podporucznik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
12 lipca 1900 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
7 lipca 1920 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1915–1920 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jan Kiełłpsz, ps. „Kuba”[1], „Wrzos”[2] (ur. 12 lipca 1900 w Sichowie Dużym, zm. 7 lipca 1920 pod Hlewinem) – podporucznik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, skaut i harcerz.
Życiorys
Urodził się 12 lipca 1900 w Sichowie Dużym, w ówczesnym powiecie stopnickim guberni kieleckiej, w rodzinie Aleksandra i Józefy[2][3]. Był bratem Stefanii po mężu Trębickiej, ps. „Orężanka”, także harcerki i działaczki niepodległościowej, odznaczonej Medalem Niepodległości[4][5][6][7].
1 września 1911 do 1918 był uczniem Szkoły Lubelskiej. Przed I wojną światową wstąpił do II drużyny skautowej im. Zawiszy Czarnego w Lublinie, która została zorganizowana przez uczniów Szkoły Lubelskiej[8]. W 1915 miał wstąpić do Legionów Polskich[9]. W 1916 został zastępowym wspomnianej drużyny skautowej, która w tym samym roku została II drużyną Związku Harcerstwa Polskiego[8]. W 1917 lub 1918 był komendantem batalionu Wojskowej Kadry Szkolnej w Lublinie[10][11][12][13][14]. Następnie wstąpił do Wojska Polskiego. Od 3 stycznia do 21 marca 1919 był uczniem klasy „L” Szkoły Podchorążych w Warszawie[15]. 1 kwietnia 1919 Naczelny Wódz mianował go podporucznikiem w piechocie i przydzielił do Inspektoratu Szkolnictwa[16]. W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 3 pułku piechoty Legionów[17][18]. Poległ 7 lipca 1920 pod Hlewinem nad Berezyną[19][20][17].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 15 czerwca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[21][2][22]
- Krzyż Walecznych[23]
Przypisy
- ↑ Moniewski 1936 ↓, s. 99.
- 1 2 3 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-11].
- ↑ Surmacz 2015 ↓, s. 147.
- ↑ Moniewski 1936 ↓, s. 19–20, 27, 37, 42, 144.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-12].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-12].
- 1 2 Moniewski 1936 ↓, s. 17.
- ↑ Moniewski 1936 ↓, s. 30.
- ↑ Moniewski i Scholz 1935 ↓, s. 19.
- ↑ Dłużniewski 1936 ↓, s. 115.
- ↑ Moniewski 1936 ↓, s. 38.
- ↑ Surmacz 2015 ↓, s. 139.
- ↑ Dąbrowski 2020 ↓, s. 45.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 439.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 55 z 20 maja 1919, poz. 1700.
- 1 2 Jednodniówka 1924 ↓, s. 44.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 355.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 388, tu pod Gliwieńcami.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 355, jako Jan Kiełbsz poległy pod m. Gliwień.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 140, poz. 172.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-11].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-11].
Bibliografia
- Jednodniówka 3 P. P. LEG. w dziesiątą rocznicę w dzień poświęcenia chorągwi pułkowej : Jarosław, 30. września 1924. Lwów: Drukarnia Pospieszna, 1924.
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Księga pamiątkowa 25-lecia harcerstwa w Lubelszczyźnie : wspomnienia i dokumenty 1911-1936. Tadeusz Moniewski (oprac.). Lublin: Nakładem Zarządu Okręgu Lubelskiego ZHP, 1936.
- Stanisław Jan Dąbrowski. Harcerskie drogi do niepodległości na Lubelszczyźnie 1914–1920. „Bibliotekarz Lubelski”. LXII, 2020. Lublin: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego. ISSN 0137-9895.
- Witold Dłużniewski: Wojskowa Kadra Szkolna. W: Prywatne Męskie Gimnazjum imienia Stefana Batorego („Szkoła Lubelska”) w XXX lecie, Lublin 1906-1936. Lublin: 1936.
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Tadeusz Moniewski, Gustaw Scholz: Fragmenty z przeszłości : (wychowankowie Gimnazjum im. St. Staszica w Lublinie w walce o niepodległość). Lublin: Druk. M. Kossakowska, czerwiec 1935.
- Małgorzata Surmacz. Uczniowie Szkoły Lubelskiej w walkach o niepodległość i granice państwa polskiego w okresie I wojny światowej oraz wojny polsko-bolszewickiej. „Studia i Materiały Lubelskie”. 18, 2015. Lublin: Muzeum Lubelskie w Lublinie. ISSN 0585-5276.