Zenaida galapagoensis[1] | |||
Gould, 1841 | |||
Osobnik na wyspie Española | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
gołębiak plamisty | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Zasięg występowania | |||
Gołębiak plamisty[4] (Zenaida galapagoensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Występuje na wyspach Galapagos należących do Ekwadoru.
Taksonomia
Gatunek został opisany naukowo w 1841 roku przez Johna Goulda[5]. Gould opisał podgatunek zamieszkujący główne wyspy archipelagu. W 1899 roku Walter Rothschild i Ernst Hartert opisali podgatunek Z. g. exsul żyjący na oddalonych na północny zachód wyspach Darwin i Wolf. Gatunek różni się od innych przedstawicieli rodzaju Zenaida głosem i zachowaniami, i bywał wyłączany do monotypowego rodzaju Nesopelia. Badania genetyczne wskazują jednak na jego przynależność do rodzaju Zenaida[6].
Charakterystyka
Długość ciała wynosi od 18 do 23 cm, masa ciała od 67 do 92 g[6]. Głowa i szyja są rdzawobrązowe; różowobrązowa barwa piersi przechodzi w jaśniejszą, płową barwę na brzuchu. Podogonie i pokrywy jasnoszare. Obrączka oczna ma kontrastującą niebieską barwę[6].
Gołębiak plamisty ma proporcjonalnie krótszy ogon, większe nogi i stopy i dłuższy dziób niż gołębiak plamouchy (Zenaida auriculata) i gołębiak długosterny (Z. macroura). Gołębiak cynamonowy (Z. aurita) wykazuje pośrednie proporcje ciała i cechy ubarwienia między tymi gatunkami a gołębiakiem plamistym[4][6].
Ekologia
Gatunek ten zamieszkuje suche, skaliste niziny z rozproszonymi drzewami, krzewami i opuncjami. Żywi się głównie nasionami, ale w porze deszczowej (późny styczeń – połowa lutego) zjada również gąsienice i kwiaty kaktusów. Ptaki te nie migrują, choć zdarza się, że przelatują pomiędzy wyspami[3][6].
Lęgi
Samica gołębiaka plamistego składa zwykle dwa jaja. Lęgi mają miejsce od stycznia do listopada, choć sezon rozrodczy może się różnić pomiędzy wyspami archipelagu; największe nasilenie prawdopodobnie ma miejsce od marca do czerwca. Gniazda są zakładane na ziemi, w szczelinach skał lub w starych gniazdach przedrzeźniacza bladego[3][6].
Status i zagrożenia
Gołębiak plamisty ma ograniczony zasięg występowania (~8300 km²) oraz ocenia się, że jego populacja ma trend malejący. Jest uznawany za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near threatened). Zagrożeniem dla niego może być drapieżnictwo ze strony zdziczałych kotów i innych zwierząt introdukowanych na Galapagos przez ludzi. W przeszłości polowano na te ptaki, co ułatwiała ich ufna natura. Istnieją zapisy o upolowaniu 60–70 sztuk w jeden ranek[3].
Przypisy
- ↑ Zenaida galapagoensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ D. Lepage: Galapagos Dove Zenaida galapagoensis. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-10-19]. (ang.).
- 1 2 3 4 BirdLife International, Zenaida galapagoensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2020-3, DOI: 10.2305/IUCN.UK.2012-1.RLTS.T22690758A38965386.en [dostęp 2020-12-17] (ang.).
- 1 2 Nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Columbinae Leach, 1820- gołębie (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-06].
- ↑ John Gould: The Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle. Charles Darwin (red.). T. 3: Birds. Londyn: 1841. [dostęp 2020-08-24].
- 1 2 3 4 5 6 Baptista, L.F., Trail, P.W., Horblit, H.M. & Kirwan, G.M.: Galapagos Dove (Zenaida galapagoensis). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-09-12]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Species factsheet: Zenaida galapagoensis. BirdLife International. [dostęp 2021-10-19]. (ang.).