Gieniusze
Генюшы
Генюши
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

brzostowicki

Sielsowiet

Koniuchy

Populacja (2019)
 liczba ludności


0[1]

Nr kierunkowy

1511

Kod pocztowy

231787

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Gieniusze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Gieniusze”
Ziemia53°16′43″N 23°50′38″E/53,278611 23,843889

Gieniusze (biał. Генюшы; ros. Генюши) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie brzostowickim, w sielsowiecie Koniuchy.

W czasach zaborów w granicach Imperium Rosyjskiego, w guberni grodzieńskiej, w powiecie grodzieńskim[2].

W latach 1921–1939 leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim, w gminie Krynka.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 122 osoby, 77 były wyznania rzymskokatolickiego a 45 prawosławnego. Jednocześnie 98 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 24 białoruską. Były tu 23 budynki mieszkalne[3].

Miejscowość należała do parafii prawosławnej i rzymskokatolickiej w Krynkach. Podlegała pod Sąd Grodzki w Krynkach i Okręgowy w Grodnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Krynkach.

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR.

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

W dwudziestoleciu międzywojennym wieś leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim.

Polski cmentarz wojskowy

W Gieniuszach znajduje się cmentarz polskich żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej. Spoczywa na nim 16 żołnierzy poległych podczas walk pod Brzostowicą Wielką w dniach 20–24 września 1920 pomiędzy 3 Dywizją Piechoty Legionów gen. Leona Berbeckiego a 15 Armią RFSRR komandarma Augusta Korka.

Wykaz pochowanych żołnierzy:

  • Jędrych ? 1 komp. 23 pp
  • Józef Kluz(?)ka 1 komp. 23 pp
  • Kazimierz Zorzelan ? 1 komp. 23 pp
  • Franciszek Powroźniak 23 pp
  • Jabłoński 8 komp. 23 pp
  • Jan Ciuszuk ? 2 komp. 23 pp
  • Rudkiewicz 2 komp. 23 pp
  • Franciszek Rybarczyk 3 komp. 9 pp
  • Romuald Kożłowski ? 3 komp. 9 pp
  • Gołębiowski ?
  • Nieznany żołnierz Armii Polskiej
  • Nieznany żołnierz Armii Polskiej

Personaliów pozostałych czterech żołnierzy nie udało się odczytać. Przynajmniej jeden z nich należał do 1 komp. 23 pp.

W 2012 cmentarz został odnowiony kosztem grodzieńskich przedsiębiorców Natalii i Jana Dąbrowskich i 7 października tego roku został ponownie poświęcony[4].

    Przypisy

    1. Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 4 października 2019 roku. (ros.).
    2. Gieniusze, pow. grodzieński, g, Krynki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 496.
    3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 37.
    4. Irena Waluś. Odnowiono cmentarz wojskowy w Gieniuszach. „Magazyn Polski”. 10 (82), 2012. [dostęp 2018-10-23]. (pol.).

    Bibliografia

    • Witold Sienkiewicz, Elżbieta Olczak: Dzieje Polski. Atlas ilustrowany. Warszawa: Demart SA, 2007. ISBN 978-83-7427-363-3.

    Linki zewnętrzne

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.