Jan Tadeusz Stanisławski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1936
Włodzimierz Wołyński

Data i miejsce śmierci

21 kwietnia 2007
Warszawa

Zawód

satyryk, aktor, autor

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Grób Jana Tadeusza Stanisławskiego na cmentarzu Powązkowskim
Grób Jana Tadeusza Stanisławskiego na cmentarzu Powązkowskim

Jan Tadeusz Stanisławski (ur. 26 stycznia 1936 we Włodzimierzu Wołyńskim, zm. 21 kwietnia 2007 w Warszawie) – polski satyryk, radiowiec, aktor i autor tekstów piosenek. Drugiego imienia Tadeusz zaczął używać dla odróżnienia od filologa Jana Stanisławskiego, autora popularnego słownika polsko–angielskiego i malarza Jana Stanisławskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie nauczycielskiej. Studiował ekonomię i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1957 był współzałożycielem i członkiem pierwszej ekipy aktorskiej kabaretu Stodoła (działającego przy Politechnice Warszawskiej), gdzie debiutował także jako reżyser. Współpracował również z STS-em (od 1962), współtworzył efemeryczny kabaret „Jamnik – pies cynicki” na Uniwersytecie Warszawskim. Występował w kabaretach Pod Egidą i w telewizyjnych programach Olgi Lipińskiej (Gallux Show, Właśnie leci kabarecik, Kabaret Olgi Lipińskiej).

W latach 60. zajmował się także chałupniczym malowaniem tkanin, produkcją zasłon i makat, zdobył nawet państwowe uprawnienia w tym zakresie. Był to sposób na powiększenie dochodów z pracy estradowej.

Wielką popularnością cieszył się w latach 70. XX wieku cykl „wykładów” radiowych z „mniemanologii stosowanej” pt. „O wyższości Świąt Wielkiej Nocy nad Świętami Bożego Narodzenia”, a także telewizyjny cykl etiud „Zezem” w reżyserii Janusza Zaorskiego. W swoich felietonach-gawędach Stanisławski obnażał wady narodowe, bezlitośnie wyśmiewał brak kultury, poczucia humoru, alkoholizm i powszechną korupcję.

Po wprowadzeniu stanu wojennego i delegalizacji „Solidarności” wyjechał do Chicago, gdzie występował na estradzie, w polonijnym radiu i telewizji. Wraz z Piotrem K. Domaradzkim i kilkoma innymi osobami wydawał tygodnik „7 dni” oraz prowadził kawiarnię „U Profesora”. W tamtym okresie nawiązał współpracę z „Dziennikiem Związkowym”, gdzie co tydzień zamieszczał swe felietony, a po powrocie do kraju kontynuował je w cyklu „Z Powiśla do Jackowa”, a następnie „Z Mokotowa do Jackowa”. Ta współpraca trwała do śmierci. W 2007 roku jego felietony zamieszczał również „Najwyższy Czas!”.

Eksternistyczny egzamin aktorski zdał za trzecim podejściem, w 1967. Przed kamerą pierwszy raz stanął w maju 1959, zaproszony przez Andrzeja Munka do zagrania roli zastępowego drużyny skautów w Zezowatym szczęściu. Zagrał około dwudziestu (głównie epizodycznych) ról w polskich filmach i serialach telewizyjnych (m.in. w Czterdziestolatku Jerzego Gruzy).

Był autorem m.in.:

Mieszkał w Warszawie, chociaż wiele lat spędził w Gostyninie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 163-6-9)[1]. Córką artysty jest aktorka Katarzyna Stanisławska[2].

Nagrody i odznaczenia

Książki

  • Mniemanologia stosowana: krótki kurs z wypisami, Wydawnictwo Zebra, Warszawa, 1991, ISBN 83-85076-10-7.
  • Zezem, Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy, Warszawa, 2004, ISBN 83-89217-49-X.

Filmografia

Filmy

Seriale

Piosenki

Przypisy

  1. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JAN TADEUSZ STANISŁAWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
  2. ↑ Katarzyna Stanisławska. filmpolski.pl.
  3. ↑ M.P. z 2004 r. nr 6, poz. 107 – pkt 83.
  4. ↑ Medale „Gloria Artis” dla Kabaretu Pod Egidą. teatry.art.pl, 17 kwietnia 2007.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.