Jamkowatość pnia jabłoni (ang. stem pitting of apple[1]) – choroba jabłoni wywoływana przez wirusa Apple stem pitting virus, ASPV)[2].
Występowanie i szkodliwość
Wirus ASPV jest rozprzestrzeniony na całym świecie. Powszechnie występuje u jabłoni, ale na większości szlachetnych odmian nie wywołuje objawów chorobowych[3]. Powoduje jednak zahamowanie wzrostu młodych drzewek i gorsze przyjmowanie się oczek na okulizowanych drzewkach. U porażonych jabłoni następuje nadmierne rozrastanie się tkanek otaczających miejsce okulizacji lub szczepienia, osłabienie pnia i funkcjonowanie wiązek przewodzących, co prowadzi do wyłamywania się okulantów. Ponadto drzewa porażone jamkowatością pnia są bardziej wrażliwe na uszkodzenia mrozowe[4]. Do wrażliwych na jamkowatość pnia odmian jabłoni należą ‘Charden’, ‘Reinette Clochard’ oraz jabłoń niska ‘Virginia Crab’[3]. Na powierzchni jej drewna tworzą się jamkowate wgłębienia. Odmiana ta jest używana jako roślina wskaźnikowa do rozpoznawania choroby[4]. U wrażliwych odmian wirus ASPV powoduje także epinastię, czyli wyraźne zwijanie się liści spowodowane martwicą głównej żyły, oraz chlorotyczną lub nekrotyczną pasiastość prowadzącą do ich przedwczesnego opadania[3].
Nieznany jest żaden wektor przenoszący wirusa ASPV. Przenoszony jest wyłącznie przez materiał używany do szczepienia jabłoni. W sadach jabłoniowych może się rozprzestrzeniać także przez odrosty korzeniowe. Wirus ten występuje także na gruszach i pigwach. Zapobiega się jamkowatości pnia jabłoni poprzez używanie do nasadzeń zdrowych sadzonek, a do szczepienia i okulizacji podkładek, zrazów i oczek pozbawionych wirusów[3].
Podobne objawy powoduje żłobkowatość pnia jabłoni wywołana przez wirusa ASGV[3].
Przypisy
- ↑ Apple stem pitting virus(ASPV00) [online], EPPO Global Database [dostęp 2022-09-25] .
- ↑ Zbigniew Borecki , Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6 .
- 1 2 3 4 5 Apple stem pitting virus, „Virus taxonomy”, 2012 [dostęp 2022-09-25] .
- 1 2 Mirosława Cieślińska , Choroby jabłoni wywoływane przez wirusy i inne patogeny przenoszone przez szczepienie [online], Informator sadowniczy, kwiecień 2011 [dostęp 2022-09-25] .