Grodzisko w Ryńsku – pozostałości grodu nad jeziorem Szańce w pobliżu wsi Ryńsk w województwie kujawsko-pomorskim.
Gród założono na wypiętrzonym progu rynnowym wysoczyzny morenowej, co podnosiło jego obronność[1].
Grodzisko składa się z dwóch części, rozdzielonych fosą o głębokości do 3 metrów. Całość zajmuje około 2400 m². Relikty wału wznoszą się do 8 metrów nad otaczającym terenem i 15 metrów nad powierzchnią jeziora[1].
Pierwszy gród istniał prawdopodobnie krótko i został zniszczony w wyniku pożaru w 2 połowie XI wieku. Teren wykorzystano pod budowę nowego grodu w końcu XIV wieku. Wówczas podwyższono wały o co najmniej 5 metrów (stosując przestarzałą technikę rusztową[2]), a majdan zmniejszono do około 800 m². Na środku majdanu znajdowała się studnia, a pod wałami kilka niewielkich budynków, częściowo zagłębionych w ziemi[1].
Zniszczenie grodu przypada na I połowę XV wieku. Prawdopodobnie gród został spalony w wyniku działań wojennych (znaleziono dużą liczbę grotów do kuszy rozproszonych po okolicy), możliwe, że w czasie wojny głodowej 1414 roku[1].
W 1948 roku przeprowadzono badania archeologiczne powierzchniowe, w latach 1971 i 1989 badania sondażowe, natomiast w latach 1979-1980 - badania wykopaliskowe, które objęły powierzchnię 220 m². W trakcie badań znaleziono kilka tysięcy fragmentów naczyń ceramicznych oraz kilkaset przedmiotów metalowych[2]. W 1965 roku grodzisko wpisano do rejestru zabytków[3].
Przypisy
- 1 2 3 4 Ryszard Boguwolski, Małgorzata Kurzyńska , Archeologia północnej części ziemi chełmińskiej, Grudziądz: Wydawnictwo Muzeum w Grudziądzu, 2001, s. 138-139, ISBN 83-88076-07-8 .
- 1 2 Inwentarz Zabytków ICIMSS-Custodes [online], www.icimss.edu.pl [dostęp 2024-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-04] .
- ↑ Administrator, Zabytki - Gmina Ryńsk [online], gminarynsk.pl [dostęp 2024-04-04] (pol.).