prezbiter, kapelan wojskowy | |
Kraj działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Wikary w kościele św. Jana Chrzciciela w Szczecinie | |
Okres sprawowania |
1942-1943 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Śluby zakonne |
25 lipca 1923 |
Prezbiterat |
6 lipca 1924 |
Odznaczenia | |
Friedrich Lorenz OMI (ur. 10 czerwca 1897 w Klein Freden, zm. 13 listopada 1944 w Halle) – niemiecki duchowny rzymskokatolicki, oblat, przeciwnik narodowego socjalizmu. Jest męczennikiem szczecińskim, który w ramach akcji Fall Stettin wymierzonej w Kościół katolicki, został aresztowany i na podstawie wyroku hitlerowskiego sądu wojennego skazany na karę śmierci przez zgilotynowanie.
Życiorys
Młodość
Urodził się w Dolnej Saksonii, jego ojciec był listonoszem. W 1902 rodzina przeniosła się do Holdesheim w pobliżu parafii św. Bernarda, gdzie spotkał się z misjonarzami oblatami i służył tam jako ministrant.
Kapłaństwo
W latach 1911-16 uczył się w niższym seminarium św. Karola prowadzonym przez księży misjonarzy oblatów w holenderskiej części Limburgii, które ukończył pomimo początkowych trudności. Jego dobre oceny w zachowaniu się, ponadto pilność i porządek przyczyniły się do tego, że w sierpniu 1916 został przyjęty do nowicjatu u oblatów, wówczas w klasztorze Najświętszej Marii Panny z Engelportu. Miesiąc później musiał opuścić w klasztor z powodu jego powołanie do armii Cesarstwa Niemieckiego. Jako starszy szeregowy, a później podoficer walczył w pierwszej wojnie światowej na froncie zachodnim pod Sommą i Verdun, dwukrotnie będąc rannym. Z powodu swojego męstwa został odznaczony Krzyżem Żelaznym II klasy. Po wojnie powrócił do klasztoru, w którym 25 lipca 1920 złożył pierwsze śluby zakonne, a 25 lipca 1923 śluby wieczyste. 6 lipca 1924 przyjął święcenia kapłańskie z rąk biskupa Josepha Damiana Schmitt - ordynariusza diecezji fuldzkiej. Jego pierwszym zadaniem był udział w misjach ludowych. Wkrótce okazało się, że wygłaszanie kazań nie jest dla niego łatwą profesją. Został przeniesiony do Szczecina, do diaspory, w której katolicy byli w zdecydowanej mniejszości. 1 września 1939 został ponownie zmobilizowany do Wehrmachtu i skierowany do dywizji piechoty jako kapelan wojskowy. Podczas kampanii wrześniowej wykazał się ofiarnością i męstwem w pracy duszpasterskiej i niesieniu pomocy duchowej żołnierzom na pierwszej linii frontu, za co został ponownie odznaczony Krzyżem Żelaznym. Wśród żołnierzy uchodził za fanatycznego pacyfistę. Podczas swojej służby dysponował informacją o represjach ze strony nazistów, a skierowanych przeciwko polskim duchownym rzymskokatolickim. Nie wahał się i ostrzegał polskich księży przed prześladowaniami i aresztowaniami dokonywanymi przez SS i gestapo.
Aresztowanie i męczeńska śmierć
Po kampanii wrześniowej wrócił do Szczecina. W nocy z 4 na 5 lutego 1943 został aresztowany wraz z 40 katolikami, w tym z jedenastoma duchownymi rzymskokatolickimi m.in. ks. Leonhardem Bergerem, ks. Albertem Hirschem, błogosławionym ks. Karolem Lampertem, ks. Herbertem Simoleitem i ks. drem Alfonsem Marią Wachsmannem. Był to skutek prowokacji gestapo skierowanej przeciwko szczecińskim katolikom w ramach akcji Fall Stettin. Przed sądem trzej szczecińscy duszpasterze usłyszeli trzy zarzuty: słuchanie wrogiej propagandy przez radio, rozkład moralny i sprzyjanie wrogowi. 13 listopada 1944 o godzinie 16 ojciec Friedrich Lorenz OMI został ścięty w Halle, na mocy wyroku sądu wojennego (niem. Reichskriegsgericht) w Torgau z dnia 28 lipca 1944. Jego ciało spalono, a urnę z prochami 3 listopada 1947 umieszczono na klasztornym cmentarzu w Hünfelder.
Pamięć
W krypcie katedry św. Jadwigi Śląskiej w Berlinie-Mitte znajduje się tablica pamiątkowa ku jego czci
Bibliografia
- Benedicta-Maria Kempner: Priester vor Hitlers Tribunalen. Monachium: Verlag Rütten & Loening, 1966, 1967, wznowienie 1996. ISBN 978-3-570-12292-1. (niem.).
- Heinz Kühn: Blutzeugen des Bistums Berlin: Erich Klausener, Bernhard Lichtenberg, Carl Lampert, Friedrich Lorenz OMI, Herbert Simoleit, Rudolf Mandrella, Albert Hirsch, Alfons M. Wachsmann, Max J. Metzger, Karl H. Schäfer, Josef Lenzel, Albert Willimsky, August Froehlich. Berlin: Morus-Verlag, 1952. (niem.).
- Thomas Klosterkamp: Oblate der Makellosen Jungfrau Maria. Pater Friedrich Lorenz. W: Helmut Moll: Zeugen für Christus. Das deutsche Martyrologium des 20. Jahrhunderts. Paderborn: Verlag Ferdinand Schöningh na zamówienie Konferencji Episkopatu Niemiec, 1999, s. 820÷822. ISBN 978-3-506-75778-4. (niem.).
Linki zewnętrzne
- Ekumeniczny Leksykon Świętych: Opis męczeństwa szczecińskich kapłanów (niem.)
- Centrum pamięci o niemieckim ruchu oporu przeciw nazizmowi: Biografia Friedricha Lorenza (ang.)
- Witryna arcybiskupstwa berlińskiego: Wspomnienie o. Friedricha Lorenza jako ofiary nazizmu. erzbistumberlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-06)]. (niem.)
- Klasztor św. Bonifacego: Biografia o. Friedricha Lorenza (niem.)
- Generalny postulator misjonarzy oblatów Maryi Niepokalanej OMI: Ojciec Friedrich Lorenz (niem.)
- Witryna poświęcona niemieckiemu ruchowi oporu przeciw nazizmowi 1933-45 (fr.)
- Transodra: Męczennicy ze Szczecina (pol.)