Gruszów

wieś
Fragment zabudowy
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	myślenicki
Gmina	Raciechowice
Liczba ludności (2022)	807[1]
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-414[2]
Tablice rejestracyjne	KMY
SIMC	0332541
Położenie na mapie gminy Raciechowice Gruszów
Położenie na mapie Polski Gruszów
Położenie na mapie województwa małopolskiego Gruszów
Położenie na mapie powiatu myślenickiego Gruszów
49°51′12″N 20°12′31″E/49,853333 20,208611[3]

Gruszów – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Raciechowice^[4][5], w dolinie potoku Gruszów i na wzniesieniach Pogórza Wiśnickiego^[6].

Początki tej miejscowości sięgają XII wieku, kiedy to plemię Żyrmutów osiedliło tę okolicę. Do dzisiaj zachowało się dużo przedmiotów z dawnej wioski. Żyrmuci przenieśli się prawdopodobnie z powodu ataku dzikich zwierząt (wielkość ran wskazuje na niedźwiedzia brunatnego).

W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Szewczyków udzieliła pomocy żydowskim rodzinom Federgönów i Goldbergów. W 1997 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Anieli i Franciszkowi Szewczykom tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata^[7].

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gruszów, po jej zniesieniu w gromadzie Zegartowice. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa krakowskiego.

Od 1992 roku w pierwszą niedziele lutego z inicjatywy posła RP IV I V kadencji Sejmu Leszka Murzyna i ks. kanonika Kazimierza Puchały (proboszcza parafii w latach 1980–2006) odbywają się spotkania przedstawicieli środowisk ludowo-narodowych. Spotkania są poprzedzone mszą św. w intencji Piotra Bartoszcze brutalnie zamordowanego przez reżim komunistyczny z 7 na 8 lutego 1984 roku. Obecnie msza św. odprawiana jest również za ks. Kazimierza Puchałę i Romana Bartoszcze (przywódcę polskiego ruchu ludowego przełomu XX/XXI wieku).

Integralne części wsi

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[8].

• Kościół parafialny pw. Rozesłania Apostołów, otoczenie, drzewostan.

Osoby związane z miejscowością

• Józef Mika ps.„Wrzos”, „Leszek”, „Szarotka”, żołnierz Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych oraz oddziału antykomunistycznego pod swoim dowództwem, stracony 25 czerwca 1951 roku w Więzieniu Montelupich w Krakowie.

• 
  Fragment miejscowości
• 
  Figura koło kościoła
• 
  Głaz upamiętniający ofiary hitlerowców
• 
  Kościół
• 
  Remiza OSP

Zobacz też

• Gruszów Mały, Gruszów Wielki

Przypisy