Hammud asz-Szufi (ur. 1927[1] w As-Suwajdzie) – syryjski polityk związany z partią Baas, w latach 1963-1964 sekretarz generalny Przywództwa Regionalnego partii Baas w Syrii.
Życiorys
Był z wykształcenia nauczycielem[1]. Był z pochodzenia Druzem z As-Suwajdy. O jego wczesnym życiu i działalności nie wiadomo niemal nic[2]. Do partii Baas wstąpił przed 1958. Na własną rękę poznawał teoretyczną literaturę socjalistyczną i w ten sposób doszedł do poglądów marksistowskich. Rozwój jego przekonań inspirowali również inni baasistowscy działacze: Jasin al-Hafiz oraz Irakijczyk Ali Salih as-Sadi[1]. Gdy w 1958 Syria i Egipt utworzyły Zjednoczonej Republiki Arabskiej, w której działalność partii innych niż rządowa Arabska Unia Socjalistyczna była nielegalna, asz-Szufi nie zlikwidował komórki partii Baas w as-Suwajdzie. Udało mu się ją utrzymać, chociaż przez pewien czas przebywał w więzieniu[1].
Po zamachu stanu w Syrii 8 marca 1963 Hammud asz-Szufi został wybrany na sekretarza generalnego Przywództwa Regionalnego syryjskiego oddziału partii Baas[3]. Odegrał znaczącą rolę w procesie odbudowy i konsolidacji aparatu partyjnego organizacji. Objęcie przez niego funkcji sekretarza było możliwe dzięki poparciu ze strony organizatorów zamachu stanu - wojskowych o radykalnych poglądach: Salaha Dżadida, Muhammada Umrana i Hafiza al-Asada. Uznali oni, że szeroka wiedza teoretyczna asz-Szufiego pomoże wypracować szczegóły programu politycznego, który odpowiadałby ich zapatrywaniom[1].
Stosunki między liderami Komitetu Wojskowego a frakcją asz-Szufiego pogorszyły się jednak jeszcze w tym samym roku, po tym, gdy w listopadzie 1963 iracki oddział partii Baas stracił władzę w Iraku po zamachu stanu Abd as-Salama Arifa, zaledwie po dziewięciu miesiącach od jej przejęcia. W oddziale irackim jedną z najbardziej wpływowych postaci był as-Sadi, którego działaniami inspirował się asz-Szufi. Komitet Wojskowy uznał, że wydarzenia te dowiodły, że ściśle marksistowski kurs polityczny nie pasował do realiów arabskich i czasowo porozumiał się z Aflakiem i al-Bitarem przeciwko frakcji asz-Szufiego[4]. W rezultacie w lutym 1964 asz-Szufi stracił stanowisko i razem ze swoimi zwolennikami został wykluczony z partii[3]. W organizacyjnej nomenklaturze określano ich następnie jako rozłamowców (ar. munszakkun)[5]. Poparcie dla głoszonych przez niego koncepcji istniało jeszcze przez pewien czas głównie na obszarze zamieszkiwanym przez Druzów[3][5]. W 1966 wzięli udział w nieudanym spisku Salima Hatuma przeciwko Salahowi Dżadidowi[5].
Po przejęciu władzy dyktatorskiej w Syrii przez Hafiza al-Asada asz-Szufi został mianowany stałym przedstawicielem Syrii przy ONZ, jednak w 1979 zrezygnował ze stanowiska, oskarżając rząd swojego kraju o korupcję[6]. Przez pewien czas działał w zagranicznej opozycji syryjskiej przeciwko rządom al-Asada[7].
Przypisy
Bibliografia
- Seale P.: Asad of Syria. The Struggle for the Middle East. Berkeley-Los Angeles: University of California Press, 1989. ISBN 0-520-06667-7.
- van Dam N.: The Struggle for Power in Syria. Politics and Society under Asad and the Ba'ath Party. London: I. B. Tauris, 2011. ISBN 978-1-84885-760-5.
- Rabinovich I., Syria Under the Baʻth, 1963-66: The Army Party Symbiosis, Transaction Publishers, 1972, ISBN 978-0-7065-1266-3