanowiska Skały na Górze Świniuszka[3].

Przypisy

  1. ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-05-12].
  2. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Adam Polonius, Jaskinia w Rodakach, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-05-23].
  4. 1 2 Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski, t. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
  5. ↑ Adam Polonius, Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2022-05-23].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.