Inhibicja akompetycyjna – typ inhibicji odwracalnej enzymów.
Inhibitor akompetycyjny wiąże się odwracalnie do kompleksu enzym-substrat (ES) tworząc nieaktywny kompleks enzym-substrat-inhibitor (ESI), inhibitor nie wiąże się do wolnego enzymu. Inhibicja akompetycyjna zazwyczaj związana jest z reakcjami, w których występują co najmniej dwa substraty lub produkty[1].
Kompleks związany z inhibitorem tworzy się głównie przy wysokich stężeniach substratu, ale nie może on uwalniać produktu, co powoduje zmniejszenie Vmax w stosunku do reakcji nieinhibowanej. Pozorne powinowactwo enzymu do substratu jest zwiększone (Km jest mniejsze) w stosunku do reakcji wyjściowej. Dzieje się tak dlatego, że kompleks związany z inhibitorem skutecznie zmniejsza stężenie kompleksu enzym-substrat. Zgodnie z regułą Le Chateliera-Brauna następuje przesunięcie równowagi chemicznej reakcji w stronę utworzenia dodatkowych kompleksów enzym-substrat, co skutkuje mniejszą ilością wolnego enzymu i większą ilością enzymu w formach ES i ESI[2].
Przykładem inhibitora akompetycyjnego jest lit, który hamuje kompleks monofosfatazy inozytolowej i fosforanu inozytolu, co jest wykorzystywane w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej[3].
Przypisy
- ↑ Vladimir Leskovac , Comprehensive enzyme kinetics, Nowy Jork: Kluwer Academic/Plenum Pub, 2003, ISBN 0-306-48390-4, OCLC 54894148 .
- ↑ 5.4: Enzyme Inhibition [online], Chemistry LibreTexts, 15 lipca 2019 [dostęp 2023-01-14] (ang.).
- ↑ Christine M.J. Fauroux , Sally Freeman , Inhibitors of Inositol Monophosphatase, „Journal of Enzyme Inhibition”, 14 (2), 1999, s. 97–108, DOI: 10.3109/14756369909036548, ISSN 8755-5093 [dostęp 2023-01-14] (ang.).