Dwór w Szalowej
Ilustracja
Elewacja południowa
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szalowa

Adres

Szalowa 1, 38-331 Szalowa

Rozpoczęcie budowy

około 1730

Ukończenie budowy

około 1740

Ważniejsze przebudowy

koniec XIX w.,początek XX w.

Pierwszy właściciel

Kazimierz Jordan

Kolejni właściciele

Skrzyńscy, Rylscy

Położenie na mapie gminy Łużna
Mapa konturowa gminy Łużna, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szalowa, dwór”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szalowa, dwór”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Szalowa, dwór”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Szalowa, dwór”
Ziemia49°40′49,6″N 21°00′49,6″E/49,680444 21,013778

Dwór w Szalowej – drewniany dwór szlachecki znajdujący się we wsi Szalowa w woj. małopolskim, w powiecie gorlickim.

Historia

Historia dworu w Szalowej sięga pierwszej połowy XVIII w. Powstał prawdopodobnie z inicjatywy Kazimierza Jordana, podczaszego krakowskiego, którego rodzina weszła w posiadanie części wsi już w XVI w. Jordanowie mieszkali początkowo w w dworku położonym na pograniczu z Polną i po jego pożarze przenieśli się do Szalowej. Pod koniec XVIII w. lub na początku kolejnego stulecia, prawdopodobnie drogą koligacji rodzinnych majątek przeszedł na własność Skrzyńskich, a potem ich spadkobierców. Około 1890 dwór był własnością Salomei Nowakowej, a później Sydonii Rylskiej zamężnej z Emilem Ścibor-Rylskim. Po śmierci Sydonii, pod koniec lat 20. XX w. dobra odziedziczył jej syn Marian Ścibor-Rylski. Majątek liczył wtedy 385 ha. Rylski stopniowo parcelował go, a resztówkę zapisał żonie Rozalii. Zmarł w 1964. W latach 80. XX w. Rozalia w zamian za dożywotnią rentę zapisała posiadłość ojcu obecnej właścicielki[1][2].

Architektura

Obecny wygląd dworu znacznie odbiega od jego pierwotnego charakteru. Dwór został radykalnie zmodernizowany i przedłużony. Pod koniec XIX w. przebudowano jego część zachodnią i dobudowano do dziś istniejącą werandę. Wkrótce część wschodnia otrzymała nowe wejście. Natomiast frontowy (północny) czterokolumnowy ganek nakryty dwuspadowym daszkiem oraz przeszklona drewniana weranda od południa dodana została przez Mariana Rylskiego na początku XX w. lub w okresie międzywojennym[1][2].

Dwór to budynek drewniany, o konstrukcji zrębowej, parterowy, z czterokolumnowym portykiem od północy. Dach czterospadowy. Przed fasadą dworu znajduje się owalny podjazd. W otoczeniu dworu drewniane zabudowania gospodarcze (oficyna, spichlerz, stodoła), park z resztkami starodrzewu i dworski staw gospodarczy. Pomiędzy dworem a stawem niewielka kapliczka z figurą przedstawiającą św. Jana Nepomucena[3][4].

Przypisy

  1. 1 2 Marianna Rińska: Dwory Małopolski. Historia i współczesność. Tom III. Instytut Kultury Województwa Małopolskiego, Nowy Sącz 2014, s. 175. ISBN 978-83-63341-17-6.
  2. 1 2 Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2012, s. 439. ISBN 978-83-7510-597-1.
  3. ↑ Dwór w Szalowej [online], malopolska.szlaki.pttk.pl (pol.).
  4. ↑ Szalowa – dwór i stawy [online], Szalowa.pl (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.