dworzec kolejowy | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Kolejowa |
Architekt |
Romuald Miller |
Rozpoczęcie budowy |
1925 |
Ukończenie budowy |
1928 |
Ważniejsze przebudowy |
2012 |
Pierwszy właściciel |
własność PKP |
Położenie na mapie Koła | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego | |
52°12′39,010″N 18°37′54,167″E/52,210836 18,631713 |
Dworzec kolejowy w Kole – budynek wzniesiony w latach 1925–1928 przy nowo wybudowanej linii kolejowej łączącej Kutno ze Strzałkowem. Wraz z nim wybudowano wieżę ciśnień. Dworzec wraz z budynkami stacyjnymi znajduje się przy ulicy Kolejowej, na terenie osiedla Przedmieście Warszawskie.
Informacje ogólne
Firma budowlana Janiaków była podwykonawcą przy budowie dworca. Budynek jest unikatowy, ponieważ został zachowany jako jeden z nielicznych wybudowanych po I wojnie światowej budowli dworcowych przy trasie prowadzącej do Warszawy. Bardzo podobny dworzec stał w Koninie aż do lat 70. XX wieku.
Na północnej ścianie budynku dworca kolejowego w Kole znajduje się tablica pamiątkowa. Upamiętnia ona ofiary nalotu Luftwaffe z 2 września 1939 roku na dworzec oraz pociąg, w którym znajdowała się ewakuowana ludność z Krotoszyna i Jarocina (skład znajdował się na bocznym torze).
W 2010 r. pojawiła się koncepcja remontu budynku dworcowego oraz przebudowy otoczenia wraz z peronami stacyjnymi. Uroczyste otwarcie miało miejsce 6 lutego 2013 r. Zgodnie z propozycją Urzędu Miejskiego, do gmachu przeniesiono siedzibę Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej, która od 1945 r. zajmowała budynek ewangelicko-augsburskiej pastorówki, zlokalizowany przy ul. Sienkiewicza. Obsługa stacji kolejowej zajmuje obecnie niewielką część dworca.
Zabytek
Dworzec w Kole wpisany jest do Gminnej Ewidencji Zabytków pod numerem 77. W Programie Opieki nad Zabytkami miasta Koło na lata 2014–2017 określono plany wpisania budynku dworca do rejestru zabytków NID[1].
Głaz przed dworcem
Następnym upamiętnieniem lat wojny i straszliwych mordów hitlerowców jest głaz przed kolskim dworcem. Upamiętnia 80 tysięcy Żydów transportowanych tędy z łódzkiego getta do obozu masowej zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Tutaj odbywała się przesiadka Żydów zmierzających do obozu na wagony kolejki wąskotorowej. Na głazie znajduje się upamiętniający tekst w dwóch językach – polskim oraz niemieckim.
Stacja kolejowa
Razem z dworcem funkcjonuje stacja kolejowa Koło, obsługująca zarówno ruch osobowy i towarowy, a jeszcze kilka lat temu – także wąskotorowy.
Przypisy
- ↑ Program Opieki nad Zabytkami miasta Koło na lata 2014–2017. Urząd miasta Koło, 2013. [dostęp 2017-11-16]. (pol.).
Bibliografia
- Józef Burszta, 600 lat miasta Koła, Poznań 1963
- Piotr Maluśkiewicz: Ziemia konińska: przewodnik turystyczny. Konin: Żychlin: „Apeks”, 1997. ISBN 83-86139-28-5.
- Michalak Robert, Koło, „Świat Kolei” 10/2009
- Michalak Robert, Dworzec kolejowy w Kole, „Kronika Wielkopolski” 1 (133)/2010
- Kazimierz Kasperkiewicz: Miejsca i obiekty walki i pamięci z lat wojny i okupacji 1939-1945 w Kole i powiecie kolskim. Koło: Towarzystwo Przyjaciół Miasta Koła, 2004. ISBN 83-909030-9-1.