Jan Szmurło
Data i miejsce urodzenia

5 czerwca 1867
Miedzna

Data i miejsce śmierci

1 maja 1952
Łódź

profesor nauk medycznych
Specjalność: otorynolaryngologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Profesura

1936

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Wileński
Uniwersytet Warszawski
Uniwersytet Łódzki

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Odznaka Honorowa PCK I stopnia
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Jan Szmurło (ur. 5 czerwca 1867 w Miedznie, zm. 1 maja 1952 w Łodzi) – polski lekarz, profesor otorynolaryngologii, filozof medycyny, działacz niepodległościowy, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Życiorys

Urodził się w osadzie Miedźnie, w rodzinie Juliana, pisarza gminnego, i Marianny z Zawadzkich[1]. Uczęszczał do Gimnazjum w Siedlcach, następnie kontynuował naukę w Warszawie, początkowo II Progimnazjum, a później w V Państwowym Gimnazjum Męskim, gdzie uzyskał maturę w 1887. Studia lekarskie odbył na Uniwersytecie Warszawskim w latach 1887–1892. Dyplom lekarza uzyskał w 1892 roku cum exima laude. W 1923 roku objął kierownictwo Katedry i Kliniki Otolaryngologii Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie, którą kierował do 1936 roku. Ponadto w 1926 roku został powołany na stanowisko kierownika Oddziału Wziewalnego w Ciechocinku. Był także organizatorem inhalatorium w Druskienikach. W 1927 roku wydał podręcznik Choroby nosa i jamy nosogardłowej. Był zwolennikiem podniesienia znaczenia otorynolaryngologii jako odrębnej gałęzi medycyny. Propagował także ideę uczynienia z otolaryngologii odrębnego przedmiotu w uczelniach medycznych. Dzięki tym staraniom otolaryngologia na Uniwersytecie Wileńskim stała się obowiązkowym przedmiotem nauczania. W klinice stworzył bazę dydaktyczną do nauczania tego przedmiotu. W 1929 roku przy klinice powstała Poradnia Wad Głosu i Mowy. Zorganizował także pracownię do badań nad twardzielą, która w tamtym okresie szczególnie często występowała na Kresach Wschodnich. Opisał nowe metody diagnostyki, rozpoznawania i rodzinnego występowania tej choroby. Był wychowankiem wielu specjalistów otorynolaryngologii. Pozostawił po sobie bogaty dorobek naukowy. Opublikował 4 tomowy podręcznik otolaryngologii, który w 1936 został nagrodzony przez Polską Akademię Umiejętności. W 1936 roku odszedł na emeryturę jako profesor honorowy Uniwersytetu Wileńskiego. Jednak z powodu śmierci swojego następcy prof. T. Wąsowskiego kierował kliniką Otolaryngologii w Wilnie jeszcze w latach 1937–1938. Od 1938 roku pracował w Zakładzie Histologii Uniwersytetu Warszawskiego.

W czasie II wojny światowej prowadził zajęcia z otolaryngologii na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Po wojnie był założycielem i pierwszym kierownikiem Kliniki Laryngologicznej w Łodzi[2]. Jego następcą był jego wychowanek, także z Uniwersytetu St. Batorego w Wilnie prof. Józef Borsuk[2]. W 1947 roku został mianowany kierownikiem inhalatorium i konsultantem naukowym Państwowego Zakładu Zdrojowego w Ciechocinku. W 1949 prof. Szmurło został kierownikiem Katedry Historii Medycyny Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmował się także filozofią medycyny i należał do polskiej szkoły filozofii medycyny. Posiadał także tytuł honorowego profesora UŁ.

Był dwukrotnie żonaty: od 1895 z Michaliną z domu Michałowska (1870–1908), od 1916 z Marią Bolesławą z domu Michalczewska (1894–1934), primo voto Skowrońska, śpiewaczka. Z pierwszego małżeństwa miał pięcioro dzieci: Jana Mieczysława (1897–1985), adwokata, Zofię (ur. 1898), lekarza okulistę, Piotra (ur. 1899), inżyniera, Stanisława (1901–1902), Wandę (ur. 1903), handlowca, a z drugiego - córkę Marię Janinę (ur. 1917), chemika.

Zmarł w Łodzi. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 88-6-1,2)[3].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Zabłocki 2006 ↓, s. 4.
  2. 1 2 Władysław Korowajczyk. Naukowe Wilno w powojennej Łodzi. „Nasz Czas”. 7(596), 2003.
  3. ↑ Cmentarz Stare Powązki: SZMURŁOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-10-28].
  4. ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277.
  5. ↑ M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128.
  6. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-29].
  7. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-29].
  8. ↑ The Righteous Among the Nations Database [online], righteous.yadvashem.org [dostęp 2020-08-31].

Bibliografia

  • Stanisław Zabłocki. Jan Szmurło (1867–1952). „Magazyn Otorynolaryngologiczny”. 1 (17), styczeń-marzec 2006. [dostęp 2024-03-29]. 
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.